Η προσπάθεια που έχει αναλάβει η ελληνική κυβέρνηση για την αποκατάσταση των ελληνοαλβανικών σχέσεων, πρέπει να τοποθετηθεί στο επικίνδυνα ταραγμένο βαλκανικό τοπίο, προκειμένου να γίνει κατανοητή η σημασία και η σκοπιμότητά της.

Το - σοβαρό - ενδεχόμενο να ξεσπάσει σερβοκροατικός πόλεμος μπορεί να αποτελεί ένα θαυμάσιο άλλοθι για την εμφάνιση αμερικανικών στρατευμάτων στα Βαλκάνια, που θα επιβάλουν τους όρους της αμερικανικής ειρήνης, μετά τη διευθέτηση των σερβοκροατικών διαφορών, προϋποθέτει όμως ταυτόχρονα τη διασφάλιση της "ηρεμίας" στο Βαλκανικό Νότο. Το κλειδί για την εξασφάλιση αυτής της ηρεμίας βρίσκεται στα Τίρανα, όπου σπεύδει αύριο ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών Κάρολος Παπούλιας,όπου ασφαλώς, μεταξύ των άλλων, θα συζητήσει και τα διμερή θέματα που δηλητηριάζουν τις σχέσεις των δύο χωρών. Το μείζον, ωστόσο, ζήτημα της προσπάθειας, που - κατ' εντολή της Ουάσιγκτον - καταβάλλεται για την αποκατάσταση των ελληνοαλβανικών σχέσεων, είναι ο καθησυχασμός των Τιράνων, προκειμένου να αντιμετωπίσουν ψύχραιμα και κάτω από απόλυτο έλεγχο τη θύελλα που πιθανότατα θα ξεσπάσει βορειότερα.

Πράγματι, το αλβανικό έθνος μοιρασμένο έξω από τα όρια της μητρόπολης, στο Κοσσυφοπέδιο και στα Σκόπια,είναι δυνατό να αποτελέσει τη σπίθα που θα βάλει φωτιά σε ολόκληρη τη Βαλκανική. Μια τέτοια "ευκαιρία", η καλύτερη ίσως, για την "εθνική ολοκλήρωση" αυτού του λαού μέσα σε ένα και μόνο κράτος, παρουσιάζεται τη στιγμή που ο "μεγάλος εχθρός", η Σερβία, είναι απασχολημένη και αντιμέτωπη στα πεδία των μαχών με την Κροατία και η αμερικανική στρατιωτική παρουσία εδραιώνεται, προκειμένου να επιβάλει την ειρήνη, όπως την εννοεί η Ουάσιγκτον.

Η ολοκλήρωση, όμως, των αλβανικών στόχων προϋποθέτει την υλοποίηση ενός σεναρίου που κρύβει πολλούς κινδύνους και δημιουργεί προϋποθέσεις για εξελίξεις που δεν είναι δυνατό να τεθούν υπό έλεγχο.

Τα Τίρανα, λοιπόν, επιβάλλεται να αισθανθούν ασφάλεια και να ξεχάσουν, προς το παρόν τουλάχιστον, τις απαιτήσεις τους για αυτοδιάθεση των συμπαγών αλβανικών πληθυσμών στο Κόσσοβο και την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας.

Οπως έχει γίνει γνωστό, πρόσφατα ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Γ. Κρίστοφερ με επιστολή του προς τον Ελληνα ομόλογό του Κάρολο Παπούλια απροκάλυπτα υποδεικνύει στην ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσει στο κλείσιμο των συνοριακών εκκρεμοτήτων με την Αλβανία, ικανοποιώντας το πάγιο αίτημα των Τιράνων για τον καθορισμό της οριογραμμής της ελληνοαλβανικής μεθορίου. Στην ίδια επιστολή του ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών ζητά από την ελληνική κυβέρνηση να συνεχίσει να στηρίζει την αλβανική οικονομία, νομιμοποιώντας, μάλιστα, την παρουσία στην Ελλάδα μεγάλου αριθμού παρανόμως εργαζομένων Αλβανών.

Η ελληνική κυβέρνηση, ικανοποιώντας τις απαιτήσεις της Ουάσιγκτον και ελπίζοντας να αποκομίσει ανταλλάγματα για την ελληνική μειονότητα στην Αλβανία, εμφανίζεται αποφασισμένη να προχωρήσει σε αυτές τις ρυθμίσεις, έστω κι αν έχει να αντιμετωπίσει τις σοβαρότατες αντιρρήσεις των Γενικών Επιτελείων του υπουργείου Εθνικής Αμυνας. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που υπάρχουν, κατά την επίσκεψη του Κ. Παπούλια στα Τίρανα θα προσφερθεί από την ελληνική πλευρά ικανοποιητική για τα Τίρανα ρύθμιση των συνοριακών εκκρεμοτήτων, ως πλαίσιο για τη δημιουργία του κατάλληλου κλίματος αντιμετώπισης των άλλων διαφορών μεταξύ των δύο χωρών.

Οι κινήσεις αυτές της ελληνικής κυβέρνησης, στο βαθμό που υλοποιηθούν, ίσως να αποτελέσουν κάποια πρώτα βήματα για την ελληνοαλβανική προσέγγιση, η οποία όμως είναι δυνατό να ολοκληρωθεί και να αποκτήσει ουσιαστικό, μόνιμο και όχι συγκυριακό περιεχόμενο μόνο αν αποκτήσει αυτοτελή δυναμική. Αυτό, όμως, προϋποθέτει την απομόνωση - στο μέτρο του δυνατού - των όποιων εξωβαλκανικών δυνάμεων "επιχειρούν" παιχνίδια στην περιοχή, χρησιμοποιώντας τις σχέσεις Αθήνας - Τιράνων.

Δημήτρης ΜΗΛΑΚΑΣ

-----------------------------------------

Το μείζον ζήτημα της προσπάθειας, που - κατ' εντολή της Ουάσιγκτον - καταβάλλεται για την αποκατάσταση των ελληνοαλβανικών σχέσεων, είναι ο καθησυχασμός των Τιράνων, προκειμένου να αντιμετωπίσουν ψύχραιμα και κάτω από απόλυτο έλεγχο τη θύελλα που πιθανότατα θα ξεσπάσει βορειότερα

---------------------------------------------------------------