Σοβαρό ρόλο στην ήττα του ΔΣΕ έπαιξε η βίαιη εκκένωση από τον τακτικό στρατό των περιοχών, που ήταν θέατρα των μαχών, για τη δημιουργία "νεκρών ζωνών" και την απομόνωση των ανταρτών από τους αγροτικούς πληθυσμούς. Οι περισσότεροι ερευνητές της περιόδου εκείνης καταλήγουν ότι συνολικά 800.000 Ελληνες της υπαίθρου ξεριζώθηκαν από τα σπίτια τους. Οι επίσημες στατιστικές (αμερικανικές και της κυβέρνησης της Αθήνας) ανεβάζουν στις 684.000 τον αριθμό των βιαίως εκτοπισθέντων από τα χωριά τους. Ομως, στον αριθμό αυτό δεν περιλαμβάνονται πολλές κατηγορίες Ελλήνων - κυρίως αγροτών - που υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα, οι χιλιάδες αριστεροί της Πελοποννήσου, που κατέφυγαν στις μεγάλες πόλεις τα πρώτα χρόνια μετά την απελευθέρωση - και πριν από το φούντωμα του Εμφυλίου - για να γλιτώσουν από την τρομοκρατία των παρακρατικών οργανώσεων της Δεξιάς.

Τα κείμενα που ακολουθούν αποτελούν συμβολή στο αφιέρωμα συναδέλφου από το χώρο των ΜΜΕ και τον ευχαριστούμε γι' αυτό.