82ο ΜΕΡΟΣ

Οι ιδιωτικές τράπεζες αρνούνταν επίμονα ν' ανοίξουν. Οι κερδοσκόποι όμως έκαναν έξυπνα σ' αυτές τη δουλιά τους από την πίσω πόρτα. Οταν εμφανίζονταν οι μπολσεβίκοι επίτροποι, οι υπάλληλοι εξαφανίζονταν, κρύβοντας τα βιβλία και παίρνοντας μαζί τους τα λεφτά. Απεργούσαν κι όλοι οι υπάλληλοι της Κρατικής Τράπεζας, εκτός από κείνους που ήταν αποσπασμένοι στο θησαυροφυλάκιο και στην εκτύπωση των χαρτονομισμάτων κι οι οποίοι αρνούνταν να ικανοποιήσουν κάθε αίτηση του Σμόλνι για λεφτά. Στο μεταξύ όμως έδιναν κρυφά κολοσσιαία ποσά στην Επιτροπή Σωτηρίας και στο Δημοτικό Συμβούλιο.

Στην τράπεζα πήγε δυο φορές ένας επίτροπος με ένα λόχο κοκκινοφρουρών για να ζητήσει τη χορήγηση σημαντικών ποσών, που ήταν αναγκαία για τις δαπάνες της κυβέρνησης. Την πρώτη φορά τον υποδέχτηκαν τα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου κι οι αρχηγοί των μενσεβίκων και των εσέρων. Ηταν τόσοι πολλοί και μιλούσαν τόσο αυστηρά για τις συνέπειες που μπορεί να έχει η πράξη του, που ο επίτροπος τρόμαξε... Τη δεύτερη φορά πήγε με επίσημη διαταγή και τη διάβασε φωναχτά. Κάποιος όμως παρατήρησε πως η διαταγή δεν είχε ούτε ημερομηνία ούτε σφραγίδα. Και ο παροιμιώδης σεβασμός των Ρώσων προς τα επίσημα έγγραφα, τον υποχρέωσε να φύγει ξανά άπραγος.

Οι υπάλληλοι του δημόσιου χρέους κατέστρεψαν τα βιβλία τους, έτσι που ήταν πέρα για πέρα αδύνατο να σχηματίσει κανείς μια εικόνα των οικονομικών σχέσεων της Ρωσίας με τα άλλα κράτη.

Οι επιτροπές επισιτισμού, οι διευθύνσεις των δημοτικών υπηρεσιών κοινής ωφέλειας ή δε δούλευαν καθόλου, ή έκαναν σαμποτάζ. Κι όταν οι μπολσεβίκοι, βλέποντας τις επείγουσες ανάγκες του πληθυσμού, θέλησαν ή να βοηθήσουν σ' αυτή την υπόθεση ή να την αναλάβουν στα χέρια τους, όλοι οι υπάλληλοι παράτησαν αμέσως τη δουλιά και το Δημοτικό Συμβούλιο πλημμύρισε τη Ρωσία με τηλεγραφήματα που κατήγγειλαν πως οι μπολσεβίκοι "παραβιάζουν την αυτοδιοίκηση".

Στα στρατιωτικά επιτελεία, στα γραφεία των υπουργείων των Στρατιωτικών και των Ναυτικών, όπου οι παλιοί υπάλληλοι είχαν συγκατατεθεί να εργαστούν, οι επιτροπές του στρατού και οι ανώτεροι αξιωματικοί πρόβαλλαν λυσσασμένη αντίσταση στα Σοβιέτ. Σαμποτάριζαν με κάθε τρόπο τη δουλιά, έστω κι αν αυτό είχε αντίχτυπο στην κατάσταση του μετώπου. Η Βίκζελ κρατούσε εχθρική στάση και αρνιόταν να μεταφέρει τα σοβιετικά στρατεύματα. Το κάθε τμήμα που στελνόταν από την Πετρούπολη μεταχειριζόταν συχνά τη βία και πολλές φορές έβαζε υπό κράτηση τους σιδηροδρομικούς υπαλλήλους. Κι επακολουθούσαν αμέσως απειλές γενικής απεργίας από μέρους της Βίκζελ, για να πετύχουν την απελευθέρωση αυτών που πιάστηκαν.

Η αδυναμία του Σμόλνι ήταν ολοφάνερη. Οι εφημερίδες τόνιζαν πως όλες οι φάμπρικες και τα εργοστάσια της Πετρούπολης θα έκλειναν ύστερα από τρεις βδομάδες από έλλειψη καυσίμων. Η Βίκζελ δήλωσε πως η κίνηση των σιδηροδρόμων θα σταματήσει την πρώτη του Δεκέμβρη. Η Πετρούπολη είχε ψωμί μόνο για τρεις μέρες και νέα εφόδια δεν είχαν έρθει. Ο στρατός στο μέτωπο πεινούσε... Η επιτροπή Σωτηρίας και οι διάφορες κεντρικές επιτροπές έστελναν σ' όλη τη χώρα εκκλήσεις με τις οποίες εξόρκιζαν τον πληθυσμό να μη δίνει σημασία στα διατάγματα της κυβέρνησης. Οι συμμαχικές πρεσβείες έδειχναν ή ψυχρή αδιαφορία ή φανερή εχθρότητα...

Οι εφημερίδες της αντιπολίτευσης, που έκλειναν καθημερινά και που το επόμενο πρωί έβγαιναν με άλλες ονομασίες, σάρκαζαν το νέο καθεστώς. Ακόμη και η Νέα Ζωή, το χαρακτήριζε σαν "συνδυασμό δημαγωγίας και αδυναμίας".

"Καθημερινά - έγραφε - η κυβέρνηση των Επιτρόπων του Λαού, μπλέκει όλο και περισσότερο μέσα στις καταραμένες τρέχουσες ανάγκες. Οι μπολσεβίκοι που κατέλαβαν τόσο εύκολα την εξουσία, δεν μπορούν ουσιαστικά με κανέναν τρόπο να τη χρησιμοποιήσουν.

Ανίκανοι να καταχτήσουν τον υπάρχοντα κυβερνητικό μηχανισμό δεν μπορούν ούτε και να δημιουργήσουν καινούριο, που η ελεύθερη και άνετη λειτουργία του θα ικανοποιούσε τις ανάγκες των σοσιαλιστικών πειραμάτων τους.

Γιατί, αφού οι μπολσεβίκοι, πριν από λίγο καιρό ακόμη, δεν είχαν ανθρώπους για την άμεση δουλιά του κόμματός τους που αναπτυσσόταν - δουλιά κυρίως με τη γλώσσα και την πένα - τότε από πού θα μπορέσουν να βρουν ανθρώπους για την εκπλήρωση των πολύμορφων και περίπλοκων ειδικών καθηκόντων της κρατικής ζωής;

Η καινούρια εξουσία κινείται και θορυβεί, γεμίζει τη χώρα με διατάγματα, το ένα "ριζοσπαστικότερο" και "σοσιαλιστικότερο" από το άλλο. Ομως σ' αυτό το χάρτινο σοσιαλισμό, που προορίζεται περισσότερο να γίνει θέμα το οποίο θα ζαλίζει τους απογόνους μας, δε βλέπει κανείς ούτε την επιθυμία, ούτε την ικανότητα να λύσει τα άμεσα καθημερινά προβλήματα... ".

Στο μεταξύ η συνδιάσκεψη που συγκλήθηκε από τη Βίκζελ για το σχηματισμό της νέας κυβέρνησης, εξακολουθούσε να συνεδριάζει μέρα και νύχτα. Οι διάφορες παρατάξεις είχαν κάνει ήδη μια αρχική συμφωνία για το ποια έπρεπε να είναι η βάση της νέας κυβέρνησης και συζητούσαν τη σύνθεση του Συμβουλίου του Λαού. Συζητιόταν ακόμη κι είχε συμφωνηθεί να σχηματιστεί Υπουργικό Συμβούλιο με επικεφαλής τον Τσερνόφ. Δέχονταν να μπει σ' αυτήν μια υπολογίσιμη μπολσεβίκικη μειοψηφία, απέκλειαν όμως τον Λένιν και τον Τρότσκι. Οι κεντρικές επιτροπές των κομμάτων των μενσεβίκων και των εσέρων, καθώς και η εκτελεστική επιτροπή των αγροτικών Σοβιέτ, αποφάσισαν, αν και ήταν αδιάλλαχτα αντίθετες προς την "εγκληματική πολιτική" των μπολσεβίκων, να μην αντιταχθούν στην είσοδό τους στο Συμβούλιο του Λαού, για να σταματήσει ο "αδερφικός σπαραγμός".

Ωστόσο η φυγή του Κερένσκι και οι καταπληκτικές επιτυχίες που σημείωσαν παντού τα Σοβιέτ, άλλαξαν την κατάσταση. Στις 16 (3) του μήνα,στη συνεδρίαση της ΚΕΕ οι αριστεροί εσέροι ζήτησαν να σχηματίσουν οι μπολσεβίκοι κυβέρνηση συνασπισμού, που να περιλάβει τα άλλα σοσιαλιστικά κόμματα, σε αντίθετη περίπτωση απείλησαν πως θα φύγουν από τη Στρατιωτική Επαναστατική Επιτροπή και την ΚΕΕ. Ο Μάλκιν δήλωσε: "Οι τελευταίες πληροφορίες από τη Μόσχα, όπου και στις δύο πλευρές των οδοφραγμάτων πεθαίνουν οι σύντροφοί μας, μάς υποχρεώνουν να θέσουμε για άλλη μια φορά το ζήτημα της οργάνωσης της εξουσίας και είναι όχι μόνο δικαίωμά μας, αλλά και καθήκον μας να το κάνουμε αυτό... Εχουμε καταχτήσει το δικαίωμα να καθόμαστε μαζί με τους μπολσεβίκους μέσα στα τείχη του ινστιτούτου του Σμόλνι και να μιλούμε από αυτό το βήμα. Αν δε θελήσετε να συμφωνήσετε, θα υποχρεωθούμε μετά την κομματική πάλη από τα μέσα, να περάσουμε στην ανοιχτή πάλη έξω από το Σμόλνι... Είμαστε υποχρεωμένοι να προτείνουμε στη δημοκρατία ένα συμβιβασμό που να μπορεί να γίνει δεκτός... ".

ΤΗΝ ΤΡΙΤΗ ΤΟ 83ο ΜΕΡΟΣ