Αγαπημένε μου σύντροφε...

Αγαπημένε μου σύντροφε...

Του Νίκου ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ

... Και έρχεται - ξαφνικά και ανεπάντεχα - η είδηση. Και βρίσκεστε - εσύ και το πρόβλημα - αντιμέτωποι. Και αρχίζει μια πάλη εξοντωτική. Εκείνο - το πρόβλημα - να μην κάνει ούτε ένα βήμα πίσω. Να ζητάει όλες τις υποχωρήσεις από σένα. Και συ να πρέπει να σταθείς όρθιος. Να μην λυγίσεις, γιατί ξέρεις πως κάθε λιποψυχία θα σε παραδώσει βαθύτερα στην απελπισία. Εκεί που δεν έχει τελειωμό ο πόνος. Εκεί που χάνεις κάθε αξιοπρέπεια...

Και κάνεις συναγερμό στις αντιστάσεις σου. Κοιτάζεσαι στον καθρέφτη του νου σου και καλείς όλες τις εμπειρίες σου. Συγκρίνεις τα μεγέθη του δικού σου προβλήματος με τα μεγέθη των - "γενικών" - προβλημάτων. Και βλέπεις - βέβαια, βλέπεις, γιατί έχεις τα μάτια σου καθαρά - πως το δικό σου το πρόβλημα δεν είναι το μεγαλύτερο! Και το βλέπεις αυτό - όταν έχεις τα μάτια σου καθαρά - γιατί τότε - μόνο - έχεις την ικανότητα να ξεχωρίζεις.

Κάνεις βέβαια, ό,τι κάνουν όλοι οι άνθρωποι που έχουν καρδιά, νεύρα, αισθήσεις. Που είναι από πηλό και από "πνεύμα" πλασμένοι. Λες, "ναι, αλλά γιατί σε μένα"; Σε παίρνουν τα κλάματα. Απελπίζεσαι. Ομως, δεν το βάζεις στα πόδια. Στέκεσαι εκεί και αποφασίζεις την αναμέτρηση! Και όταν λες, "ναι, θα πολεμήσω", ξέρεις πως απ' αυτόν τον αγώνα θα ανακαλύψεις και νέες περιοχές του εαυτού σου. Θα ολοκληρώσεις, ψάχνοντας ακόμα βαθύτερα, τις αναζητήσεις σου. Θα αναπτύξεις πλατύτερα τους ερευνητικούς διαλόγους, που έχεις αρχίσει χρόνια τώρα, με την ψυχή σου. Θα καταχτήσεις καινούριες περιοχές στα ψηλά βουνά της αξιοπρέπειας που περπατάς...

Γιατί, αγαπημένε μου σύντροφε, τέτοιας αξίας αγώνες δε δίνεις, τώρα, για πρώτη φορά. Πόσες φορές δε σου ζητήθηκε να δώσεις κομμάτια από τον εαυτό σου; Σπλάχνα, καρδιές, νεφρά, μυαλό. Πόσες φορές δε στάθηκες απέναντι από το φόβο και δεν τον νίκησες; Πόσες φορές δεν αρνήθηκες να υποχωρήσεις; Πόσες φορές δεν τα έβαλες με τον εαυτό σου; Με τις αδυναμίες σου! Δεν είπες "όχι, αυτό δε θα το αντέξω" και το άντεξες!

Εσύ, πρέπει να δεχτείς σύντροφέ μου, πως δίνεις τον αγώνα σου, τον μοναδικό αυτό αγώνα, από καλή θέση. Εχεις ένα μυαλό δοκιμασμένο. Μια επιστήμη που ερευνά την πορεία και την ικανότητα του ανθρώπου. Μια ιδεολογία, που σε γνώρισε με τα ομορφότερα ποιήματα. Δεν είσαι μόνος σου! Εχεις την ικανότητα να μετατρέπεις το ατομικό σε γενικό. Να βλέπεις τον άνθρωπο κομμάτι του εαυτού σου. Να γίνεσαι ένα με την παγκόσμια λύπη, ένα με την παγκόσμια χαρά. Και σιγά σιγά, κάνοντας όλες αυτές τις "αναλύσεις", χωρίς σχεδόν να το καταλάβεις, βγαίνεις "έξω από το παράθυρο", που έγραψες, και αρχίζεις να σκάβεις με τις τεράστιες αξίνες σου.

Και, αγαπημένε μου σύντροφε, "σκάβοντας" βεβαιώνεσαι - και σε βεβαιώνω και γω, όσο αυτό μου είναι μπορετό - πως έχεις τόσα πράγματα, ακόμα, να κάνεις. Τίποτα στ' αλήθεια δεν άλλαξε. Και δεν είναι χαζοκουβέντα - αμήχανη - αυτό που λέω. Αφού ξεκουραστείς λίγο και ηρεμήσεις, θα δεις πως τίποτα δε θα σε κρατάει. Δε βγήκες στη σύνταξη! Δεν παραδόθηκες σε κανέναν και σε τίποτα. Ο, τι έκανες και πριν θα το κάνεις και τώρα και - μάλιστα - με μεγαλύτερη ευχαρίστηση και ευθύνη. Καθώς, τώρα, έχεις και την εμπειρία "μιας τέτοιας ακραίας περίπτωσης".

Αγαπημένε μου σύντροφε, να σου πω ότι σ' αγαπάμε; Αυτό το έχεις δεδομένο, χρόνια τώρα. Να σου πω ότι σε παρακολουθούμε σε ό,τι κάνεις και σε ό,τι γράφεις και αυτό είναι δεδομένο. Δεν μπορώ όμως να μη σου πω, πως τα δυο τελευταία σου κομμάτια στο "Ρίζο", γραμμένα κάτω από αυτές τις περιστάσεις, εμένα τουλάχιστον, μου έδειξαν τι σημαίνει αξιοπρέπεια. Γιατί μου μίλησαν για τις στιγμές που περνάς, με τόσο και τέτοιους διακριτικούς υπαινιγμούς, που μόνον η μεγάλη τέχνη ξέρει να μιλάει για τέτοια και τόσο σοβαρά ζητήματα με αυτό το διακριτικό τρόπο.

Και σου εξομολογούμαι πως αντί να σταθώ στον πόνο σου, "έφυγα" μαζί με το κείμενό σου σε ένα καταπληκτικό ταξίδι στα βάθη της ανθρώπινης θέλησης. Εκεί που διακρίνεις αυτή την υπέροχη αξία - και τη μοναδική ηθική - που βγάζει ο άνθρωπος όταν μετατρέπει τον Μικρόκοσμό του σε Μεγάκοσμο. Μιλάω για την αξιοπρέπεια, σύντροφε. Αυτή την υπέροχη αρετή, που σου δίνει τη δύναμη να λες τον πόνο σου χωρίς να σε λυπούνται! Μου "μετατόπισες" τα αισθήματα. Αντί να πω "βρε το Γιώργη", είπα "βρε ο Γιώργος"! Σε ευχαριστώ!