Ο ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΚΑΛΟΣ,Αθήνα (ΚΟΒ Δικηγόρων) γράφει: "Για τον μεγάλο Γάλλο Κομμουνιστή ποιητή Πολ Ελιάρ (το "δίδυμο" του επίσης μεγάλου συγγραφέα, ποιητή και διανοητή Λουϊ Αραγκόν, που τόσο ουσιαστικά συνέβαλε στην παγκόσμια αναγνώριση του δικού μας Γ. Ρίτσου), καταχωρήθηκαν ήδη δυο φορές, στις φιλόξενες στήλες σου (21-1-96 και 11-2-96), κείμενα συνεργατών και αναγνωστών. Κύρια και δικαιολογημένα γινόταν αναφορά στην παγκόσμιας (τουλάχιστον τότε) απήχησης έλευσή του στο Γράμμο κατά την κορύφωση των μαχών του καλοκαιριού του 1949, ως επιτέλεση διεθνιστικού καθήκοντος και απότιση φόρου τιμής στο ΔΣΕ και τους μαχητές του, σε συνδυασμό με το ανάλογο των περιστάσεων κήρυγμά του από την πρώτη γραμμή προς τους μαχητές του κυβερνητικού στρατού.

Ομως αυτή δεν ήταν η πρώτη και μοναδική επίσκεψή του στην Ελλάδα. Περίπου τρία χρόνια νωρίτερα, την άνοιξη του 1946 - αν η μνήμη δεν προδίδει, ήταν τέλος του Μάη - κι ενώ τον τόπο κατάκλυζαν τα κύματα της αχαλίνωτης αντιεαμικής τρομοκρατίας και αντηχούσαν ήδη οι πρώτοι "απόηχοι" του αρχόμενου εμφύλιου ζόφου, ο Ελιάρ ήρθε στην Αθήνα. Πρόσχημα: Να δώσει διάλεξη. Ομως πρόδηλα και όπως αποδείχτηκε, η χειρονομία του απέβλεπε - στις δοσμένες συνθήκες - σε ευρύτερους και σημαντικότερους στόχους. Αποσκοπούσε - κατά κάποιο τρόπο - να δώσει συνέχεια και να υμνήσει με την πράξη του τα όσα στα Δεκεμβριανά και μετέπειτα, ανάμεσα στ' αλλά, είχε ήδη με το έργο του "διακηρύξει" στο πολύκροτο ποίημά του που αρχίζει με τους στίχους: "peuple grec, peuple roi, peuple desespere... " (σε πρόχειρη μετάφραση: "Λαέ ελληνικέ, ρήγα λαέ, λαέ απελπισμένε...). Η διάλεξη δόθηκε στο "Αττικό", στη Σταδίου. Η αίθουσα κατάμεστη. Κόσμος ακόμη και στο πεζοδρόμιο. Ο λόγος του ποιητή, πέρα από το καθαυτό θέμα ("Η ποίηση για τον καθένα"), επεκτάθηκε και στα καυτά και επίκαιρα (τότε, κι αλίμονο όχι μόνο...) προβλήματα, ξεσηκώνοντας θύελλα ενθουσιασμού στο διψασμένο για "δικαίωση" ακροατήριο!

Πέρα απ' αυτά, ακόμη δυο λόγια: Στο κείμενο που δημοσιεύτηκε στο φύλλο του "Ρ" στις 21-1-96, παρατέθηκε απόσπασμα ποιήματος του Ελιάρ με τον τίτλο "Περί - Ζώγια - Μπελογιάννης". Για τους δυο ασφαλώς δε χρειάζεται επεξήγηση. Για τον Περί ίσως απαιτείται κάποια διευκρίνιση. Πρόκειται για τον Γκαμπριέλ Περί, διευθυντή της "Ουμανιτέ" όταν στο Παρίσι πάτησε η ναζιστική μπότα, το 1940. Συγκαταλέγεται στις πρώτες συλλήψεις και πολύ σύντομα ακολούθησε η εκτέλεσή του (ίσως να 'ταν κι ο πρώτος!). Τα λίγα αυτά λόγια ας είναι έκφραση μνήμης και τιμής για τον ίδιο και τον υμνητή του!