Δεν ξέρω αν η δεύτερη ερώτηση που σκέφτομαι να σας υποβάλω είναι το ίδιο εύκολη με την πρώτη, την ερώτηση της προηγούμενης Κυριακής, δηλαδή. Είμαι σίγουρος, όμως, ότι είναι το ίδιο σημαντική και αρκετά προκλητική, μια και έχει σκοπό της να σχολιάσει το πόσο αδιάφορα αντιμετωπίζουμε την πραγματικότητα που μας περιβάλλει και όλα τα αρνητικά ενδεχόμενα που μας απειλούν. Δε λέω, και τις δυσκολίες μας τις καταλαβαίνουμε και τις παγίδες που μας στήνει η εξουσία τις μυριζόμαστε και τα "καπέλα" που καιροφυλακτούν πίσω από τους σιβυλλικούς λογαριασμούς των ΔΕΚΟ τα αναγνωρίζουμε πια από μακριά. Ακόμα και τις "μαύρες τρύπες", που ανοίγουν πάνω στην ταλαιπωρημένη τρυφερότητα του λιτοδίαιτου ρομαντισμού μας οι φαινομηρίδες των ΜΜΕ κι αυτές τις αντιλαμβανόμαστε και με τρόπο τις προσπερνάμε. Θέλω να πω, με άλλα λόγια, δεν ισχυρίζομαι πως δε γνωρίζουμε την αλήθεια για τη ζωή μας ούτε θέλω να υποστηρίξω την άποψη, που λέει πως χάσαμε από μέσα από τη συνείδησή μας αυτό το οξύ, που δε μας αφήνει να ησυχάσουμε και όλο μας αναγκάζει να κοιτάμε κατά την άλλη γωνία του δρόμου, μην τύχει και περάσει η επανάσταση και δεν την πάρουμε μυρωδιά. Δε θέλω να ισχυριστώ τίποτε από όλα αυτά. Ωστόσο, επιτρέψτε μου να υποστηρίξω πως από τη στυφή ουσία της ζωής μας όλο και κάτι αφαιρούμε, έτσι που ξαφνικά κάποια στιγμή ακούμε το θόρυβο του κενού. Ακούμε μέσα στις "υπόγειες διαδρομές" της καρδιάς μας τον ανούσιο θόρυβο που εκπέμπουν τα χειροποίητα "μπάι πας", που γεμίζουν τον κρυφό εαυτό μας. Αυτά τα θλιβερά υποκατάστατα της αληθινής μας καρδιάς, με άλλα λόγια, που οι επιτήδειοι της αυτοσχέδιας πολιτικής και του τυχάρπαστου κοινωνικού λόγου βρίσκουν να μας τα φυτέψουν με το δικό τους τον τρόπο, όσο εμείς παρακολουθούμε ναρκωμένοι τα περίεργα σύννεφα που οργώνουν τον ουρανό μας και που λέγονται "εθνικό πρόβλημα", "θερμό επεισόδιο", "φυλακαί Αγίου Στεφάνου", που λέγονται γενικώς "κοινωνικοί διάλογοι", "ενημέρωση του κερατά", "μεγάλα έργα" και "Συνθήκη του Μάαστριχτ" και να που έφτασα στην κατάλληλη λέξη, απ' όπου θα ξεκινήσει και η "δεύτερη ερώτηση", όπως την ετοίμαζα στο μυαλό μου εδώ και πολύ καιρό. Το περίεργο, όμως, είναι πως τώρα που γράφω αυτό το σημείωμα δε θέλω να σας ρωτήσω αυτό που ετοίμασα, γιατί μου φαίνεται πως ξεπεράστηκε κιόλας μέσα μου. Σκέφτομαι, δηλαδή, πως μ' αυτό το "μαύρο πουλί" που πετάει τα τελευταία χρόνια στον ουρανό μας δεν μπορείς να είσαι ποτέ σίγουρος πως έχεις καταλάβει το πέταγμά του, πως έχεις υπολογίσει σωστά το άνοιγμα των απειλητικών του φτερών και πως ό,τι θέλεις να μάθεις γι' αυτό το μαθαίνεις εύκολα, αρκεί να ρωτήσεις "κάτι τις το απλόν", όπως θα έλεγε ένας παλιός καθαρευουσιάνος. Ε, όχι, υπομονετικοί μου αναγνώστες, δεν είναι τα πράγματα έτσι. Μόλις κάνεις την πρώτη ερώτηση και πάρεις την πρώτη απάντηση, μια δεύτερη θα ξεπροβάλει και μετά τη δεύτερη, την τρίτη και ούτω καθεξής, που λένε κάποιοι άλλοι καθαρευουσιάνοι!

Σκέφτηκα, λοιπόν, να σας ρωτήσω: Ξέρετε τι θα γίνει με όλα αυτά τα "μαύρα σύννεφα", όταν ξυπνήσουμε ένα πρωί και δούμε πως το "μαύρο πουλί" που το λένε "Μάαστριχτ" και που δεν προλαβαίνουνε ποιος θα το κανακέψει πρώτος μην τύχει και του λείψει το κανναβούρι του και οι παντοδύναμες βιταμίνες του; Θέλω να πω, για να το διατυπώσω πιο αναλυτικά, ξέρετε τι θα γίνει με όλα αυτά τα προβλήματα, που τώρα μας βγαίνουν κάθε μέρα μπροστά και δεν αφήνουν τους καλούς μας τους άρχοντες να κανακεύουν πού και πού και το δικό τους το λαό; Ολα αυτά, δηλαδή, που μιλούν για πατρίδες, για εθνική ταπείνωση, για πατροπαράδοτους πολιτισμούς, για παράδοση και Μεγαλέξανδρους, για Βεργίνες και λευκά τυριά, για νέους σωφρονιστικούς κώδικες και νέους οικολογικούς χάρτες; Ξέρετε μήπως, ή έστω υποπτεύεστε, τι μπορεί να μπει στη θέση της "τιμημένης" μας της ελιάς, που έλεγε και ο ποιητής ή της "αθάνατης" γλώσσας μας, όπως έλεγε ένας δεύτερος ποιητής; Τελικά, θέλω να σας ρωτήσω, και μη βλέπετε πως την ερώτηση αυτή την κόβω σε πολλά κομμάτια, μια είναι όλη κι όλη, μα είναι τόσο βαριά, που δεν την αντέχει η πένα και το μυαλό μου, μήπως περνάει από το μυαλό σας, όταν ένα πρωί σηκωθούμε και δούμε πάνω στο καμπαναριό του χωριού μας ή στου σχολειού μας τα κόκκινα κεραμίδια ή, τέλος πάντων, πάνω στο αέτωμα του Παρθενώνα, καθισμένο αυτό το "μαύρο πουλί" που το λένε "Μάαστριχτ", πού θα πάει η δική μας πολιτική, και έχω, βέβαια, πάντοτε μέσα στο μυαλό μου μια πολιτική που γεννιέται και περπατάει για το καλό του δικού μας λαού; Και όσα λέγονται τώρα με λέξεις, που μας τις έμαθε μέσα στο δικό μας σχολειό ο δικός μας ο δάσκαλος, μήπως περνάει από το μυαλό σας με ποιους κρωγμούς θα διαλαλούνται, ενώ εμείς, σκυμμένοι πάνω στους φουσκωμένους λογαριασμούς και στα λογής ιατρικά ανακοινωθέντα, ακούγοντας τις κασέτες της "Βάσιας" ή φυλλομετρώντας πορνικά περιοδικά και ακούοντας αμερικάνικες καντσονέτες, δε θα βρίσκουμε την τόλμη να απαντήσουμε στις προκλήσεις; Δε θα βρίσκουμε την τόλμη να πούμε τις λέξεις που τις φυτεύουμε, καμαρώνοντας, σε παρτέρια "πασίχαρα", όπως λέει ένας τρίτος ποιητής, για ν' ανθίσουν την άνοιξη και μέσα από κει να βγει καινούριος και ανοιξιάτικος ο ελληνικός λόγος; Τέλος πάντων, για να βγάλω από μέσα μου ένα άλλο κομμάτι της δεύτερης ερώτησης, σκεφτήκατε ποτέ πώς θα ορίζουμε τη γη μας, πώς θα χαιρόμαστε τα χρυσά πορτοκάλια μας και τις χρυσές αμμουδιές μας; Τα σχολειά μας, βρε αδελφέ, πώς θα τα γεμίζουμε, όταν το μαύρο πουλί του Μάαστριχτ καθίσει για τα καλά στο καμπαναριό του χωριού μας; Με τη δική μας τη θέληση και το δικό μας τον τρόπο ή όπως θα μας σφυρίζουν στ' αυτί όσοι πηγαινοέρχονται με τις μαύρες τους τσάντες γεμάτες πικρά συγχαρητήρια για τη λαμπρή μας λιτότητα και τα κραυγαλέα νούμερα, που φαίνονται μαύρα και άραχλα δίπλα στη σιωπή του λαού μας, που χρόνια τώρα χτυπιέται; Ναι, χτυπιέται!

Μα γιατί τόση πίκρα, θα με ρωτήσετε, όπως με ρωτάτε κάθε φορά. Μα δεν μπορώ να απαντήσω με άλλο τρόπο στα θλιβερά κομμάτια της δεύτερης ερώτησης. Γιατί αυτό θέλει το μαύρο πουλί του Μάαστριχτ: Ν' αλλάξουμε, να γίνουμε άλλοι και όσο γίνεται πιο μικροί. Να τα ξεχάσουμε όλα και να βουλιάξουμε στον πολτό μιας ενωμένης Ευρώπης, που απεργάζεται σιγά σιγά την αυτοδιάλυσή της!