Χαρακτήρα αναγνώρισης... γνωστού και "άγονου" εδάφους είχαν, μέχρι χτες τουλάχιστον, οι υπό τον ΟΗΕ απευθείας συνομιλίες του Προέδρου της Κύπρου Γλ. Κληρίδη και του Τουρκοκύπριου ηγέτη Ρ. Ντενκτάς,που ξεκίνησαν τη Δευτέρα και θα διεξάγονται μέχρι την Παρασκευή στο Μοντρέ της Ελβετίας. Προοπτικές για απεμπλοκή του κυπριακού προβλήματος σύμφωνα με τους παρατηρητές δε διαφαίνονται.

"Οι συνομιλίες φαίνονται μπλοκαρισμένες" στα θέματα που παραδοσιακά διαφωνούν οι δυο πλευρές, δήλωσε πηγή προσκείμενη στους διαπραγματευτές. Αλλη πηγή δήλωσε ότι πρόκειται για "διάλογο κουφών", ενώ ο σύμβουλος του Ντενκτάς, Εργκούν Ολγκούν, είπε πως "έχουμε διαφορετικές απόψεις" και ότι "οι συνομιλίες βρίσκονται σε διερευνητικό στάδιο".

Η μόνη πτυχή στην οποία ο Ντενκτάς φαίνεται έτοιμος να κάνει κάποια παραχώρηση είναι το εδαφικό, αλλά όπως δήλωσε πηγή που παραβρίσκεται στις συνομιλίες, "δεν μπήκαμε ακόμη στη φάση των συμβιβαστικών ανταλλαγών". Η διαμεσολάβηση του ΟΗΕ δίνει προτεραιότητα στην προσέγγιση και δρομολόγηση επίλυσης επιμέρους θεμάτων όπου μπορεί να υπάρξει συμφωνία και αφήνει για μελλοντικές συναντήσεις τα σοβαρά ζητήματα, τα οποία εκτιμά ότι θα οδηγούσαν σε ναυάγιο.

Εκτός από τις επίσημες συνομιλίες οι Κληρίδης και Ντενκτάς θα συναντηθούν και μόνοι τους χωρίς τις δεσμεύσεις προσώπων και κειμένων. Ωστόσο, στα θέματα που παραδοσιακά φέρνουν αντιμέτωπες τις δυο πλευρές προστέθηκε και ένα νέο, με αφορμή την απόφαση των Βρυξελλών να αρχίσουν συνομιλίες για την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, τον επόμενο χρόνο. Πάνω σ' αυτό και στην απόφαση της Κύπρου για εγκατάσταση των ρωσικών πυραύλων στηρίζεται και ο εκβιασμός του Ρ. Ντενκτάς περί οριστικής αποχώρησης από τις συνομιλίες αν προχωρούν οι διαδικασίες. Καμιά πλευρά πάντως δε θέλει να πάρει την ευθύνη για μια αποτυχία, ενώ την ίδια στιγμή οι Ηνωμένες Πολιτείες, με τον μεσολαβητή τους Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ,πιέζουν αλλά και καραδοκούν για τη δική τους απευθείας διαμεσολάβηση.

Στο μεταξύ, όπως μεταδίδεται από την Κύπρο, το θέμα των αγνοουμένων δεν περιλαμβάνεται μεταξύ των ζητημάτων, τα οποία θα θιγούν στις συνομιλίες. Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, μετά την προηγούμενη συμφωνία του Προέδρου Γλ. Κληρίδη, με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, Ρ. Ντενκτάς, επιδίωξη είναι να διατηρηθεί ο ανθρωπιστικός χαρακτήρας του προβλήματος, με στόχο το σαφή διαχωρισμό του από την πολιτική πτυχή του Κυπριακού. Παράλληλα συνεχίζονται με εντατικό ρυθμό οι εργασίες για υλοποίηση, μέχρι το τέλος Σεπτέμβρη, των συμφωνηθέντων στις συναντήσεις Κληρίδη - Ντενκτάς για το θέμα.

Μετά την προσκόμιση των στοιχείων, στα οποία θα υποδεικνύονται και σημεία, όπου υπάρχουν ομαδικοί τάφοι, θ' ακολουθήσει η εκταφή και η διακρίβωση σε ποιους ανήκουν, με τη μέθοδο του DΝΑ. Ο επίτροπος προεδρίας για ανθρωπιστικά θέματα, Τ. Χριστόπουλος, δήλωσε ότι, αν διαπιστωθεί πως κάποια λείψανα δεν ανήκουν σε αγνοούμενο, η έρευνα θα συνεχιστεί μέχρι τη διακρίβωση της τύχης του.

Τη στρατηγική της τουρκικής πλευράς στο θέμα της ένταξης της Κύπρου στην ΕΕ αποκάλυψε ο Τούρκος συνταγματολόγος και σύμβουλος του Ραούφ Ντενκτάς, Μουμτάζ Σοϊζάλ. Σε συνέντευξή του στον ΑΝΤΕΝΝΑ Κύπρου και σε ερώτηση εάν η διαδικασία της ένταξης συνεχιστεί τι πρόκειται να συμβεί, απάντησε ότι θα είναι χωρίς νόημα η συνέχιση των διαπραγματεύσεων αφού ο "βορράς" (τα Κατεχόμενα) θα μείνει έξω από την ΕΕ μαζί με την Τουρκία. Γι' αυτό, συνέχισε ο Σοϊζάλ, η Τουρκία δε θα μπορεί να εγκαταλείψει αυτή την κοινότητα μόνη της πλήρως απομονωμένη. Οφείλουμε, είπε, να αποκαταστήσουμε στενές σχέσεις με αυτό το "κράτος" και να κάνουμε ακριβώς το ίδιο πράγμα που κάνει ο "νότος" (η κυπριακή κυβέρνηση) με την Ευρώπη. Εάν ο "νότος", πρόσθεσε, ενοποιήσει την οικονομία του με την οικονομία της Ευρώπης, η οικονομία του "βορρά" θα ενοποιηθεί με την οικονομία της Τουρκίας.