Αναγκαία η ταξική πάλη της εργατικής τάξης

Η ποσοτική, αλλά και η ποιοτική ανάπτυξη της εργατικής δύναμης είναι η πιο σημαντική μορφή, στην οποία εκφράζεται η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων της κοινωνίας. Από αυτή την άποψη, η άνοδος στο επίπεδο της εργατικής κατανάλωσης εμφανίζεται σαν μια αναπόφευκτη και αντικειμενικά αναγκαία έκφραση της ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων και σαν κύριο στοιχείο της διευρυμένης κοινωνικής αναπαραγωγής. Γι' αυτό και ο καπιταλισμός είναι μακροπρόθεσμα ανίκανος να σταματήσει την αύξηση της κατανάλωσης, δηλαδή, των πραγματικών μισθών, όπως είναι ανίκανος να σταματήσει την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων γενικά. Αυτό που είναι ικανός να κάνει, είναι να φρενάρει και να καθυστερήσει σημαντική κατανάλωση, διαστρέφοντας τις αντικειμενικές, ορθολογικές απαιτήσεις και ανάγκες του ατόμου. Επομένως, οι πραγματικοί μισθοί έχουν την τάση να αυξάνουν, γιατί ο καπιταλισμός δεν έχει τη δύναμη να σταματήσει την αύξησή τους.

Ο Κ. Μαρξ έλεγε χαρακτηριστικά πως για τον καπιταλιστή "ο εργάτης, όπως ένα άλογο, πρέπει να πάρει όσα ακριβώς είναι απαραίτητα να τον καταστήσουν ικανό για εργασία. Δεν τον θεωρεί (ο καπιταλιστής τον εργάτη) κατά τη διάρκεια του χρόνου που δεν εργάζεται σαν ανθρώπινη ύπαρξη". (Κ. Μαρξ "Οικονομικά και φιλοσοφικά χειρόγραφα 1944". "Απαντα", τόμος 3ος, σελ. 241).

Σ' αυτά τα πλαίσια οι ανθρώπινες ανάγκες δεν μπορεί παρά να είναι οι αντικειμενικές απαιτήσεις, συνθήκες και παράγοντες εξέλιξης της κοινωνικής ζωής, όπως αντανακλώνται στη συνείδηση του ανθρώπου στο συγκεκριμένο επίπεδο κοινωνικής ανάπτυξης.

Οι ανθρώπινες ανάγκες έχουν κοινωνικό περιεχόμενο και η ανάπτυξή τους εξαρτάται άμεσα από την ανάπτυξη του κοινωνικού προτσές της εργασίας και της παραγωγής γενικότερα. Χαρακτηριστικά είναι τα λόγια του Κ. Μαρξ "η πείνα είναι πείνα, αλλά η πείνα, που ικανοποιείται με μαγειρεμένο κρέας, το οποίο τρώγεται με μαχαίρι και πιρούνι, είναι διαφορετική πείνα από αυτήν που ικανοποιείται με ωμό κρέας με τη βοήθεια του χεριού, του νυχιού και του δοντιού. Με αυτόν τον τρόπο, η παραγωγή παράγει όχι μόνο το αντικείμενο, αλλά και τον τρόπο της κατανάλωσης, όχι μόνο αντικειμενικά, αλλά και υποκειμενικά.

Το ιστορικό γίγνεσθαι μας διδάσκει ότι οι όποιες τάσεις δεν εκδηλώνονται από μόνες τους αυτόματα, αλλά αναγκαία προϋπόθεσή τους είναι η ανάπτυξη της πάλης του προλεταριάτου, που είναι αναγκαία για την εργατική τάξη, σαν αντίρροπη τάση στη λογική του κεφαλαίου. Μια αντίρροπη τάση, "παραιτούνταν από την αντίστασή της ενάντια στους ληστρικούς σφετεριστές του κεφαλαίου, αν εγκατέλειπε τις προσπάθειές της να επωφεληθεί από τις όποιες ευνοϊκές περιστάσεις για την πρόσκαιρη καλυτέρευση της θέσης της, αν το έκανε αυτό θα ξέπεφτε στην κατάσταση μιας άμορφης μάζας από αφανισμένους φτωχούς διαβόλους που τίποτε δεν μπορεί να τους σώσει" (Κ. Μαρξ "Μισθός - Τιμή καιΚέρδος". Εκδ. "Σύγχρονη Εποχή" 1981, σελ. 79 - 80).

Ωστόσο, πρέπει να τονιστεί ο αβέβαιος περιορισμένος και πρόσκαιρος χαρακτήρας των όποιων κατακτήσεων της εργατικής τάξης, στον καπιταλισμό.

Και στο πρόσφατο παρελθόν είχαμε κατακτήσεις, που πολύ γρήγορα απέδειξαν τον πρόσκαιρο χαρακτήρα μιας καλύτερης πληρωμής ή μιας βελτίωσης άλφα ή βήτα πλευράς του βιοτικού επιπέδου που κατακτήθηκε από την εργατική τάξη μας και υπάρχει μια έντονη τάση να ξεφτίσουν, καθώς απαιτούν οι συγκεκριμένες ανάγκες αξιοποίησης του κεφαλαίου. Ετσι γίνεται κατανοητό πως για να κατακτηθεί και να διατηρηθεί μια αποφασιστική και ουσιαστική βελτίωση του βιοτικού επιπέδου της εργατικής τάξης, είναι ανάγκη η εργατική τάξη να εντείνει την πάλη της ενάντια στα βασικά κοινωνικοοικονομικά και πολιτικά στηρίγματα της κυριαρχίας των μονοπωλίων σε όλα τα επίπεδα της κοινωνικής ζωής, διεκδικώντας βαθιές αντιιμπεριαλιστικές - αντιμονοπωλιακές αλλαγές (όπως πολύ σωστά και μαρξιακά προτείνεται και στο Σχέδιο Προγράμματος της ΚΕ) στην κατεύθυνση του επαναστατικού ξεπεράσματος του καπιταλισμού και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού. Ο Φ. Ενγκελς έλεγε πως "η πάλη για υψηλούς μισθούς και μικρές εργάσιμες ώρες, και η όλη δράση των συνδικάτων, όπως αναπτύσσεται, δεν αποτελεί αυτοσκοπό, αλλά το μέσο, ένα πολύ αναγκαίο και αποτελεσματικό μέσο, αλλά μόνο ένα από τα πολλά μέσα στην κατεύθυνση ενός υψηλότερου σκοπού: την κατάργηση του μισθωτού συστήματος σαν σύνολο. (Φ. Ενγκελς "Συνδικάτα", στο "Μισθωτό σύστημα", άρθρα στη "Λεϊμπόρ Στάνταρτ" σελ. 20, 1984).

Το ζήτημα για τις μορφές μετάβασης στο σοσιαλισμό δεν είναι ζήτημα αρχής, είναι ζήτημα τακτικού και στρατηγικού σχήματος που καθορίζεται ολοκληρωτικά από τις συγκεκριμένες συνθήκες της συγκεκριμένης κατάστασης. Ο μαρξισμός - λενινισμός είναι υπέρ της χρήσης όλων και των ειρηνικών και των μη ειρηνικών μορφών πάλης.

Υπογραμμίζει ταυτόχρονα ότι στην κάθε δοσμένη περίπτωση η εκλογή του πιο κατάλληλου δρόμου εξαρτάται από τη διάταξη και το συσχετισμό των κανονικών δυνάμεων σε εθνική και διεθνή κλίμακα (όπως πολύ σωστά αναφέρεται στο Σχέδιο Προγράμματος).

Τις βάσεις αυτής της θέσης που επιμένει στην ποικιλία των μορφών του επαναστατικού προτσές έθεσαν οι Μαρξ και Ενγκελς, όταν επεξεργάζονταν τις αρχές του κομμουνισμού. (Κ. Μαρξ και Φ. Ενγκελς, "Απαντα", τόμ. 4, σελ. 331 και τομ. 17, σελ. 635).

Ο Β. Ι. Λένιν επίσης υποστήριξε πολλές φορές την άποψη για τη δυνατότητα ποικίλων δρόμων περάσματος στο σοσιαλισμό. Η εξαιρετικά πολύτιμη δυνατότητα ειρηνικής εξέλιξης της επανάστασης, τόνιζε, είναι ταυτόχρονα και εξαιρετικά σπάνια" (Β. Ι. Λένιν, "Απαντα" 5 έκδ. τομ. 34, σελ. 135).

Ο Λένιν έγραφε, επίσης, ότι δεν πρέπει να αρνείται κανείς ότι σε ξεχωριστές περιπτώσεις είναι δυνατή η παραχώρηση της εξουσίας εκ μέρους της αστικής τάξης ειρηνικά, όταν η αστική τάξη πειστεί ότι κάθε αντίσταση είναι καταδικασμένη. Ωστόσο, τόνιζε ότι το πιθανότερο είναι πως και στα μικρά κράτη ο σοσιαλισμός δε θα νικήσει, χωρίς εμφύλιο πόλεμο (Β. Ι. Λένιν "Απαντα", 5η έκδ., τομ. 30, σελ 122).

Η αντιιμπεριαλιστική, αντιμονοπωλιακή δημοκρατική πάλη, επειδή είναι απροσδιόριστο ακόμα για το πώς, πότε και πού θα αναπτυχθεί, εάν θα έχει ισόμετρη ή ανισόμετρη ανάπτυξη, δε δημιουργεί αντικειμενικά εκείνες τις αντικειμενικές και υποκειμενικές συνθήκες στο να φρενάρει, να παρεμποδίσει ή ακόμα να παρενοχλήσει τη δράση και διείσδυση του πολυεθνικού κεφαλαίου.

Αυτή καθαυτή η λειτουργία του πυρήνα των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αλλά και της δράσης του πολυεθνικού κεφαλαίου προκαλούν για τις χώρες με χαμηλό επίπεδο οικονομικής ανάπτυξης την ανάγκη δημιουργίας δικών τους διεθνών οικονομικών ενώσεων με σκοπό την αμοιβαία οικονομική συνεργασία και τη βελτίωση των όρων εμπορίου.

Η διαφορά αυτών των οικονομικών ενώσεων σε σχέση με αυτή της ΕΕ συνίσταται στο γεγονός ότι προσανατολίζεται όχι στην ιμπεριαλιστική επέκταση, αλλά στην κατάκτηση της οικονομικής ανεξαρτησίας και την επιταχυνόμενη ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας.

Μια τέτοια Οικονομική Ενωση θα μπορούσε να είναι η Βαλκανική Οικονομική Ενωση, γιατί αποτελείται από χώρες με οικονομίες μικρού και μεσαίου μεγέθους, διευρύνεται η αγορά μέσα στην οποία θα διακινούνται τα προϊόντα άνευ δασμών.

Οι οικονομικοί κλάδοι θα παράγουν για τον πληθυσμό του ενοποιημένου χώρου και θα συμφέρει να προβαίνουν σε τεχνολογικούς εκσυγχρονισμούς, κατά συνέπεια το κόστος ανά μονάδα θα διαμορφώνεται σε χαμηλότερα επίπεδα ανταγωνιστικά. Ανταγωνιστικά και εκτός οικονομικής ενοποίησης περιοχής.

Μερικά πλεονεκτήματα της ενοποίησης των οικονομιών είναι η συγκέντρωση των διασκορπισμένων δραστηριοτήτων, καταμερισμού και ειδίκευσης στην παραγωγή, ώστε κάθε χώρα - μέλος να επιδίδεται εκεί όπου συγκριτικά εμφανίζει πλεονεκτήματα, λύση των μειονοτικών προβλημάτων, διασφάλιση των συνόρων κ. ά.

ΚΑΡΑΚΟΓΛΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑΣ

ΚΟΒ Σαφράμπολης

Ν. Ιωνίας