Ζούμε ένα παρόν εφιαλτικό με καταπατημένα τα κοινωνικά δικαιώματα για εργασία, περίθαλψη, παιδεία. Η μη απολαβή των στοιχειωδών κοινωνικών δικαιωμάτων ωθεί μεγάλες κοινωνικές ομάδες εργαζομένων σε κινητοποιήσεις και απεργίες.

Υπάρχουν κάποιοι που αναρωτιούνται: Μπροστά στο φαινόμενο της ηθικής σήψης, της πνευματικής κατρακύλας, της εμπορευματοποίησης και εκπόρνευσης της τέχνης γιατί δεν παίρνουν θέση, δεν αντιστέκονται οι άνθρωποι των Γραμμάτων και των Τεχνών; Δε θα έπρεπε να βρεθούν στην πρωτοπορία των λαϊκών αγώνων;

Αναρωτιέται κανείς πόσο θα βοηθούσε τους λαϊκούς αγώνες αν βλέπαμε μια μέρα ποιητές, μουσικούς, ζωγράφους με υψωμένη γροθιά να κραυγάζουν τα συνθήματα των εργατών.

Θα μπορούσε κανείς ν' απαντήσει ότι οι λογοτέχνες και καλλιτέχνες είναι, από τη φύση της δημιουργίας τους, "αγωνιζόμενα" άτομα. Κάθε έργο τέχνης είναι μαρτυρία, και μορφή διαμαρτυρίας για όλες τις αδικίες και τους πόνους που ταλανίζουν τον άνθρωπο.

Ο λογοτέχνης δέχεται τα ανθρώπινα με μεγάλη ευαισθησία κι αυτήν μεταγγίζει στο έργο του. Μ' αυτό εκφράζει την αγωνία, τη διαμαρτυρία, τους καημούς και αγώνες των ανθρώπων, διαχρονικά και παγκόσμια. Οταν δημιουργεί, εκφράζει, τους ψυχικούς τους κραδασμούς, όταν ονειρεύονται κι αγωνίζονται, και με την τέχνη του τους εμψυχώνει.

Το αντικείμενό του είναι οι διανθρώπινες σχέσεις και πηγή έμπνευσης οι άνθρωποι που ζουν σε συνθήκες στέρησης και δυστυχίας. Αλλά ο λογοτέχνης, και με τον καλοζωισμένο ασχολείται, καθώς τον αφανίζουν η μοναξιά, η πλεονεξία, τα πάθη του. Ετσι, μπορούμε να πούμε ότι η τέχνη είναι διανθρώπινη, οικουμενική.

Οι λογοτέχνες με τα έργα τους διαμαρτύρονται για τον σημερινό, φθίνοντα ηθικά, κόσμο και τον άρρωστο πολιτισμό του, που ο σκοταδιστικός, ο αδηφάγος, αντιανθρώπινος καπιταλισμός τούς κατάντησαν ανυπόφορους. Μήπως, δεν εξευτελίζουν την ανθρώπινη ύπαρξη όσα τραγικά κι απάνθρωπα συμβαίνουν, όπως οι πόλεμοι, η βία, οι ληστείες, οι δολοφονίες, η τρομοκρατία, τα οικονομικά σκάνδαλα, ο καταναλωτισμός, οι απάτες, η αλλοτρίωση του ανθρώπου, η έλλειψη πνευματικής ζωής;

Ας θυμηθούμε τα μεγάλα συμφέροντα που ανεξέλεγκτα και εγκληματικά δημιούργησαν μεγαλουπόλεις σαν την Αθήνα, το τέρας το "βιβλικό", που κατάπιε τις γειτονιές, τις ανθρώπινες σχέσεις, την ανθρώπινη επικοινωνία, με αποτέλεσμα την αποξένωση, την κοινωνική και πολιτιστική αχρήστευση των κατοίκων της.

Ας θυμηθούμε τον διαβρωτικό, πνευματικά και πολιτιστικά, ρόλο των ΜΜΕ, που κερδοσκοπικά προβάλλουν χωρίς αιδώ όλον τον παραπάνω πρωτογονισμό, ενώ κλείνουν μάτια κι αυτιά μπροστά στο δράμα του ανθρώπου που πάσχει αναζητώντας λίγο ηθικό οξυγόνο για ν' ανασαίνει, να συλλογάται, δημιουργικά κι ελεύθερα, και προπάντων να ονειρεύεται κι όχι μόνο να παράγει και να καταναλίσκει ό,τι βρίσκει μπροστά του σαν προϊστορικός δεινόσαυρος.

Ολα αυτά έχουν τραυματικές συνέπειες στον πολιτισμό και στην ανθρώπινη προσωπικότητα.

Για τις πληγές, λοιπόν, αυτού του κόσμου μιλούν οι λογοτέχνες. Για τον εξευτελισμό, αλλά και τα όνειρα του ανθρώπου. Και με οράματα διαποτίζουν τις δημιουργίες τους. Συγκινητική είναι η διάθεσή τους να δώσουν πνευματικότερο, ηθικότερο νόημα στο πέρασμα του ανθρώπου. Ο φιλόσοφος Καντέλεγε: "Πάνω μου ο έναστρος ουρανός και μέσα μου ο ηθικός νόμος... ".

Σήμερα, οι δημιουργοί πολιτισμού αγωνιούν για την πολύπλευρη καταδυνάστευση του ανθρώπου από τον καπιταλισμό, το θεμελιωμένο στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Η αληθινή τέχνη κάνει την ανθρώπινη ψυχή ικανή να ονειρεύεται, να αναθαρρίζει, να αγωνίζεται.

Πέπη ΔΑΡΑΚΗ