Λεηλασία της σοσιαλιστικής περιουσίας των λαών
Υπήρχαν όλες οι προϋποθέσεις για παραπέρα ανάπτυξη και πρόοδο, για δημιουργία νέων αξιών παρά τα προβλήματα και τις καθυστερήσεις σε ορισμένους τομείς.
Ολες οι σοσιαλιστικές χώρες μέχρι το 1985 - 1986 είχαν υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης από τις αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες. Π.χ. το εθνικό εισόδημα όλων των σοσιαλιστικών χωρών αυξήθηκε το 1985 κατά 5,1% και η βιομηχανική παραγωγή κατά 7,6%, ανάλογα το 1986 4,7% και 5,2% (ΝΟΒΟΕ ΒΡΕΜΙΑ 1.1.87, σελ. 21).
Την πορεία για τη μελλοντική σοσιαλιστική κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη και το ξεπέρασμα των προβλημάτων όχι μόνο την ανέκοψε η "περεστρόικα" μα και δρομολόγησε την παλινόρθωση του καπιταλισμού και την καταλήστευση της κοινωνικής σοσιαλιστικής περιουσίας.
Η διαδικασία αυτή δεν μπορεί να εξαντληθεί σε ένα μικρό κείμενο γι' αυτό θα περιοριστούμε μόνο σε μερικές βασικές πτυχές της προβληματικής.
Αρχικά, οι πρώην σοσιαλιστικές χώρες, από την 10ετία του '70 άρχισαν να παίρνουν δάνεια από τις αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες, χωρίς όμως να εξασφαλίζουν τους απαραίτητους όρους και προϋποθέσεις.
Το παράδειγμα της Πολωνίας είναι πολύ χαρακτηριστικό.
Στα χρόνια 1971 - 87 η κυβέρνηση της χώρας αυτής, πήρε δάνεια ύψους 47,5 δισ. δολ. Στην ίδια περίοδο η κυβέρνηση δαπάνησε για την εξυπηρέτηση του εξωτερικού της χρέους 50,6 δισ. δολ. (POLITIKA 27/02/88). Το υπόλοιπο εξωτερικό χρέος της Πολωνίας στα χρόνια 1988 - 89 ήταν πάλι πάνω από 50 δισ. δολ. Η θηλιά του εξωτερικού χρέους ταλάνιζε σχεδόν όλες τις πρώην σοσιαλιστικές χώρες. Το 1981 η ΕΣΣΔ είχε 81 δισ. δολ. εξωτερικό χρέος, η Ουγγαρία 22,6 δισ. δολ., η Βουλγαρία το 1993 14 δισ. δολ., η Τσεχία 6,6 δισ. δολ. το 1991.
* * *
Η κλιμάκωση στην ανάπτυξη της κεφαλαιοκρατικής ιδιοκτησίας, εκτός από την Ουγγαρία και την Πολωνία που προχωρούσε γρήγορα, εντάθηκε στην ΕΣΣΔ στα 1988 -89.
Το Ανώτατο Σοβιέτ ψήφισε το νόμο στις 18.11.89 "Για την ιδιοκτησία στην ΕΣΣΔ". Με το νόμο αυτό καθιερώνεται η λεγόμενη "μεικτή οικονομία" και αρχίζει η γρήγορη ανάπτυξη του καπιταλιστικού τομέα της οικονομίας, υιοθετείται η ατομική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής και η εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης από τους εσωτερικούς νεοκαπιταλιστές και από το ξένο κεφάλαιο.
Στις 7.4.89 το Ανώτατο Σοβιέτ εκδίδει διάταγμα για τις αρχές "εκμίσθωσης και των σχέσεων αυτών στην ΕΣΣΔ". Την ίδια χρονιά στις 23.11.89 ο πρόεδρος της ΕΣΣΔ, Γκορμπατσόφ, υπογράφει "Νομοθετικές διατάξεις της ΕΣΣΔ και των Ενωσιακών Δημοκρατιών" για το πέρασμα της κοινωνικοποιημένης περιουσίας στα χέρια των νεοκαπιταλιστών και των ξένων. Η νομοθεσία αυτή θίγει βασικά μέσα παραγωγής, όπως εκμετάλλευση από ιδιώτες της γης, των πλουτοπαραγωγικών πηγών, των βιομηχανικών επιχειρήσεων και οργανισμών, των μεταφορικών μέσων, των υπηρεσιών, τις ακίνητης περιουσίας, των εγκαταστάσεων, κ.λπ.
* * *
* * *
Στα χρόνια 1990 -92 μειώθηκε το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν: της Αλβανίας κατά 39,6%, της Βουλγαρίας κατά 36,6%, της Ρουμανίας κατά 32,2%, της Ρωσίας κατά 30,4% και της Πολωνίας κατά 26%, ενώ η βιομηχανική της παραγωγή κατά 35%. ("Καθημερινή" 12.10.94 και WPROST 12.09.93, σελ. 22). Η παραγωγή πετρελαίου στη Ρωσία από 527 εκατ. τόνους το 1988 μειώθηκε στους 396 εκατ. τόνους το 1992.
Εκλεισαν και καταστράφηκαν δεκάδες χιλιάδες παραγωγικές επιχειρήσεις. Πολλές σύγχρονες εξαγοράζονται κυρίως από τις πολυεθνικές. Οι πολυεθνικές συναγωνίζονται για την πώληση των προϊόντων τους. Αδειασαν όλες τις αποθήκες και πλημμύρισαν τις αγορές των πρώην σοσιαλιστικών χωρών με εμπορεύματα αμφίβολης και χαμηλής στάθμης π.χ. σε Πολωνία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία εκτόπιζαν ντόπια προϊόντα αγροτικής παραγωγής υψηλής ποιότητας.
Η Πολωνία έχασε 800.00 θέσεις εργασίας από τη μείωση των εξαγωγών της (POLITYKA 6.02.93).
Μεγάλη είναι η παραγωγική καταστροφή στην αγροτική οικονομία. Η γη που είχαν οι κρατικές επιχειρήσεις και οι συνεταιρισμοί, με την πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων, σήμερα σε μεγάλο βαθμό είναι ακαλλιέργητη. Κατάφωρη είναι η πτώση της φυτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής σε όλες σχεδόν τις πρώην σοσιαλιστικές χώρες, π.χ. στην Πολωνία το 1992 σημειώθηκε πτώση της κτηνοτροφικής παραγωγής κατά 55% σε σύγκριση με το 1990. Τα σιτηρά το 1992 μειώθηκαν κατά 28,3% και η φυτική παραγωγή κατά 30%. Δραματική είναι η κατάσταση στα πρώην σοφχόζ και κολχόζ της ΕΣΣΔ. Στη Βουλγαρία 200.000 αγροτικές οικογένειες είναι άκληρες βάσει νόμου του 1992. Ενώ το 40% του ενεργού πληθυσμού στην αγροτική οικονομία της Πολωνίας δεν έχει δουλιά. (RZECZYPOSPOLITA 23.12.92).
* * *
Η διαδικασία των ιδιωτικοποιήσεων προχωράει αλλά με εμπόδια και δυσκολίες. Το ξένο κεφάλαιο επιλεκτικά εξαγοράζει επιχειρήσεις γιατί κυρίως ενδιαφέρεται για πώληση των εμπορευμάτων του. Εσωτερικά κεφάλαια δεν υπάρχουν γι' αυτό και οι επιχειρήσεις χορηγούνται σε ιδιώτες με πολύ χαμηλές τιμές. Στο λιανικό εμπόριο οι ιδιωτικοποιήσεις φτάνουν και μέχρι 70 - 80% όπως επίσης και στις υπηρεσίες. Στη σφαίρα της υλικής παραγωγής σε πολλές χώρες οι ιδιωτικοποιήσεις ξεπερνούν το 50%, π.χ. στην Ουγγαρία. Στην Πολωνία το 1993 στη βιομηχανία είχε ιδιωτικοποιηθεί το 45,9%. Με τον σημερινό ρυθμό, που ιδιωτικοποιούνται 150 - 200 επιχειρήσεις το χρόνο, θα χρειαστούν και 10 χρόνια ακόμη για να τελειώσει αυτή η διαδικασία (WPROST 9.4.95). Οι πολυεθνικές, οι κερδοσκόποι και οι μαφίες αρπάζουν το σοσιαλιστικό πλούτο σε βάρος των εκατομμυρίων εργαζομένων και συνταξιούχων.
* * *
Στη Βουλγαρία το 17,1% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού βρίσκεται σε ανεργία, στην Πολωνία το 16%, στην Ουγγαρία το 14,3%, στη Ρουμανία το 9,6% ("Επιλογή", Ιούλης 1994, σελ. 50). Στη Ρωσία οι επίσημα εγγεγραμμένοι άνεργοι είναι 9 εκατ. δηλ. το 12% του εργατικού δυναμικού. Μεγάλες διαστάσεις έχει πάρει η ημιαπασχόληση.
Η ακρίβεια οργιάζει. Ο πληθωρισμός μετατράπηκε σε εφιάλτη. Στη Βουλγαρία μόνο το 1991 ο πληθωρισμός κινήθηκε στο 474%, στη Ρουμανία το 1993 256%, στην Πολωνία το 1990 585,8%. Στη Ρωσία, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, ο πληθωρισμός το 1992 ήταν 1.200% και σε μερικά βασικά εμπορεύματα οι τιμές αυξήθηκαν 330 φορές. ("Καθημερινή" 29.11.92).
Αυτά είναι τα αποτελέσματα της καπιταλιστικοποίησης για τους λαούς, είναι ο καρπός της "περεστρόικα", των ιδιωτικοποιήσεων και της "οικονομίας της αγοράς". Η "Αντροπόφσκαγια Πράβντα" έγραφε τον Μάη του 1992: αφού "μας πρόδωσαν, τώρα μας λεηλατούν και δολιοφθορούν".
Σήμερα η κυριαρχία της "Νέας Τάξης Πραγμάτων" στον καπιταλιστικό κόσμο, καταληστεύει τις πρώην σοσιαλιστικές χώρες, δυναμώνει την εθνική καταπίεση, στραγγαλίζει τους αδύνατους και μικρούς λαούς.
Νίκος ΚΥΡΙΤΣΗΣ