Κυριακή 17 Νοέμβρη 1996
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 17
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Τραγούδια "μοναχικών επαναστάσεων"

Ο μουσικός και τραγουδιστής, Παντελής Θαλασσινός, μεταφέρει τα "αρώματα" των μουσικών, που συνοδεύουν ζωές "μοναχικές" και βλέμματα "καχύποπτα"

Το πρώτο μουσικό σκίρτημα ήρθε στα 17 με μία κιθάρα και πολύ ροκ. Ετσι ήταν τότε. Η ροκ συνόδευε τις εφηβικές μεν, πολύ σημαντικές δε "επαναστάσεις". Μόνο που η δική του ενηλικίωση ήρθε με μακρινά ταξίδια, που τον έκαναν να νοσταλγήσει ό,τι είναι Ελλάδα. Ανθρωποι, τρόποι, έθιμα, μουσικές, τραγούδια, χοροί. Κάπως έτσι ξεκίνησε η "σπουδή" του, στο ελληνικό τραγούδι. Ο Παντελής Θαλασσινός κάποτε μπάρκαρε και η θάλασσα τον ταξίδευε μακριά από τον τόπο του, μα και κοντά. Ηταν σαν "λαθρεπιβάτης" στα μεγάλα καράβια των μακρινών ταξιδιών. Και ως "Λαθρεπιβάτες" συναντήθηκαν το 1987 με τον Γιάννη Νικολάου.Αλλά μέσα σε "Νύχτας Κύματα" (ο πρώτος προσωπικός του δίσκος) άρχισε μια μοναχική πορεία και με "Αστρανάμματα" (ο τελευταίος πρόσφατος δίσκος), νύχτας βαθιά ελληνικής.

Σήμερα λέει "αν είχα ασχοληθεί λιγότερο με το ροκ, θα γνώριζα περισσότερο τις ελληνικές παραδόσεις μου. Ο, τι έμαθα από τη ροκ, σήμερα δεν το χρησιμοποιώ και όσο περνούν τα χρόνια νιώθω ότι αυτή τη μουσική ποτέ δεν την κατάλαβα. Απλώς την αναπαρήγαγα, επειδή ήταν το ρεύμα των καιρών. Χρησιμοποιούνται άλλοι κώδικες που δεν τους καταλαβαίνω.Στο άκουσμα του Χατζιδάκι ή του Θεοδωράκη, συμβαίνει κάτι διαφορετικό μέσα μου. Αλλωστε, στην πατρίδα μου, τη Χίο, μεγάλωσα μέσα σε ένα λαϊκό κέντρο και είδα από κοντά τις μεγάλες λαϊκές μορφές. Για παράδειγμα τον Ζαμπέτα. Ηρθε εποχή που γοητεύτηκα από το πόσο απλό μπορεί να είναι ένα καλό τραγούδι. Η ελληνική μουσική είναι πολύ απλή. Κι η γλώσσα μας λιτή και περιεκτική, όταν γίνεται στίχος, περνάει κατευθείαν στην ψυχή.Αντίθετα ο αγγλικός στίχος στα ροκ είναι πολύ περιγραφικός, χωρίς μέτρο. Αυτό τώρα το καταλαβαίνω καλύτερα. Θα ήθελα όμως να αναφέρω το όνομα του στιχουργού Ηλία Κατσούλη,γιατί οι στίχοι του με έβαλαν ακόμα πιο βαθιά στις παραδοσιακές μελωδίες". - Η στροφή στην ελληνική παράδοση, αρχίζοντας από τους φυσικούς ήχους,χαρακτηρίζει το μουσικό γίγνεσθαι της εποχής; Κι αν είναι έτσι, αυτό κρύβει και κινδύνους;

- Επικίνδυνο είναι να προσπαθούμε να κάνουμε κάτι χωρίς να το ξέρουμε, δηλαδή να διεκπεραιώσουμε επειδή αυτό είναι το "ρεύμα".Προσωπικά, νομίζω, ότι μεταχειρίζομαι και δε χειρίζομαι τους λαϊκούς δρόμους και ήρθε από δική μου βαθιά εσωτερική ανάγκη. Στο κάτωκάτω, το παραδοσιακό δεν είναι "κουλτούρα" και μη θέλουμε να το καταντήσουμε έτσι, γιατί ξεχνάμε κάτι σημαντικό. Οτι το μάθαμε στα πανηγύρια και στις καθημερινές ανθρώπινες εκδηλώσεις.Σήμερα στα πανηγύρια τραγουδάνε τραγούδια και κατασκευάσματα σαν "νησιώτικα", για παράδειγμα, τα ίδια που παίζονται σε μπουζουκτσίδικα και πίστες. Σημασία έχει και ο τρόπος που δίνεις κάτι. Είναι άλλο να το ερμηνεύεις με βιολί, λαούτο και τουμπελέκι και άλλο με αρμόνιο.

Ο καθένας, βέβαια, τραβάει ένα δικό του δρόμο και δε με αφορά αν ο δικός μου μοιάζει με δρόμους άλλων. Ολοι παίρνουμε από κάπου, μαθαίνουμε από κάπου. Κανένας δε γράφει πρωτόλεια μουσική και σε κανέναν δεν ανήκει τίποτα. Είναι σαν ένα παιδί που αρχίζει να μιλάει και οι πρώτες λέξεις του είναι αυτές που έχει ακούσει.Πιστεύω ότι είμαι ακόμα στην αρχή αν και ξεκίνησα αργά, κάπου στα 30. Αλλά ίσως αυτό με οδηγεί ακριβώς εκεί που θέλω, αφού οι εικόνες και οι κρίσεις έχουν καταλαγιάσει μέσα μου και το επίπεδο κοινωνικής συνείδησης είναι άλλο. Πιστεύω ότι το τραγούδι και η σύνθεση, δεν είναι μόνο φωνή και ταλέντο. Από πίσω μπορεί να υπάρχει ολόκληρη ιδεολογία, αλλά και ό,τι θέλει ο καθένας να βγάλει προς τα έξω.Προσωπικά θα ήθελα να λέω τα τραγούδια μου ζωντανά. Να νιώθω ότι είμαι σε μια παρέα και τραγουδάω. Γι' αυτό και συχνά διαλέγω να τραγουδάω σε μικρούς χώρους, εξαιρώντας τα "13 Φεγγάρια", για να φτάνει η φωνή στο τελευταίο κάθισμα χωρίς ντεσιμπέλ και μικροφωνικές. Τα πράγματα και οι αισθήσεις χρειάζεται να μοιράζονται.

"Αρωμα" με μνήμες

- Η στροφή του ελληνικού τραγουδιού παρατηρείται και στο στίχο. Ακόμα και στη δεκαετία του '80 ο στίχος είναι, περισσότερο φανερά, επηρεασμένος από κοινωνικοπολιτικά γεγονότα.

- Είναι λογικό, γιατί τότε συνέβησαν πολλές και μεγάλες κοινωνικοπολιτικές ανακατατάξεις. Οι νέοι ήταν περισσότερο πολιτικοποιημένοι. Μέσα σε αυτό τον κυκεώνα της καπιταλιστικής καταστροφής, αντιδρούσαν με την τέχνη, το τραγούδι και άλλες μορφές.Αυτό ήταν πιο έντονο στη δεκαετία του '70 και ακόμα περισσότερο στη δεκαετία του '60. Σιγάσίγα όμως εξανεμίζεται αυτή η συμπεριφορά. Οι "επαναστάσεις" είναι πια μοναχικές και η συσπείρωση του κόσμου αδύνατη. Και το τραγούδι με τη σειρά του, είναι μια συνοδεία της ζωής μας. Αλλά κι ένα "άρωμα" που το φοράς και σου φέρνει μνήμες. Εξάλλου το τραγούδι στη γέννησή του είναι μοναχική υπόθεση.Εκείνο που έχει αλλάξει, είναι ότι πλέον εμφανίζονται περισσότεροι μεσάζοντες.Παλιότερα ήταν ο δημιουργός, η εταιρία και το κοινό. Τώρα για να βγεις προς τα έξω χρειάζεται να περάσεις από... σαράντα κύματα. Κυρίως να επενδυθούν πολλά χρήματα πάνω σου και συχνά αντιστρόφως ανάλογα με την ποιότητα που προσφέρεις.

- Τα σημερινά τραγούδια, τα τραγούδια τα δικά σου, είναι μορφή αντίδρασης και αντίστασης;

- Θέλω να νομίζω και ελπίζω ότι είναι. Αλλά από την άλλη πλευρά νιώθω ότι είμαι μόνος, ότι φωνάζω μόνος. Αν με ακολουθήσουν κάποιοι, απλώς θα νιώθω καλύτερα. Γιατί με όποιον κι αν συμπορευτώ, ξέρω εκ των προτέρων ότι έχει το δικό του "λούκι". Και τα τραγούδια όλο και περισσότερο μιλάνε για μοναξιά. Μοιάζει καχύποπτος ο κόσμος. Δε με ξενίζει αυτό, γιατί ούτως ή άλλως έχει προδοθεί και διαψευσθεί πολλές φορές. Είναι, όμως, μια στάση που με επηρεάζει, ιδιαίτερα όταν βλέπω ότι οι άνθρωποι αγρυπνούν με το δάχτυλο στη σκανδάλη. Μπορεί το τραγούδι να είναι μία "γλώσσα" επικοινωνίας, αλλά δεν επικοινωνούν όλοι με τους ίδιους κώδικες.Ετσι κι εγώ δεν μπορώ να γίνω δικαίωμα και γούστο του κοινού. Αλλωστε δεν είμαι "μεσσίας" του τραγουδιού. Και εξάλλου τα τελευταία χρόνια, τα λόγια έχουν ακυρώσει τα έργα. Πάντως όπως και να 'ναι τα πράγματα, αν τα δει κανείς στη δυναμική τους, είναι προτιμότερη η καχυποψία παρά άνθρωποι ανυποψίαστοι.

Δήμητρα ΜΥΡΙΛΛΑ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ