49ο ΜΕΡΟΣ

Στο δωμάτιο έτρεχε ένας δημοσιογράφος, κουνώντας στον αέρα κάποιο χαρτί."Προκήρυξη του Κρασνόφ!", φώναξε. Ολοι ρίχτηκαν απάνω του. "Δώστε τη για τύπωμα, γρήγορα για τύπωμα κι αμέσως στους στρατώνες!".

"Με εντολή του ανώτατου διοικητή, διορίστηκα διοικητής των στρατευμάτων που είναι συγκεντρωμένα γύρω από την Πετρούπολη.

Πολίτες, στρατιώτες, ανδρείοι κοζάκοι του Ντον, του Κουμπάν, της Ανω Βαϊκάλης, της Ουσουρίας, του Αμούρ, του Γενισέι, εσείς που παραμείνατε πιστοί στο στρατιωτικό σας όρκο, εσείς που υποσχεθήκατε να κρατήσετε πιστά και απαραβίαστα τον κοζάκικο όρκο, σ' εσάς απευθύνομαι και σας καλώ να σπεύσετε και να λυτρώσετε την Πετρούπολη από την αναρχία, από τη βία και την πείνα και τη Ρωσία από την ανεξίτηλη κηλίδα του αίσχους που της κόλλησε μια σκοτεινή κλίκα αμόρφωτων ανθρώπων, οι οποίοι καθοδηγούνται από τη θέληση και τα χρήματα του αυτοκράτορα Γουλιέλμου. Η προσωρινή κυβέρνηση, στην οποία ορκιστήκαμε στις μεγάλες μέρες του Μάρτη, δεν ανατράπηκε, αλλά απομακρύνθηκε με τη βία από τη θέση της και τώρα ετοιμάζεται με πολύ στρατό από το μέτωπο, να εκπληρώσει το καθήκον της.

Το Σοβιέτ της ένωσης των κοζάκικων στρατευμάτων συνένωσε όλους τους κοζάκους κι αυτοί, με το ατρόμητο κοζάκικο πνεύμα, στηριζόμενοι στη θέληση του ρωσικού λαού, ορκίστηκαν να υπηρετήσουν την πατρίδα, έτσι όπως την υπηρέτησαν οι παππούδες τους στην τρομερή και ταραγμένη εποχή του 1612, όταν οι κοζάκοι του Ντον έσωσαν τη Μόσχα που απειλούνταν από τους Σουηδούς, τους Πολωνούς - Λιθουανούς και σπαραζόταν από εσωτερικές ταραχές. (Η κυβέρνησή σας ακόμα υπάρχει...) (1).

Το πολεμικό μέτωπο παρακολουθεί με ανείπωτη φρίκη και αηδία τους εχθρούς και τους προδότες. Οι αρπαγές, οι σκοτωμοί και οι βιαιότητές τους, η καθαρά γερμανική συμπεριφορά τους απέναντι στους ηττημένους που δεν παραδίνονται, απομάκρυναν απ' αυτούς όλη τη Ρωσία.

Πολίτες, στρατιώτες και γενναίοι κοζάκοι της φρουράς της Πετρούπολης, στείλτε αμέσως τους αντιπροσώπους σας σε μένα, για να μάθω ποιοι είναι οι προδότες της ελευθερίας και της πατρίδας και ποιοι δεν είναι, ώστε να μη χυθεί άδικα αθώο αίμα...".

Σχεδόν την ίδια στιγμή, διαδόθηκε η φήμη πως το κτίριο κυκλώθηκε από κοκκινοφρουρούς. Μπήκε ένας αξιωματικός με κόκκινο περιβραχιόνιο και κάλεσε το δήμαρχο. Υστερα από λίγα λεπτά ξαναβγήκε. Πίσω του φάνηκε αμέσως ο γερο - Σρέιντερ.

"Εκτακτη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου!", φώναξε πότε κοκκινίζοντας, πότε χλομιάζοντας. "Αμέσως!".

Η συνεδρίαση που γινόταν στη μεγάλη αίθουσα διακόπηκε. "Ολα τα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου σε έκτακτη συνεδρίαση!".

"Τι τρέχει;".

"Δεν ξέρω... Θέλουν να μας συλλάβουν!.. Θέλουν να διαλύσουν το Δημοτικό Συμβούλιο... Πιάνουν όλα τα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου στην πόρτα...",τέτοια ήταν τα ανησυχαστικά σχόλια.

Στην αίθουσα Νικολάγιεφσκι δεν είχε τόπο να σταθεί κανείς. Ο δήμαρχος δήλωσε ότι όλες οι πόρτες έχουν πιαστεί από στρατό, που δεν επιτρέπει σε κανέναν ούτε να μπει ούτε να βγει από το κτίριο κι ότι ο κομισάριος απειλεί να συλλάβει και να διαλύσει το Δημοτικό Συμβούλιο. Αρχισαν φοβερές ομιλίες, όχι μόνο από το βήμα, μα και από το κοινό: Η ελεύθερα εκλεγμένη αυτοδιοίκηση της πόλης δεν μπορεί να διαλυθεί από καμιά εξουσία... Η προσωπικότητα του δημάρχου και όλων των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου είναι απαραβίαστη: Δεν πρόκειται ποτέ ν' αναγνωρίσουμε τους εκβιαστές, τους προβοκάτορες και τους πράκτορες των Γερμανών. Απειλούν να μας διαλύσουν... Ας δοκιμάσουν... Μόνο πατώντας στα πτώματά μας θα μπουν σ' αυτή την αίθουσα, όπου με αξιοπρέπεια, σαν τους γερουσιαστές της αρχαίας Ρώμης, περιμένουμε τον ερχομό των βανδάλων...

Απόφαση: Αμέσως με τον τηλέγραφο να γίνουν γνωστά στα δημοτικά συμβούλια και στις τοπικές αυτοδιοικήσεις όλης της Ρωσίας όσα διαδραματίστηκαν... Απόφαση: Ούτε ο δήμαρχος, ούτε ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου μπορούν να 'ρθουν σε οποιαδήποτε επαφή με τους εκπροσώπους της Στρατιωτικής Επαναστατικής Επιτροπής ή με το λεγόμενο Σοβιέτ των Επιτρόπων του Λαού. Απόφαση: Να απευθυνθούμε άμεσα στον πληθυσμό της Πετρούπολης με καινούρια έκκληση, καλώντας τον να ξεσηκωθεί για να υπερασπίσει την εκλεγμένη απ' αυτόν αυτοδιοίκηση... Απόφαση: Η συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου να συνεχίζεται αδιάκοπα...

Στην αίθουσα μπήκε ένα από τα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου και ανακοίνωσε στη συνέλευση πως τηλεφώνησε στο Σμόλνι και η Στρατιωτική Επαναστατική Επιτροπή δήλωσε ότι δεν έδωσε διαταγή να κυκλωθεί το Δημαρχείο κι ότι τα στρατιωτικά τμήματα θα αποσυρθούν.

Οταν κατεβαίναμε τη σκάλα, στην είσοδο έμπαινε πολύ ανήσυχος ο Ριαζάνοφ."Αποφασίσατε να διαλύσετε το Δημοτικό Συμβούλιο;", τον ρώτησα.

"Οχι δα, για όνομα του Θεού!", απάντησε. "Κάποια παρεξήγηση έγινε... Το πρωί κιόλας δήλωσα στο δήμαρχο πως το Δημοτικό Συμβούλιο δε θα ενοχληθεί...".

Κατά το σούρουπο στη λεωφόρο Νέβσκι έτρεχε μια διπλή φάλαγγα από ποδηλατιστές με τα όπλα περασμένα χιαστί. Οι ποδηλατιστές σταμάτησαν. Το πλήθος τούς κύκλωσε και τους γέμισε με ερωτήσεις:

"Ποιοι είστε; Από πού έρχεστε;", ρώτησε ένας χοντρός γέρος, με το τσιγάρο στα χείλη.

"Από τη 12η Στρατιά, από το μέτωπο. Ηρθαμε να υπερασπίσουμε τα Σοβιέτ από την καταραμένη αστική τάξη".

Ξέσπασαν κραυγές μίσους:

"Α! Α! Μπολσεβίκοι χωροφύλακες! Μπολσεβίκοι κοζάκοι!".

Στα σκαλοπάτια έτρεχε ένας κοντός αξιωματικός μ' ένα πέτσινο χιτώνιο.

"Η φρουρά ταλαντεύεται!", μου ψιθύρισε στ' αυτί. "Για τους μπολσεβίκους αυτό σημαίνει την αρχή του τέλους. Θέλετε να δείτε πώς αλλάζουν οι διαθέσεις; Πάμε!". Σχεδόν τρέχοντας τραβούσε για τη λεωφόρο Μιχαϊλοφσκι, κι εμείς πίσω του.

"Και ποιο είναι αυτό το σύνταγμα;".

"Των θωρακισμένων"... Ηταν πραγματικά μια σοβαρή περιπλοκή. "Τα θωρακισμένα κρατούνε στα χέρια τους το κλειδί της κατάστασης.

Οποιος έχει τα θωρακισμένα, μπορεί να ελέγχει όλη την πόλη.

Προς αυτούς πήγαν για διαπραγματεύσεις κομισάριοι από την επιτροπή σωτηρίας και από το Δημοτικό Συμβούλιο. Εχουν συγκέντρωση που πρέπει να αποφασίσει...". "Τι να αποφασίσει; Με ποια πλευρά θα πολεμήσουν;", "Ω, όχι! Οι δουλιές δε γίνονται έτσι. Αυτοί ποτέ δεν πρόκειται να πολεμήσουν ενάντια στους μπολσεβίκους. Μόνο να αποφασίσουν να παραμείνουν ουδέτεροι και τότε οι ευέλπιδες και οι κοζάκοι...".

(1) Οι λέξεις που είναι μέσα σε παρένθεση δεν υπάρχουν στις εφημερίδες. Σύντ.

ΤΗΝ ΤΡΙΤΗ ΤΟ 50ό ΜΕΡΟΣ