Η ΚΕ συζήτησε την εισήγηση του ΠΓ, στη συνέχεια την ψήφισε και αποφάσισε να αποτελέσει απόφασή της.

Η ΚΕ εξέτασε τα αποτελέσματα της δράσης του Κόμματος γύρω από τους κεντρικούς άξονες που απορρέουν από τον προγραμματισμό που αποφάσισε στις συνεδριάσεις 8 Ιούνη και 9 Νοέμβρη 1996 μετά τις εκλογές. Συγκέντρωσε την προσοχή της στη δράση της ως ανώτερου καθοδηγητικού οργάνου του Κόμματος στο ίδιο διάστημα. Με τις δύο συνεδριάσεις της αμέσως μετά το 15ο Συνέδριο, έγινε προσπάθεια να διαμορφωθεί ένα σχέδιο δράσης που υπηρετεί το βασικό καθήκον του Προγράμματος του Κόμματος για την οικοδόμηση του αντιιμπεριαλιστικού αντιμονοπωλιακού δημοκρατικού Μετώπου και τους πιο συγκεκριμένους στόχους που καθόριζε η Πολιτική Απόφαση του 15ου Συνεδρίου.

Η συζήτηση στράφηκε στα εξής, κυρίως, ζητήματα:

1.Τι βήματα έγιναν, ποια πρόοδος υπάρχει, τι προβλήματα αναδείχτηκαν στην προσπάθεια να τεθεί στο επίκεντρο της ιδεολογικής, πολιτικής πρακτικής δράσης του Κόμματος η δημιουργία των προϋποθέσεων για την οικοδόμηση του αντιιμπεριαλιστικού αντιμονοπωλιακού δημοκρατικού Μετώπου μέσα από επιμέρους μέτωπα πάλης και πολλαπλές συσπειρώσεις. Πώς ανταποκριθήκαμε στην κατεύθυνση, η βάση του σχεδιασμού της δράσης να είναι τα προβλήματα και οι ανάγκες της εργατικής τάξης, της νεολαίας, οι χώροι εργασίας και μάθησης. Τελικά έγινε κάποια αλλαγή στον προσανατολισμό της δουλιάς της ΚΕ και των άλλων οργάνων, ώστε να προσαρμοστεί το σύνολο της δουλιάς στο άμεσο πολιτικό καθήκον που έθεσε το 15ο Συνέδριο;

2. Η δράση της ΚΕ στην οργάνωση της εσωκομματικής μόρφωσης για την αφομοίωση των αποφάσεων του 15ου Συνεδρίου και πώς ανταποκρίθηκε στην όξυνση του ιδεολογικού - πολιτικού μετώπου ευρύτερα, στην πλατιά πειστική προπαγάνδα των θέσεων και της πολιτικής μας, με βάση την απόφαση της ειδικής συνεδρίασης της ΚΕ για το πρόγραμμα ιδεολογικής δουλιάς (Ιούλης 1996).

3. Τι αποτελέσματα υπάρχουν στη βασική επιδίωξη που θέτει η Πολιτική Απόφαση να ατσαλωθεί ιδεολογικά πολιτικά ολόκληρο το Κόμμα, ώστε να ανταποκριθεί στα καθήκοντα που καθόρισε το 15ο Συνέδριο. Να εκτιμήσουμε τι προσπάθειες έγιναν, ξεκινώντας από την ίδια την ΚΕ "για το δυνάμωμα του Κόμματος σε όλα τα μέτωπα, ιδεολογικό, πολιτικό, οργανωτικό, στην έκταση και την ποιότητα των δεσμών του με το λαό".

Οπως το Κόμμα μας είχε προειδοποιήσει κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ προχώρησε με ταχύτητα και αποφασιστικότητα στην υλοποίηση, σε πλάτος και σε βάθος, ενός μεγάλου μέρους των σύγχρονων καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων, οι οποίες, σύμφωνα με την ανάλυση που γίνεται στο Πρόγραμμά μας, επιβάλλονται από τη συμμετοχή της στις διεθνείς ιμπεριαλιστικές ενώσεις.

Με τους νόμους, που ψηφίζει η Βουλή, με υπουργικές αποφάσεις και προεδρικά διατάγματα προωθεί τις σύγχρονες κρατικομονοπωλιακές ρυθμίσεις. Με τις ρυθμίσεις επιταχύνεται η διαδικασία συγχώνευσης και εξαγορών, δηλαδή η συσσώρευση κεφαλαίων, η συγχώνευση σε όλο και νέους τομείς ανάμεσα στο ελληνικό και το πολυεθνικό κεφάλαιο, με αποτέλεσμα τη συνεχή αύξηση των καπιταλιστικών κερδών. Η κυβέρνηση δίνει ολόπλευρη βοήθεια στο μεγάλο κεφάλαιο της χώρας μας, στον πιο σκληρό πυρήνα του στη βιομηχανία, στο τραπεζικό σύστημα, στη ναυτιλία, στο εμπόριο, στις κατασκευές και στις υπηρεσίες, ώστε να αποσπά μερίδιο από τη διείσδυση σε νέες αγορές. Στηρίζει ενεργητικά τους Ελληνες καπιταλιστές, ώστε να τα βγάλουν πέρα στον σκληρό πολυεθνικό ανταγωνισμό.

Οργανικό στοιχείο της κυβερνητικής πολιτικής είναι η διαμόρφωση ενός σύγχρονου, ακόμα πιο αυταρχικού, αντιδημοκρατικού κράτους, η ενίσχυση των μηχανισμών καταστολής, βίας και εξαγοράς. Η κυβέρνηση κυλάει σε επικίνδυνο για το λαό αντιδημοκρατικό κατήφορο. Η παρακολούθηση της δράσης συνδικαλιστικών οργανώσεων και της ΕΣΑΚ, με στόχο τη συλλογή πληροφοριών από αστυνομικά όργανα, με ή χωρίς στολή, αποτελεί μια από τις πιο χαρακτηριστικές ενδείξεις του κυβερνητικού κατήφορου. Επαναφέρει στην καθημερινή ζωή καταδικασμένες μεθόδους αντικομμουνισμού. Σ' αυτό το "έργο" αξιοποιούνται συστηματικά ορισμένα στελέχη που αποχώρησαν από το Κόμμα την περίοδο της κρίσης του '91, τα οποία προσφέρονται να υπηρετήσουν τις επιδιώξεις του ΠΑΣΟΚ και της άρχουσας τάξης.

Το στοιχείο που χαρακτηρίζει το κυβερνητικό έργο δεν είναι η αποσπασματικότητα, για την οποία συνήθως κατηγορούν την κυβέρνηση τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης. Στη Βουλή εμφανίζεται να καταθέτει νομοσχέδια με επί μέρους ρυθμίσεις, στην πραγματικότητα αυτές είναι μέρος του γενικότερου σχεδιασμού. Στόχος είναι να περάσουν κατ' αρχήν ορισμένα κρίσιμα μέτρα, π.χ. της αξιολόγησης και του εξεταστικού στο εκπαιδευτικό σύστημα, με σκοπό την προσαρμογή του στις ευλύγιστες εργασιακές σχέσεις στις σύγχρονες ανάγκες της αγοράς, μέσω του ν/σ για το Λύκειο.

Η ταχύτητα που δείχνει η κυβέρνηση στην προώθηση των αναδιαρθρώσεων και αναπροσαρμογών δεν οφείλεται τόσο ή μόνο στο αυστηρό χρονοδιάγραμμα των στόχων "σύγκλισης", αλλά και στο γεγονός ότι βιάζεται να προλάβει τη λαϊκή αντίδραση, το ξέσπασμα κοινωνικών αγώνων, να επιβάλλει τη λογική του τετελεσμένου. Στην προσπάθειά της αυτή έχει το πλεονέκτημα της αξιοποίησης της πλειοψηφίας της συνδικαλιστικής ηγεσίας του εργατοϋπαλληλικού κινήματος, απολαμβάνει της συναίνεσης των άλλων κομμάτων.

Οι πιο χαρακτηριστικές ρυθμίσεις που προχωρά η κυβέρνηση είναι οι παρακάτω:

* Μέτρα που προβάλλονται με στόχο τη δημοσιονομική και νομισματική προσαρμογή στην ΟΝΕ. Η επιτάχυνση του ρυθμού αύξησης των κερδών και οι επενδύσεις ελληνικών κεφαλαίων στο εξωτερικό, οι εξαγορές - συγχωνεύσεις επιχειρήσεων αναδεικνύουν τον ταξικό χαρακτήρα αυτής της πολιτικής σε σύγκριση με τους δείκτες που αφορούν το λαϊκό εισόδημα, το βιοτικό επίπεδο ζωής, την ανεργία, τη συρρίκνωση της βιομηχανικής και αγροτικής παραγωγής.* Το νομοθετικό πλαίσιο των ιδιωτικοποιήσεων των κρατικών επιχειρήσεων έχει βεβαίως εκπονηθεί παλαιότερα. Το τραπεζικό σύστημα, ως γνωστό, έχει μπει εδώ και χρόνια στην τροχιά "της απελευθέρωσης". Τώρα στη διαδικασία ιδιωτικοποίησης βρίσκονται η Τράπεζα Κρήτης, η Γενική, η ΕΤΕΒΑ, ενώ πουλήθηκαν η Τράπεζα Πειραιώς και Αθηνών. Με σύμβαση του Δημοσίου ανοίγει ο δρόμος της ιδιωτικοποίησης της Εθνικής. Η κυβέρνηση θέσπισε νόμους που αφορούν τα τουριστικά λεωφορεία, με ευνοϊκές ρυθμίσεις για τις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρίες. Με νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης βγαίνει κυριολεκτικά "στο σφυρί" όλη η χώρα, όπως αποκάλυψε ο "Ριζοσπάστης" στις 14/9/97, σύμφωνα με το οποίο δάση, δασικές εκτάσεις, παραλίες, αιγιαλοί και οποιαδήποτε τελικά περιοχή της χώρας προσφέρεται για εμπορική εκμετάλλευση και παραχωρείται άνευ όρων σε βιομηχάνους, εφοπλιστές και λοιπούς επιχειρηματίες. Παραχωρείται το δικαίωμα της χωροθέτησης οπουδήποτε θέλουν οι καπιταλιστές επιχειρηματίες.

* Οι ΔΕΚΟ με μεθοδικότητα μετατρέπονται σε πολυμετοχικές ανώνυμες εταιρίες. Ο ΟΤΕ βρίσκεται στην "πρωτοπορία" αυτής της πολιτικής, αφού ήδη έχει μετατραπεί σε μια εμπορική επιχείρηση, στο δρόμο προς το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, με αποτέλεσμα την πλήρη υπαγωγή του στα στρατηγικά σχέδια της ιμπεριαλιστικής τάξης πραγμάτων στην περιοχή. Η τέτοια πορεία του ΟΤΕ π.χ. πάει παράλληλα με την αγορά μετοχών τηλεπικοινωνιακών επιχειρήσεων των χωρών των Βαλκανίων και Δημοκρατιών της πρώην ΕΣΣΔ. Εχει ήδη καταργηθεί το κρατικό μονοπώλιο παραγωγής και διανομής ενέργειας. Η "Ολυμπιακή" μπαίνει σε τροχιά ιδιωτικοποίησης. Η ιδιωτικοποίηση των κρατικών ΔΕΚΟ φέρνει στην επιφάνεια την κόντρα ανάμεσα στις διάφορες καπιταλιστικές επιχειρήσεις και τους ιδιοκτήτες τους, για το ποιος θα πάρει τη μερίδα του λέοντος στις προμήθειες, στα έργα. Η κόντρα αυτή επεκτείνεται στους κόλπους της κυβέρνησης, ανάμεσα στους διάφορους υπουργούς, ανάλογα με τις διασυνδέσεις που διατηρεί ο καθένας. Η διαμάχη ανάμεσα στον κ. Παπαντωνίου και την κ. Παπανδρέου δεν αφορούσε την τύχη της ΔΕΗ, αλλά ποια μορφή ιδιωτικοποίησης θα προταχθεί. Η εκστρατεία φθοράς και υπονόμευσης των ΔΕΚΟ, στο έδαφος βεβαίως χρόνιων προβλημάτων, αποτελεί το πρόσθετο χαρτί για το τελικό ξεπούλημά τους. Στα ΕΛΤΑ ασκείται υπονομευτική πολιτική και έτσι διάφορες υπηρεσίες περνούν στα χέρια των ιδιωτικών επιχειρήσεων, π.χ. Courier.

Με τον ψευδεπίγραφο τίτλο της μη ανάμειξης του κράτους, η κυβέρνηση φροντίζει να καλύπτει με τον καλύτερο γι' αυτήν τρόπο όλα τα νόμιμα και παράνομα σκάνδαλα που σχετίζονται με την πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων. Με την ίδρυση κρατικής επιχείρησης για τη διαχείριση των μετοχών του δημοσίου δημιουργεί ασπίδα άμυνας κατά ενδεχόμενων δικαστικών διώξεων όσων αποφασίζουν τις ιδιωτικοποιήσεις.

* Η πολιτική της κυβέρνησης απέναντι στους εργατοϋπαλλήλους, στους μικρομεσαίους επιχειρηματίες και αγρότες έχει καταγγελθεί συγκεκριμένα και με επιχειρήματα από το Κόμμα μας. Μέσα στη χρονιά οι δείκτες απασχόλησης, μισθών, εισοδημάτων, συντάξεων έχουν επιδεινωθεί. Ταυτόχρονα όμως, η κυβέρνηση ακολουθεί μια μελετημένη επιλεκτική πολιτική εξαγοράς ορισμένων τμημάτων των εργαζομένων, με στόχο να διαμορφώσει τους κατάλληλους μηχανισμούς στήριξης του αντιλαϊκού, νεοφιλελεύθερου έργου της, διάσπασης της ενιαίας δράσης κατά κλάδο και τομέα. Οι μηχανισμοί εξαγοράς κυρίως τροφοδοτούνται από την αξιοποίηση κοινοτικών πόρων. Με τον τρόπο αυτό η κυβέρνηση προσπαθεί να επιτύχει διπλό στόχο και να εξαγοράσει τη συναίνεση, αλλά και να χρησιμοποιήσει ορισμένα τμήματα των εργαζομένων, ιδιαίτερα στο δημοσιοϋπαλληλικό χώρο (στο χώρο της παιδείας, της υγείας, της έρευνας, των υπηρεσιών). Διαμορφώνει τον πολιορκητικό κλοιό για τη συνολική ανατροπή των εργασιακών σχέσεων και την επέκταση των ιδιωτικοποιήσεων. Τέτοια στοιχεία περιέχονται σε αρκετά νομοσχέδια, όπως στο νομοσχέδιο για το ΔΕΠ, της υγείας, αλλά και στο σχέδιο "Καποδίστριας". Επικαλείται τους δημοσιονομικούς δείκτες και τον πληθωρισμό, τα άδεια ταμεία και τα ελλείμματα, ενώ στην πράξη γίνεται καθαρό ότι την ενδιαφέρει να καθιερώσει τυπικά και στην πράξη τη λογική του κατώτατου μισθού, και παράλληλα για να εκτονώνει αντιδράσεις δε διστάζει στη λογική των επιλεκτικών παροχών κάτω από το τραπέζι με τα επιδόματα, αμοιβές για υπηρεσίες κ.λ.π.

* Η πολιτική της κυβέρνησης στις σχέσεις με τις γειτονικές χώρες, σε Αιγαίο, Βαλκάνια και Κυπριακό επιβεβαιώνει πλήρως τις προειδοποιήσεις του Κόμματός μας. Αναδείχνεται σε πρόθυμο μεσίτη της αμερικανικής πολιτικής στην περιοχή, στήριγμα του ευρωατλαντισμού γενικότερα. Με όλο και μεγαλύτερη προθυμία να συμμετέχει στα επεκτατικά ιμπεριαλιστικά σχέδια. Η κυβέρνηση Σημίτη αξιοποιώντας, όπως λέει, τη "σταθερότητα της πολιτικής κατάστασης στην Ελλάδα" και την πειθαρχία της στους στόχους της "σύγκλισης", γίνεται μοχλός πίεσης των βαλκανικών χωρών για πλήρη πρόσδεσή τους στους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, ανεξάρτητα του χρονοδιαγράμματος ή της προοπτικής ένταξής τους. Ταυτόχρονα, επιδιώκει να πάρει το χρίσμα του πρώτου βοηθού των ΗΠΑ και της ΕΕ, να αποκτήσει προνομιακές σχέσεις με τις γειτονικές χώρες, ώστε, εκτός των άλλων να σταθεροποιηθεί και ο ρόλος του ΠΑΣΟΚ στη διακυβέρνηση του τόπου. Η επιδίωξη αυτή δεν υλοποιείται εύκολα και με άνεση, εξαιτίας της παρέμβασης της ηγεσίας της Τουρκίας, καθώς και της Ιταλίας, όπως έδειξε η αντίθεσή τους για επιρροή στην Αλβανία, ιδιαίτερα την περίοδο της λαϊκής εξέγερσης.

* Το συμπέρασμα που πρέπει να βγάλει ο ελληνικός λαός είναι ότι η υποταγή στα ιμπεριαλιστικά σχέδια όχι μόνο δεν έχει σαν αντάλλαγμα τη διασφάλιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας, αλλά αντίθετα συνεπάγεται σοβαρούς κινδύνους. Φάνηκε ανάγλυφα στην εφεκτική στάση των λεγόμενων συμμάχων στις διεκδικήσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο. Η προετοιμαζόμενη επισημοποίηση της διχοτόμησης της Κύπρου δείχνει πόσο είχε δίκιο το ΚΚΕ όταν αποκάλυπτε τι κινδύνους αντιπροσώπευε και πόσο υποκριτικός ήταν ο κυβερνητικός λεονταρισμός περί ενιαίου αμυντικού δόγματος. Η συμμόρφωση με τα στρατηγικά σχέδια του ιμπεριαλισμού είναι ασυμβίβαστη με την υπόθεση της εθνικής ανεξαρτησίας και της λαϊκής κυριαρχίας, με την ίδια την υπόθεση της ειρήνης και της ισότιμης διεθνούς συνεργασίας.

* Μετά τις εκλογές η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ προχώρησε σε μια ιδεολογική επίθεση, προκειμένου να στηρίξει τα νεοφιλελεύθερα μέτρα της, με αιχμή την παγκοσμιοποίηση - διεθνοποίηση, την "Κεντροαριστερά". Ξανάφερε στο προσκήνιο τον πλαστό διαχωρισμό Δεξιά - Αντιδεξιά, επανέφερε επίσης γνωστά αντικομμουνιστικά ιδεολογήματα που θυμίζουν παρελθόν, για τον "επικίνδυνο" χαρακτήρα της πολιτικής του ΚΚΕ, "που διχάζει το λαό και επιζητεί κοινωνική αναταραχή". Η ιδεολογική εκστρατεία της κυβέρνησης δεν πρέπει καθόλου να υποτιμηθεί, δείχνει ότι το κατεστημένο της χώρας μας έχει μελετήσει καλά τις σύγχρονες ανάγκες προπαγάνδας. Εχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι λόγω του χαρακτήρα των μέτρων που παίρνει και της εκτεταμένης δυσαρέσκειας που αυτά προκαλούν, πρέπει να δώσει τη μάχη από τη σκοπιά της γενικότερης στρατηγικής της και όχι αποκλειστικά με συγκεκριμένα επιμέρους επιχειρήματα που ανταποκρίνονται σε μια συγκυρία. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι το ΠΑΣΟΚ ρίχνει ιδιαίτερο βάρος στην προβολή του ρόλου της ιδεολογίας και στην τεκμηρίωση με ιδεολογικά επιχειρήματα της πολιτικής της. Βεβαίως, δεν πρόκειται για πασοκική πρωτοτυπία, αλλά για γενική τάση που εμφανίζεται στα σοσιαλδημοκρατικά και φιλελεύθερα κόμματα, σε όλες τις πολιτικές δυνάμεις που προωθούν τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις.

Το όραμα που προβάλλεται δεν είναι ένας καπιταλισμός δίχως προβλήματα για το λαό, "αλλά ένας καπιταλισμός που δίνει ευκαιρίες σε όσους έχουν ικανότητες και εφόδια"! Οπως ισχυρίζονται, "προβλήματα έχουν αυτοί που δεν είναι σε θέση να προσαρμοστούν και δεν αξιοποιούν τις ευκαιρίες". Ενας καπιταλισμός"των ευκαιριών και της ελευθερίας, που είναι καλύτερος από το σοσιαλισμό της ισότητας, της ισοπέδωσης". Μια τέτοια προπαγάνδα αποβλέπει στην αξιοποίηση, αλλά και στην ενδυνάμωση του ατομικιστικού τρόπου αντίληψης, που οξύνεται σε περίοδο υποχώρησης του κινήματος.