Επείγουσα σύσκεψη της ανώτατης στρατιωτικής διοίκησης της Βολιβίας

37ο ΜΕΡΟΣ

Αμέσως μόλις έμαθε τη δημοσίευση του Ημερολογίου του Τσε στη Βολιβία, ο Μπαριέντος συγκάλεσε επείγουσα σύσκεψη της ανώτατης διοίκησης με σκοπό να συζητήσουν την κατάσταση που δημιουργήθηκε και να αναζητήσουν τους υπεύθυνους της διαρροής. Υψηλόβαθμη πηγή της Βολιβίας με πρόσβαση στη σύσκεψη εκείνη είπε:

"... Ο Μπαριέντος δεν κατηγόρησε με ευθύ τρόπο τον Οβάντο, αλλά από τις αναφορές και τα στοιχεία που εξέθεσε ήταν σαφές ότι αναφερόταν σ' εκείνον κι ότι έπρεπε να παραιτηθεί για να σωθεί το πρόσωπο της κυβέρνησης.

Ο Μπαριέντος προσπάθησε να εκμεταλλευτεί τις συνθήκες της δημοσίευσης του Ημερολογίου του Τσε για να ξεφορτωθεί τον Οβάντο και όλα τα μέλη του ανώτατου επιτελείου των ένοπλων δυνάμεων που ήταν πιστές σ' αυτόν. Εδώ και πολύ καιρό, οι δύο στρατηγοί προσπαθούσαν να εξοντώσουν ο ένας τον άλλο. Δεν ήταν μυστικό ότι ο Οβάντο συνωμοτούσε κατά του Μπαριέντος, προετοίμαζε ένα πραξικόπημα και εξέταζε, μάλιστα, την πιθανότητα της φυσικής εξόντωσής του. Ούτε ήταν μυστικό ότι ο Μπαριέντος προσπάθησε σε διάφορες ευκαιρίες να αντικαταστήσει τον Οβάντο, χωρίς να μπορέσει να τα καταφέρει. Εκείνες τις στιγμές παρουσιαζόταν η κατάλληλη ευκαιρία και δεν ήταν διατεθειμένος να την αφήσει να χαθεί. Στις ένοπλες δυνάμεις υπήρχε ισορροπία στο συσχετισμό των δυνάμεων, γιατί ο Οβάντο, με πολλή ικανότητα και σιγά - σιγά, διόριζε στρατιωτικούς της απόλυτης εμπιστοσύνης του σαν διοικητές των κυριότερων συνταγμάτων της χώρας, γι' αυτό και ο Μπαριέντος δεν μπορούσε να τον αντικαταστήσει χωρίς πειστικό λόγο, γιατί κάτι τέτοιο μπορούσε να προκαλέσει πραξικόπημα, αφού οι διοικητές ήξεραν ότι εάν έπεφτε ο Οβάντο, εκείνοι θα έφευγαν μαζί του. Αυτός ο παράγοντας συγκρατούσε τον Μπαριέντος".

Και η ίδια πηγή πρόσθεσε: "Τώρα που ο Οβάντο φερόταν σαν ο κύριος υπεύθυνος της διαρροής του Ημερολογίου του Τσε και της εμφάνισής του στην Αβάνα, με συνέπεια τη δημοσίευσή του απ' τον Φιδέλ Κάστρο, ο Μπαριέντος μπορούσε να πετύχει την αντικατάστασή του. Μιας και η κυβέρνηση της Βολιβίας, οι ένοπλες δυνάμεις και οι μυστικές υπηρεσίες είχαν βρεθεί σε γελοία θέση με αυτά τα γεγονότα και είχαν χάσει σε εθνικό και διεθνές επίπεδο το κύρος τους, κάποιος έπρεπε να πληρώσει, και αυτός ο κάποιος δεν μπορούσε να είναι άλλος από τον Οβάντο. Ο Μπαριέντος δεν ήταν διατεθειμένος να τον συγχωρήσει.

Η σύσκεψη ήταν θυελλώδης, όλοι συμφωνούσαν ότι ο Οβάντο ήταν τελείως χαμένος, αλλά όταν μίλησε, πέτρωσαν όλοι οι παρόντες, συμπεριλαμβανομένου και του Μπαριέντος. Ο Οβάντο ήταν άνθρωπος με μεγάλο κύρος μέσα στις ένοπλες δυνάμεις, τον σέβονταν πολύ, είχε χαρακτήρα σοβαρό, ήταν ανέκφραστος και πολύ ήρεμος. Είπε ότι μπορούσε ν' αποδείξει πως δεν είχε καμία σχέση με την εξαφάνιση του Ημερολογίου, ότι ήταν αθώος για όλες τις κατηγορίες που ο πρόεδρος προσπαθούσε να του αποδώσει. Είπε ακόμα, ότι εάν το Ημερολόγιο του κομαντάντε Γκεβάρα που είχε δημοσιευτεί στην Αβάνα περιείχε όλες τις σελίδες, αναλάμβανε την ευθύνη για το γεγονός, αλλά αν του έλειπαν 13 σελίδες, και αμέσως ανέφερε την κάθε σελίδα που θα έλειπε, η ευθύνη θα έπρεπε να αναζητηθεί στον υπουργό Εσωτερικών. Γιατί όταν ο Μπαριέντος του ζήτησε το Ημερολόγιο για να το στείλει στο υπουργείο Εσωτερικών για να φωτοτυπηθεί για μελέτη, πριν του το παραδώσει, του αφαίρεσε εκείνες τις σελίδες, σαν μέτρο προφύλαξής του απέναντι σε οποιονδήποτε ύποπτο χειρισμό. Ο Οβάντο πρόσθεσε ότι ήταν εύκολο να καθοριστεί αν υπεύθυνοι της εξαφάνισης ήταν η αμερικανική πρεσβεία ή η CIA, γιατί το δικό τους αντίγραφο είχε αποτυπωμένο το δάχτυλο ενός στρατιώτη σε διάφορες σελίδες του, γι' αυτό και θα αναγνωριζόταν εύκολα. Η σύσκεψη διακόπηκε μέχρι να φέρουν ένα αντίτυπο από το κείμενο που είχε δημοσιευτεί στην Αβάνα και να ακολουθήσει η σχετική σύγκριση".

Η εφημερίδα "Πρεσένσια" της Λα Πας, στο φύλλο της από 10 Ιούλη, δημοσίευσε το Ημερολόγιο του Τσε, και ο Οβάντο παραδέχτηκε την αυθεντικότητά του και επιπλέον ανακοίνωσε το σχηματισμό μιας δικαστικής επιτροπής για να ερευνήσει και να τιμωρήσει τους υπεύθυνους.

Οι ίντριγκες έφτασαν σε απίθανα επίπεδα. Οι πιο στενοί συνεργάτες του Μπαριέντος κυκλοφόρησαν σχόλια ότι ο Οβάντο ήταν ο ένοχος, ότι έπρεπε να αντικατασταθεί και να περάσει από δίκη, οποιαδήποτε κι αν ήταν η άμεση ευθύνη του για τα γεγονότα, γιατί ήταν μεγάλες οι ευθύνες του τόσο στην περίπτωση που το έδωσε προσωπικά, όσο και που επέτρεψε να το κάνει άλλος. Αυτά τα σχόλια έριξαν τον Οβάντο σε βαθιά κατάθλιψη. Εφτασε σε σημείο να αναφέρει σε στενούς συγγενείς και φίλους του ότι θα παραιτηθεί από τη θέση του, γιατί οι ύπουλες υποψίες και τα σχόλια έπεφταν πάνω του και παρόλο που δεν ήταν ένοχος, του ήταν δύσκολο να δώσει να καταλάβουν ότι δεν είχε καμιά σχέση μ' αυτή την υπόθεση. Οι φίλοι κι οι συνεργάτες του άρχισαν μια σειρά από επείγουσες επαφές, για να αντιμετωπίσουν τη συκοφαντική επίθεση. Τελικά, κατάφεραν να πείσουν στις 12 του Ιούλη τη βολιβιανή Βουλή να απαιτήσει από τον Μπαριέντος να δώσει διευκρινίσεις και να διεξαχθεί και μια σε βάθος έρευνα της κατάστασης.

Ταυτόχρονα, ο Οβάντο συναντήθηκε μυστικά με τον ηγέτη της Σοσιαλιστικής Φάλαγγας της Βολιβίας, για να του μεταφέρει την πληροφορία ότι ο υπεύθυνος της παράδοσης του Ημερολογίου του Τσε στην Κούβα ήταν ο υπουργός Εσωτερικών Αντόνιο Αργέδας, γιατί όταν έκανε ο ίδιος τη σύγκριση των σελίδων του Ημερολογίου, έλειπαν οι 13 σελίδες που είχε βγάλει, κι αυτό μπορούσε να το εγγυηθεί. Ολοι στη Λα Πας ήξεραν πολύ καλά τις στενές φιλικές σχέσεις που υπήρχαν ανάμεσα στον Αργέδας και τον Μπαριέντος. Ενα χτύπημα του Αργέδας θα κατευθυνόταν και εναντίον του προέδρου, και οι Φαλαγγίτες, που ήταν εχθροί και με τους δύο, θα εκμεταλλεύονταν την κατάσταση.

Για τη φιλία ανάμεσα στον Μπαριέντος και τον Αργέδας, ο Γκάρι Πράδο έγραφε ότι ο Αργέδας ήταν μέλος μιας πολύ μικρής ομάδας μελών των ενόπλων δυνάμεων, που ήταν απόλυτα αφοσιωμένα στον Μπαριέντος, και είχαν τα ανάλογα προνόμια, πέρα απ' όσα επέτρεπαν οι στρατιωτικοί κανονισμοί.

Η Σοσιαλιστική Φάλαγγα Βολιβίας παρουσίασε στην επιτροπή του Κογκρέσου μια αίτηση που ζητούσε από τον υπουργό Εθνικής Αμυνας στρατηγό Ενρίκε Γκαγιάρδο Μπαγεστέρος να απαντήσει γραπτά σε διάφορες ερωτήσεις:

"Ποιοι στρατιωτικοί αρχηγοί είχαν αναλάβει τη φύλαξη του Ημερολογίου; Πόσες φωτοτυπίες είχαν βγει από αυτό το ντοκουμέντο και σε ποιανού τα χέρια βρίσκονται; Ποιος διέταξε να βγουν αντίγραφα του Ημερολογίου ή να δοθεί πρόσβαση στο πρωτότυπο σε ξένους δημοσιογράφους και σε μέλη της CIA και του FBI; Μήπως αυτό δε θεωρείται ανάμειξη μιας ξένης χώρας στις εσωτερικές υποθέσεις της Βολιβίας; Μήπως δεν είναι αλήθεια ότι οι ένοπλες δυνάμεις και η κυβέρνηση γνώριζαν ότι η εφημερίδα "Νιου Γιορκ Τάιμς" είχε στην κατοχή της ένα αντίγραφο του Ημερολογίου του Τσε; Γιατί δεν επιταχύνθηκε η κυκλοφορία αυτού του ντοκουμέντου στη χώρα; Γιατί δε δημοσιεύτηκε το Ημερολόγιο του Τσε με ευθύνη των ένοπλων δυνάμεων, αφού πρόκειται για ντοκουμέντο εθνικού ενδιαφέροντος κι επομένως η κυκλοφορία του θα αποτελούσε σημαντικό οικονομικό έσοδο για τη χώρα; Γιατί η κυβέρνηση δεν έδωσε στη δημοσιότητα το ανώτατο διάταγμα με ημερομηνία 6 Δεκέμβρη του 1967, σύμφωνα με το οποίο επιτρεπόταν η μεταβίβαση της κυριότητας του Ημερολογίου του Τσε;".

Η Σοσιαλιστική Φάλαγγα Βολιβίας διαβεβαίωσε με ανακοίνωση Τύπου, που κυκλοφόρησε, "ότι ο Μπαριέντος έδωσε ένα αντίγραφο του Ημερολογίου στον Αργέδας, χωρίς να πάρει υπόψη του ότι ήταν ύποπτος για ελαφρώς μαρξιστικές τάσεις".

Στη Λα Πας στις 19 Ιούλη του 1968, άρχισε η στρατιωτική συνοπτική διαδικασία, για να διευκρινιστούν τα πιθανά λάθη και αδικήματα που είχαν διαπραχθεί κατά τη φύλαξη των ντοκουμέντων του Τσε. Οι ανακρίσεις άρχισαν κάτω από αυστηρά μέτρα ασφάλειας. Κάλεσαν για κατάθεση τους κυριότερους στρατιωτικούς που είχαν ανάμειξη στην υπόθεση. Στις καταθέσεις τους δεν μπόρεσαν να κρύψουν το μεσολαβητικό ρόλο της CIA και της πρεσβείας των Ηνωμένων Πολιτειών ενάντια στο αντάρτικο του Τσε.

Αργά το βράδυ, ο Αντόνιο Αργέδας εξαφανίστηκε. Η κυβέρνηση διέταξε να κλείσουν όλα τα σύνορα για να αποφευχθεί η έξοδός του από τη χώρα. Η CIA, από την πλευρά της, απενεργοποίησε αμέσως το τεχνικό τμήμα, όλα τα μηχανήματα και ντοκουμέντα μεταφέρθηκαν σε ένα σπίτι με αριθ. 235 στη 14η οδό, στη συνοικία Καλακότο, που είχε νοικιάσει πριν από καιρό ο αξιωματούχος της CIA Χιούγκο Μάρεϊ από τον ιδιοκτήτη του κ. Χεράρδο Βάργας. Τα ντοκουμέντα και τα μηχανήματα - που τα έβαλαν μέσα στο σπίτι από το πίσω μέρος αργά το βράδυ - παρέλαβε ένας υπάλληλος της πρεσβείας των ΗΠΑ, που οδηγούσε πάντα ένα αυτοκίνητο στέισον βάγκον, με διπλωματικές πινακίδες αριθ. 326.

Κατά τη μετακίνηση των αρχείων, χάθηκαν μερικά κουτιά με γραμμένες κασέτες, καταστάσεις πρακτόρων, φωτογραφίες σπιτιών ασφαλείας και σημαντικά έγγραφα. Τα κουτιά αυτά έπεσαν σε χέρια επαναστατών, που τα φύλαξαν με προσοχή για πολλά χρόνια.

ΤΗΝ ΤΡΙΤΗ ΤΟ 38ο ΜΕΡΟΣ