Με τον Εμμανουήλ Ροφιδη και την "Πάπισσα Ιωάννα", ολοκληρώνεται ο πρώτος κύκλος της σειράς του Τάσου Ψαρρά "Πεζογραφία και πραγματικότητα".Η δέκατη τρίτη εκπομπή, που θα μεταδοθεί σήμερα στις 20.00 από την ΕΤ-2,αναφέρεται στο έργο του Εμμανουήλ Ροφιδη "Η Πάπισσα Ιωάννα".Ο Ροφιδης, ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς του 19ου αιώνα, γεννήθηκε στην Ερμούπολη της Σύρου το 1836 και πέθανε στην Αθήνα το 1904. Γιος πλούσιας και αριστοκρατικής οικογένειας Χίων εμπόρων, έζησε τα παιδικά και νεανικά του χρόνια σε μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις. Στα κρίσιμα χρόνια 1859-1870, ο Ροφιδης θα βρεθεί στην Αθήνα και θα ζήσει από κοντά τις κρίσιμες πολιτικοκοινωνικές ανακατατάξεις, όπως την έξωση του Οθωνα, το διάστημα της Μεσοβασιλείας και τα πρώτα χρόνια της βασιλείας του Γεωργίου Α.

Επηρεασμένος από τις ανακατατάξεις αυτές, ο Ροφιδης θα γράψει, το 1866, το κορυφαίο του δημιούργημα, την "Πάπισσα Ιωάννα", που εκτός των άλλων σατιρίζει το δυτικό κλήρο. Το βιβλίο του αφορίστηκε από την Ιερά Σύνοδο, ενώ εναντίον του ασκήθηκε δικαστική δίωξη. Πολλές προσπάθειες έγιναν, να ερμηνευτεί το βιβλίο. Μάλιστα, κάποιοι δε δίστασαν να το κατηγορήσουν για κλεψίτυπο. Η εκπομπή ακολουθεί την άποψη ότι η Ιωάννα είναι ένα πολιτικό κείμενο, που σατιρίζει και ασκεί κριτική, στην ελληνική πραγματικότητα και στη βασιλεία του Γεωργίου του Α. Την άποψη αυτή, δικαιολογούν και οι συνεχείς μεταφορές από τον 9ο στον 19ο αιώνα και οι συσχετισμοί της πολιτικής ζωής της Ελλάδος με τα ήθη του Βατικανού. Μετά την έκδοση της "Πάπισσας Ιωάννας" και για σαράντα ολόκληρα χρόνια, ο Ροφιδης βρίσκεται στο επίκεντρο της νεοελληνικής πνευματικής ζωής.

Η παραγωγή της εκπομπής είναι του Τάσου Ψαρρά, τα κείμενα και η μελέτη της Αθηνάς Γεωργαντά, η φωτογραφία του Αλέξη Γρίβα και η σκηνοθεσία του Σταύρου Τσακίρη.