3 Σεπτέμβρη 1944.Λίγο πριν την κατάρρευση του φασιστικού άξονα και την απελευθέρωση της χώρας, γερμανική φάλαγγα από 140 άντρες και μεταγωγικά, κατευθύνεται από την Κύμη προς το Αλιβέρι. Δεν ήταν όμως γραφτό να φτάσει ποτέ. Ο ηρωικός ΕΛΑΣ θα είναι ο καταστροφέας της. Στη θέση "Λαμπούσα", το 3ο Τάγμα του 7ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ Εύβοιας, έχει πάρει θέση μάχης. Ο εχθρός είναι υπέρτερος, αλλά και το στρατιωτικό σχέδιο που κατέστρωσε ο ΕΛΑΣίτης διοικητής Προκόπης Τζάνος (Λόγγος) και το επιτελείο του, είναι τέλειο. Στη μάχη συμμετέχουν μερικά από τα λαμπρότερα ονόματα των λαϊκών αγωνιστών της Αντίστασης στην Εύβοια, όπως ο λοχαγός Κώστας Τσάκος (Πολικός),ο Δημήτρης Σάρλης (Αχιλλέας) ηγετική φυσιογνωμία και αργότερα μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, ο ήρωας Βασίλης Μήτρου,ο Γιάννης Ηλίας και όλοι οι υπέροχοι ΕΛΑΣίτες μαχητές που με τον ηρωισμό τους έγραψαν χρυσές σελίδες στην ιστορία.

Η έκβαση της μάχης είχε σαν αποτέλεσμα την εξόντωση ολόκληρης της γερμανικής φάλαγγας. Γεγονός μεγάλης σημασίας, το οποίο αναφέρθηκε τότε στο ραδιοφωνικό σταθμό του Λονδίνου.

Σήμερα, 53 χρόνια μετά την ηρωική μάχη της Λαμπούσας, οι αντιστασιακοί και οι φίλοι της Αντίστασης ξαναζωντάνεψαν τις μνήμες σε εκδήλωση που διοργάνωσαν τα Παραρτήματα Αλιβερίου και Χαλκίδας της ΠΕΑΕΑ με τη συμμετοχή της Κοινότητας Νεοχωρίου, την Κυριακή 5-10-97.

Ταυτόχρονα έγιναν και τα αποκαλυπτήρια του νέου μνημείου προς τιμή της νικηφόρας μάχης και των ηρωικών αγωνιστών της.

Το ρόλο και τη δράση των στελεχών του ΕΛΑΣ Εύβοιας, που έλαβαν μέρος στη μάχη, καθώς και τη συμβολή γενικότερα του ΕΛΑΣ στην απελευθέρωση της χώρας - με την ευκαιρία των 55 χρόνων από την ίδρυσή του - επισήμανε στην ομιλία του ο κεντρικός ομιλητής Πέτρος Αθηναίος,πρόεδρος της ΝΕ Εύβοιας της ΠΕΑΕΑ, ο οποίος κάλεσε τους εργαζόμενους, τους νέους και όλο το λαό σε μέτωπο αντίστασης και πάλης για καλύτερες ημέρες. Οπως αυτές που είχαν οραματιστεί οι αγωνιστές δίνοντας τη ζωή τους, για πραγματική ανεξαρτησία, κοινωνική δικαιοσύνη, ειρήνη και σοσιαλισμό.

Χαιρετισμό απηύθυναν, ο γραμματέας του Παρ/τος Αλιβερίου ΠΕΑΕΑ Στ. Μπάτσας,ο πρόεδρος της Κοινότητας Νεοχωρίου και αγωνιστές που έλαβαν μέρος στη μάχη.

Η εκδήλωση έκλεισε με το "Πέσατε θύματα", τον Εθνικό Υμνο και κατάθεση στεφανιών.

Γ. Π.