Οι διεργασίες για την ολοκληρωτική θυσία του ποδοσφαίρου στο θεό του χρήματος αποκτούν πλέον τη μορφή χιονοστιβάδας. Οι έμποροι του αθλήματος, στυγνοί και αδίστακτοι επιχειρηματίες, δεν τηρούν ούτε τα προσχήματα προκειμένου ν' απομυζήσουν όσο το δυνατόν περισσότερα κέρδη. Μάλιστα, η απληστία τους διογκώνεται συνεχώς αφού οι υποτιθέμενοι θεματοφύλακες των ποδοσφαιρικών αρχών, δηλαδή ΦΙΦΑ και ΟΥΕΦΑ, απλά προσπαθούν να διατηρήσουν κάποια κεκτημένα, με απώτερο σκοπό φυσικά να καρπωθούν "κομμάτι από την πίτα".

Ο εναγκαλισμός της "στρογγυλής θεάς" και των πιστών της με το μεγάλο κεφάλαιο γίνεται πλέον επικίνδυνος για την ίδια την ύπαρξή της, τουλάχιστον σε σχέση με τη δημιουργία της. Τα παιχνίδια μ' έναν βόα φαντάζουν ερεθιστικά, το αποτέλεσμα όμως είναι πάντα τραγικό, αφού το ζώο δεν μπορεί ν' αντισταθεί στη φύση του... Αρκετά χρόνια τώρα οι επιχειρηματίες εκμεταλλεύονται το ποδόσφαιρο με διάφορους τρόπους. Συνειδητοποίησαν τις δυνατότητες που τους παρέχει και προκειμένου να μπουν στο παιχνίδι, αποδέχτηκαν τους κανόνες του. Οσο όμως δυνάμωναν, τόσο περισσότερο ανεξέλεγκτοι γίνονταν. Ετσι τώρα αποφάσισαν, αντί απλά ν' αποδέχονται, αυτοί να διαμορφώνουν τους κανόνες, φυσικά κατά το δοκούν.

Στις 10 του Σεπτέμβρη τον περασμένο χρόνο στο Λονδίνο για πρώτη φορά κάποιες από τις ευρωπαϊκές λίγκες (δηλαδή η κατά χώρα ΕΠΑΕ) συναντήθηκαν, με σκοπό να διαμορφώσουν κοινή γραμμή δράσης, που θα τους έδινε μεγαλύτερη εξουσία. Το ίδιο συνέβη και στις 17 Νοέμβρη στο Μιλάνο. Αλλά αμφότερες οι συναντήσεις έγιναν χωρίς την παρουσία της ΦΙΦΑ και της ΟΥΕΦΑ, που επίσημα αγνοούσαν τις λίγκες. Η Παγκόσμια και Πανευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Ποδοσφαίρου αντίστοιχα αναγνώριζαν ως εταίρους τις κατά τόπους Ποδοσφαιρικές Ομοσπονδίες (ΠΟ). Μέσω των ΠΟ πίεζαν αρκετές λίγκες ν' απέχουν και προσωρινά το κατάφεραν. Τελικά απλώς καθυστέρησαν τα γεγονότα, δεν τ' απέτρεψαν.

Οι ενώσεις των ποδοσφαιρικών εταιριών έχουν ως μέλη τους βασικά στηρίγματα του αθλήματος. Σωματεία - κολοσσούς που υποστηρίζονται από εκατομμύρια φιλάθλους και ανήκουν σε ισχυρά επιχειρηματικά τραστ, άρα αντιπροσωπεύουν πακτωλό χρημάτων. Ετσι, η στάση των υπερκείμενων αρχών ήταν πιότερο "μπαταριά για την τιμή των όπλων" παρά ενσυνείδητη κίνηση. Το πλήρωμα του χρόνου απέδειξε του λόγου το αληθές και μάλιστα πολύ σύντομα. Περίπου πέντε μήνες από την παρθενική συνάντηση οι λίγκες ξαναβρέθηκαν για τρίτη φορά. Τόπος συνάντησης η Αθήνα, οικοδέσποινα η ΕΠΑΕ και κυρίαρχο γεγονός η τριμελής αντιπροσωπεία της ΟΥΕΦΑ μ' επικεφαλής τον γγ Γκ. Αϊγκνερ.

Από μόνη της η παρουσία της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας σήμαινε ντε φάκτο αναγνώριση του άτυπου οργανισμού. Ομως η εν γένει στάση των "ΟΥΕΦΑτζήδων" αλλά και οι απόψεις τους τον επιβεβαίωσαν και στην πράξη. Η Ενωση των Ενώσεων απέκτησε πολύ γρήγορα οντότητα και τουλάχιστον ισότιμο ρόλο. Ο Γκ. Αϊγκνερ στην τοποθέτησή του μεταξύ άλλων ανέφερε: "Στην αρχή δεν ξέραμε ακριβώς τι ήθελαν. Ημασταν μπερδεμένοι, έγιναν δύο συναντήσεις με διαφορετικές συμμετοχές. Η ΟΥΕΦΑ θέλει να κατανοήσει ποιος ο λόγος και ο σκοπός στη συνένωση των Ενώσεων. Ποια ανάπτυξη θέλουν να φέρουν στο ποδόσφαιρο. Ως τώρα συνδιαλεγόμαστε μόνο με τις ΠΟ. Τώρα είναι πλέον εφικτή η απευθείας συνεργασία ΟΥΕΦΑ - Ενώσεων. Μέχρι σήμερα το επαγγελματικό ποδόσφαιρο εκπροσωπούσε η σχετική επιτροπή της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας. Κοινός σκοπός το ποδοσφαιρικό οικοδόμημα να ενδυναμωθεί όσο γίνεται περισσότερο. Εμείς μπορούμε να βοηθήσουμε ποικιλοτρόπως. Διαθέτουμε εμπειρία στην οργάνωση των πρωταθλημάτων, το μάρκετινγκ κλπ. Με τιςαπευθείας επαφές θα 'χουμε καλύτερο αποτέλεσμα".

Οπως είναι προφανές από τα λόγια του Αϊγκνερ, η ΟΥΕΦΑ εφαρμόζει τη γνωστή παροιμία "χέρι που δεν μπορείς να το δαγκώσεις φίλησέ το". Αφού απέτυχε κάθε προσπάθεια ν' αποτραπεί η συνένωση ή να ενσωματωθεί στους κόλπους της, αποφάσισε να την προσεταιριστεί. Για το λόγο αυτό δημιουργήθηκε ομάδα εργασίας, θα συνέρχεται μια φορά το μήνα, η οποία θα επεξεργαστεί το πλαίσιο συνεργασίας των δύο πλευρών. Η υπερκείμενη αρχή στη "γηραιά ήπειρο", μάλιστα, υποσχέθηκε να μην ξαναποφασίσει χωρίς τη γνώμη των Ενώσεων. Η τακτική αυτή σημαίνει απριόρι υποβάθμιση του ρόλου των ΠΟ, οι οποίες μπαίνουν στο περιθώριο και από άλλες αποφάσεις τις οποίες θα διαβάσετε παρακάτω.

Μια από τις βασικές επιδιώξεις των επιχειρηματιών του ποδοσφαίρου είναι η συρρίκνωση της παρουσίας των εθνικών συγκροτημάτων. Τα αντιμετωπίζουν ανταγωνιστικά, ως εμπόδιο. Στη λογική του κέρδους δε χωρούν συναισθήματα και ιδεαλισμός. Ολα κινούνται βάσει ψυχρών υπολογισμών. Οπως λοιπόν επισημαίνουν οι κατ' επάγγελμα παράγοντες, "δεν μπορεί οι εταιρίες να στερούνται συνεχώς διεθνείς αξίας, τους οποίους έχουν ακριβοπληρώσει". Γι' αυτό προσπαθούν ποικιλοτρόπως να ελαχιστοποιήσουν τις "διαρροές". Απαιτούν στην περίπτωση τραυματισμού (κατ' αρχήν) τα έξοδα αποθεραπείας για το περιουσιακό τους στοιχείο να βαρύνουν την ομοσπονδία. Σκέψεις υπάρχουν όμως σ' αυτή την περίπτωση η ΠΟ να καταβάλλει μισθούς κλπ.

Αναγνωρίζουν το δικαίωμα των εθνικών ομοσπονδιών να ζητούν παίχτες είτε αγωνίζονται εντός είτε εκτός των συνόρων, αλλά απαιτούν από τις υπερκείμενες αρχές δραστικό περιορισμό. Υποχρεωτική θέλουν να 'ναι η παρουσία μόνο σε Μουντιάλ, ηπειρωτικά πρωταθλήματα και Ολυμπιάδες. Τότε ο παίχτης θα ενσωματώνεται στην αποστολή 14 μέρες πριν την έναρξη των υποχρεώσεων. Αν, λ. χ., η Ιταλία δίνει τον πρώτο της αγώνα στο "Μούντο '98" στις 20 Ιούνη οι παίχτες να πάνε στις 6 του μήνα. Στην προκριματική φάση ο ποδοσφαιριστής να πηγαίνει 4 μέρες πριν και όχι 5 όπως ισχύει τώρα. Οσο για τα φιλικά, οι λίγκες απαιτούν για συγκροτήματα που συμμετέχουν σ' επίσημες διοργανώσεις δύο φιλικά το χρόνο αντί για πέντε που προβλέπεται μέχρι τώρα και για τ' άλλα πέντε αντί επτά. Ως φιλικά θεωρούν και παιχνίδια προετοιμασίας πριν από επίσημη υποχρέωση, π.χ., Ανδρών - Ελπίδων, ενώ διεκδικούν το καλεντάρι να καθορίζεται δύο χρόνια πριν!

Η τακτική αυτή αποσκοπεί στην περιθωριοποίηση και την υποβάθμιση των εθνικών συγκροτημάτων. Οδεύουμε σε ομάδες εταιριών. Αλλωστε, η ιστορία σ' έναν άλλο χώρο του αθλητισμού, το στίβο, το επιβεβαιώνει. Παλιότερα οι διεθνείς συναντήσεις είχαν αίγλη. Οι αθλητές αγωνίζονταν για τα χρώματα και τα σήματα των χωρών τους. Τώρα υπάρχουν τα μίτινγκ και τα γκραν - πρι, όπου έναντι μεγάλων αμοιβών οι αθλητές εκπροσωπούν ουσιαστικά τον εαυτό τους και την εταιρία που τους πατρονάρει. Γι' αυτό και επιλέγουν, αυτοί ή άλλοι, πού θα γίνουν ρεκόρ κλπ.

Ενα άλλο μεγάλο πεδίο που απασχολεί τις λίγκες είναι τα τηλεοπτικά. Τα ποσά είναι υπέρογκα και ο κίνδυνος απωλειών αρκετά ορατός. Η Ευρωπαϊκή Ενωση συμφωνεί με κάποιους συλλόγους που θέλουν να διαχειρίζονται μόνοι τους τα πακέτα. Οι λίγκες παλεύουν να διατηρήσουν το δικαίωμα αυτό και σε συνεργασία με τις υπερκείμενες αρχές ξεκινούν προσπάθεια νομοθετικής κατοχύρωσής τους. Το παράδειγμα της Γερμανίας, όπου μετά από σχετική προσφυγή κάποια σωματεία δικαιώθηκαν, τούς ανάγκασε να δραστηριοποιηθούν περισσότερο. Επίσης εξετάζουν την κατάργηση των δωρεάν δημοσιογραφικών τριλέπτων, εκτιμώντας πως τα δίκτυα προχωρούν σ' εμπορική εκμετάλλευση.

Εξασφάλισαν αλληλοσυνεργασία για τα κάθε είδους στοιχήματα. Η λίγκα στη χώρα διεξαγωγής του παιχνιδιού θα διασφαλίζει ποσοστό το οποίο θ' αποδίδεται στη "συνάδελφο", ομάδες της οποίας χρησιμοποιούνται. Αρχίζει συνεργασία με την ένωση επαγγελματιών ποδοσφαιριστών για τη δημιουργία ενιαίου τύπου στα συμβόλαια αλλά και τη διακίνησή τους στα πλαίσια της ΕΕ. Αποψη των περισσοτέρων ενώσεων είναι οι διαιτητές να είναι ημιεπαγγελματίες, δηλαδή τα έσοδα απ' το ποδόσφαιρο να μην είναι η κύρια πηγή εσόδων τους. Γι' αυτά και άλλα θέματα θα γίνουν επαφές με τον Βαν Μιρτ, επίτροπο της ΕΕ. Θέλοντας ν' αποφύγει τη δημιουργία Σούπερ Λίγκας η ΟΥΕΦΑ παραχωρεί και υπόσχεται περισσότερα στις ομάδες, αποσπώντας την κατ' αρχήν συναίνεση στη διατήρηση των υφισταμένων διοργανώσεων Τσάμπιονς Λιγκ (ΤΛ), Κυπελλούχων, ΟΥΕΦΑ, ΙΝΤΕΡΤΟΤΟ.Π.χ., δεν αποκλείει νέα αύξηση των ομάδων στο Τσάμπιονς Λιγκ και μεγαλύτερη απόδοση χρημάτων στα σωματεία.

Η χειραγώγηση του ποδοσφαίρου εξελίσσεται με γοργούς ρυθμούς. Οι έμποροι του αθλήματος καίγονται για άμεση υλοποίηση των επιθυμιών τους. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι την Τετάρτη συναντιούνται ΟΥΕΦΑ - ομάδα εργασίας. Το ερώτημα πλέον που τίθεται είναι οι υγιείς δυνάμεις του ποδοσφαίρου θα συνεχίσουν απλά να παρατηρούν την καταστροφή του αθλήματος ή θ' αντιδράσουν;

Γ. ΚΑΝΤΖΙΛΙΕΡΗΣ