Η σημασία του ταυτίζεται απολύτως με την ίδια την ύπαρξη του Κόμματος και την ικανότητά του να εκπληρώνει σε κάθε φάση του αγώνα την αποστολή του. Είναι το θεμέλιο της ιδεολογικής του ενότητας και η βάση της χάραξης της πολιτικής του σε όλα τα φλέγοντα ζητήματα και τομείς της δράσης του.

Για το λόγο αυτό δε δικαιολογείται καμιά υποτίμηση της σημασίας του και η αποφυγή της διάθεσης του απαραίτητου χρόνου και κόπου για ουσιαστική συμμετοχή όλων των μελών στη συζήτηση και την τελική έγκρισή του από το συνέδριο κατά τρόπον που να εκφράζει τη θέληση όλου του Κόμματος.

Με την ευκαιρία, η συζήτηση δεν πρέπει να ταυτίζεται με την έκφραση της διαφωνίας. Εφόσον αυτή υπάρχει πρέπει οπωσδήποτε να διατυπώνεται. Αλλά η συζήτηση, εσωκομματική και δημόσια, πρέπει να έχει πολύ πιο φιλόδοξους στόχους. Πέρα από διορθώσεις ή αλλαγές που μπορούν να υποδειχτούν, καλύτερες και με μεγαλύτερη σαφήνεια διατυπώσεις ζητημάτων κλπ. πρέπει να αποσκοπεί και στη συνολική άνοδο της ιδεολογικής και πολιτικής στάθμης του Κόμματος, μέσα και από την ξεχωριστή άνοδο του κάθε μέλους, στη μεγαλύτερη ακόμα στερέωση της ιδεολογικής, πολιτικής και οργανωτικής συσπείρωσης του Κόμματος.

Το γεγονός ότι το Πρόγραμμα του ΚΚΕ "δίνει σε γενικές γραμμές τη συνολική στρατηγική του για το σοσιαλισμό και τα βασικά καθήκοντα της ταξικής πάλης" και μάλιστα σε αρκετά ζητήματα πολύ συμπυκνωμένα, αναγκαστικά, δε δικαιολογεί σε καμιά περίπτωση ορισμένες αντιλήψεις που ακούγονται ή διαφαίνονται από τις πρώτες αναλύσεις και συζητήσεις στις οργανώσεις, όπως:

"Το Πρόγραμμα αναφέρεται σε στόχους μακρινούς και δεν απαντάει άμεσα στο σήμερα, πώς θα λυθεί το ένα ή το άλλο πρόβλημα και κατά συνέπεια δεν μπορεί να αποτελέσει βάση συσπείρωσης". "Το Σχέδιο Προγράμματος παραγνωρίζει τις σημερινές δυσκολίες και μιλάει για πράγματα του μακρινού μέλλοντος και ότι βρίσκεται σε αντίφαση με την πραγματικότητα".

Μια τέτοια προσέγγιση του Σχεδίου Προγράμματος δεν είναι σωστή.

Πέρα από το γεγονός ότι το Πρόγραμμα δεν έχει ως σκοπό να λύσει τα τρέχοντα προβλήματα της πάλης, αλλά καθορίζει το πλαίσιο και τις γενικές κατευθύνσεις της δράσης του Κόμματος, μια τέτοια άποψη στην ουσία σημαίνει υποβάθμιση του αγώνα στο επίπεδο του άμεσα εφικτού, υποχώρηση και υποταγή στις σημερινές δυσκολίες.

Ανεξάρτητα από προθέσεις μια τέτοια άποψη αφήνει ορθάνοιχτη την πόρτα στην ανάπτυξη παρεκκλίσεων ή δημιουργεί το έδαφος, για να στηριχτούν κάθε είδους παρεκκλίσεις από την ιδεολογία και την πολιτική του επιστημονικού σοσιαλισμού με άμεσο αντίκτυπο στην πρακτική δουλιά του Κόμματος.

Το Κόμμα δεν μπορεί να χαράσσει την πολιτική του, παίρνοντας ως βάση τις δυσκολίες, τις υποκειμενικές διαθέσεις ατόμων ή ομάδων ή την εμπειρία, αλλά τις ανάγκες της πραγματικότητας, τις τάσεις κίνησης της κοινωνίας, τη στρατηγική των αντιπάλων, τις ανάγκες του ιδεολογικού αγώνα.

Στη χάραξη της πολιτικής του οπωσδήποτε υπολογίζει το συσχετισμό δυνάμεων, το επίπεδο συνείδησης της εργατικής τάξης, το επίπεδο του κινήματος συνολικά, τις κάθε είδους δυσκολίες. Τα υπολογίζει όλα αυτά όχι για να κάνει εκπτώσεις από τους σκοπούς του, αλλά για να τα αλλάξει, για να καθορίσει την ανάλογη τακτική προσέγγισης στο στόχο του.

Το ζήτημα της σοσιαλιστικής επανάστασης.

Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι είναι υπόθεση προοπτικής και ότι οι δυσκολίες, μετά την αντεπανάσταση στη Σοβιετική Ενωση, μεγάλωσαν.

Η διαπίστωση αυτή δεν μπορεί να δικαιολογήσει σε καμιά περίπτωση την άρνηση όχι μόνο του στρατηγικού αυτού στόχου, αλλά και την ανάγκη να μπει στις πρώτες γραμμές της πάλης και ως όραμα και ως σκοπός.

Δε θα σταθούμε εδώ σε όσα το Σχέδιο Προγράμματος αναφέρει σχετικά με τις υλικές προϋποθέσεις, την αναγκαιότητα και ιστορική ρεαλιστικότητα του σοσιαλισμού, για να τονίσουμε την παραπάνω ανάγκη. Θα περιοριστούμε σε όσα η ίδια η ζωή μάς υπαγορεύει.

Οσο κι αν φαίνεται ίσως περίεργο, το πρόβλημα του σοσιαλισμού βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της ιδεολογικής πάλης από τους ορκισμένους εχθρούς του.

Από τον ιμπεριαλισμό και τους υπηρέτες του, τους κάθε λογής οπορτουνιστές.

Οι δυνάμεις αυτές πασχίζουν με όλα τα μέσα να αποδείξουν και να πείσουν ότι ο "σοσιαλισμός πέθανε", ότι είναι μια "ουτοπία", μια "κακή παρένθεση της ιστορίας", "δικτατορία του Στάλιν" και τόσα άλλα.

Επιστρατεύουν και αξιοποιούν κάθε αποστάτη του επαναστατικού κινήματος, για να διαδώσουν αυτές τις αντιλήψεις και να στηρίξουν αυτή την ιδεολογική επίθεση, με στόχο να πλήξουν το επαναστατικό κίνημα, να καλλιεργούν τη σύγχυση που γεννήθηκε και να εδραιώσουν την άποψή τους ότι η μόνη λύση είναι ο καπιταλισμός, με ορισμένες μεταρρυθμίσεις και βελτιώσεις.

Τα επιτελεία του ιμπεριαλισμού γνωρίζουν πολύ καλά τι σημαίνει σοσιαλισμός. Γνωρίζουν το τεράστιο απόθεμα που έχει αφήσει ο σοσιαλισμός, που γνωρίσαμε, στη συνείδηση της ανθρωπότητας. Γνωρίζουν, πολύ καλύτερα ίσως από τα επιτελεία της εργατικής τάξης, τα τεράστια και αξεπέραστα προβλήματα που έχουν συσσωρευτεί στο σημερινό σύστημα και τις ισχυρότατες βόμβες που υπάρχουν στα θεμέλιά του.

Τρέμουν στην ιδέα ότι τα ιδανικά του σοσιαλισμού μπορούν να γίνουν τεράστια υλική δύναμη στα "χέρια" των εργατών, των λαών.

Οταν, λοιπόν, έτσι έχει τεθεί το ζήτημα εμείς τι πρέπει να κάνουμε;

Πώς θα εξουδετερώσουμε την ιδεολογική αυτή επίθεση, μιλώντας μόνο για τις συνέπειες του ιμπεριαλισμού;

Είναι δυνατό να προσδοκάμε άνοδο του επαναστατικού κινήματος, αν δε δεχτεί ισχυρό πλήγμα η εχθρική ιδεολογία και προπαγάνδα, αν δεν ηττηθεί ο οπορτουνισμός μέσα στο εργατικό κίνημα;

Πώς αλλιώς το ΚΚΕ θα κατακτήσει τον πρωτοπόρο ρόλο του, αν δεν περάσει σε μια ισχυρή ιδεολογική αντεπίθεση; Ιστορικά το εργατικό κίνημα περνούσε σε φάση ανόδου, όταν στις γραμμές του σημείωνε νίκη η επαναστατική γραμμή.

Επομένως, το θέμα του σοσιαλισμού είναι λάθος να αντιμετωπίζεται ως κάτι το μακρινό. Δεν είναι βεβαίως άμεσος στόχος προς κατάκτηση. Θα παραμείνει όμως μακρινό όνειρο, όσο δεν μπαίνει κάθε μέρα στο νου και την καρδιά της εργατικής τάξης, των εργαζομένων, δε δένεται με τις εμπειρίες και τα προβλήματά της, όσο δε φωτίζουμε αυτή την προοπτική, όσο δεν μπαίνουμε στον "πόλεμο" με τους αντίπαλους του σοσιαλισμού.

Στο Σχέδιο Προγράμματος αναφέρεται:

"Ο ελληνικός λαός θα απαλλαγεί από τα δεσμά και τις συνέπειες της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης, της ιμπεριαλιστικής καταπίεσης και εξάρτησης, όταν η εργατική τάξη με τους συμμάχους της πραγματοποιήσει και προχωρήσει στην οικοδόμηση του σοσιαλισμού και του κομμουνισμού".

Στη Θέση αυτή δε διατυπώνεται ο σοσιαλισμός μόνο ως ένα μακρινό όραμα, αλλά και ως ανάγκη και ως προϋπόθεση για να μπει η χώρα σε δρόμο ανάπτυξης και προόδου προς όφελος του λαού.

Στη Θέση αυτή αντανακλάται, μεταφράζεται σε γενικευμένη θεωρητική τοποθέτηση, αυτό που ήδη συμβαίνει στη ζωή και έχει τεθεί στην πρώτη γραμμή της πολιτικής πάλης, ανεξάρτητα σε ποιο βαθμό συνειδητοποιείται από το λαό. Συγκεκριμένα:

Οι πάντες αναγνωρίζουν ότι η Ελλάδα, στην καλύτερη περίπτωση βρίσκεται αντιμέτωπη με μεγάλα και οξύτατα προβλήματα. Πολλοί μιλούν για βαθύτατη, ολόπλευρη και χρόνια κρίση οικονομική, κοινωνική, πολιτιστική που αγγίζει το ίδιο το πολιτικό σύστημα. Ολοι μιλούν για μεγάλα αδιέξοδα.

Από τη σκοπιά της η άρχουσα τάξη και οι πολιτικές δυνάμεις που την υπηρετούν, αναγνωρίζοντας αυτή την κατάσταση, δίνουν ως απάντηση την εξής προοπτική:

"Η σύγκλιση με τις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες, στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι μονόδρομος". Αναγνωρίζουν ότι η λύση αυτή συνεπάγεται μεγάλες θυσίες και περιορισμούς για το λαό χωρίς "ημερομηνία λήξης", αλλά ισχυρίζονται ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος.

Το όραμα και ο στόχος της άρχουσας τάξης είναι να γίνει η Ελλάδα μια ανεπτυγμένη καπιταλιστική χώρα σαν απάντηση στη σημερινή κρίση.

Στην κατεύθυνση αυτή επιχειρεί να εδραιώσει την αντίληψη ότι έξω από τα πλαίσια της ΕΕ η χώρα θα πάθει ζημιές, δεν μπορεί να σταθεί, θα οδηγηθεί στην απομόνωση κλπ. κλπ. Δεν είναι απλά ταξική επιλογή, αλλά και μια πολιτική υποταγής και διάβρωση του εργατικού κινήματος.

Στυλοβάτες αυτής της θεωρίας είναι και οι δικοί μας οι αποστάτες.

Ας εξετάσουμε από πιο κοντά τη στρατηγική αυτή κατεύθυνση της άρχουσας τάξης, με βάση τη θεωρία μας, την πρακτική πείρα και τα συμφέροντα της πλειοψηφίας του λαού.

- Είναι αδύνατον η Ελλάδα να φτάσει τις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες, όχι ότι εκεί τα πράγματα είναι καλά για τους εργαζόμενους. Είναι στόχος απραγματοποίητος (ανισομερής ανάπτυξη, χώρα με μέσο επίπεδο ανάπτυξης, εξαρτημένη, κλπ).

- Μπορεί να έχουμε μια ορισμένη παραπέρα ανάπτυξη του καπιταλισμού, αλλά οι συνέπειες θα είναι εκρηκτικές και βαριές για το λαό, δεν πρόκειται να βγει η χώρα από την κρίση.

- Η πείρα από το 1980 μέχρι σήμερα δείχνει ότι ο δρόμος αυτός δεν οδηγεί σε λύσεις για το λαό και τον τόπο. Είναι δρόμος συσσώρευσης εκρηκτικών προβλημάτων, όξυνσης όλων των αντιθέσεων της ελληνικής κοινωνίας.

- Βεβαιώνει και αποδείχνει με τον πιο χειρότερο τρόπο ότι η αστική τάξη της Ελλάδας, ο ελληνικός καπιταλισμός, έχει πλήρως και σε βάθος δεθεί με τον ιμπεριαλισμό, τις πολυεθνικές για να διατηρήσει την εξουσία του.

Δεν υπάρχει ανάγκη συνολικής απάντησης;

Αντιμετωπίζεται αυτή η πολιτική με λύσεις "εφικτές" και "ρεαλιστικές";

Μπορούν να χωρέσουν λύσεις, που να ικανοποιούν ζωτικές λαϊκές ανάγκες στα πλαίσια αυτής της πολιτικής;

Η απάντηση του ΚΚΕ είναι ακριβώς ο άλλος δρόμος, διαμετρικά αντίθετος με την πολιτική της άρχουσας τάξης.

Είναι ο δρόμος που έχει ως άμεσο στόχο την απαλλαγή της χώρας από την ιμπεριαλιστική εξάρτηση και την κυριαρχία των πολυεθνικών, που έχουν βάλει στην κυριολεξία τη θηλιά στο λαιμό του λαού και της χώρας. Δρόμος που οδηγεί αναγκαστικά στη σοσιαλιστική επανάσταση από τη στιγμή, που ο ελληνικός καπιταλισμός έχει πλήρως ταυτιστεί με τον ιμπεριαλισμό και τις πολυεθνικές.

Αλλος δρόμος όχι μόνο δεν υπάρχει, αλλά και θα οδηγούσε στην υποταγή του εργατικού κινήματος στην πολιτική της άρχουσας τάξης, στην πολιτική των μονόδρομων και των εκσυγχρονισμών του καπιταλισμού.

Το θέμα του σοσιαλισμού είναι λάθος να αντιμετωπίζεται ως κάτι το μακρινό. Δεν είναι βεβαίως άμεσος στόχος προς κατάκτηση. Θα παραμείνει όμως μακρινό όνειρο, όσο δεν μπαίνει κάθε μέρα στο νου και την καρδιά της εργατικής τάξης, των εργαζομένων, δε δένεται με τις εμπειρίες και τα προβλήματά της, όσο δε φωτίζουμε αυτή την προοπτική, όσο δεν μπαίνουμε στον "πόλεμο" με τους αντίπαλους του σοσιαλισμού