Χωρίς ευχάριστες εκπλήξεις, κυλάει και η φετινή περίοδος των θερινών εκπτώσεων για τη συντριπτική πλειοψηφία του εμπορικού κόσμου. Το εισόδημα των καταναλωτών αποδεικνύεται, για άλλη μια φορά, ανεπαρκές, ώστε να ανατρέψει τη συνεχιζόμενη εδώ και χρόνια πτώση του τζίρου στην αγορά, παρόλο που σε κάποιες περιοχές και σε συγκεκριμένα είδη το ποσοστό των εκπτώσεων φτάνει σύμφωνα με τον πρόεδρο της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου (ΕΣΕΕ) μέχρι και 70%. Αυτό, άλλωστε, λένε και οι ίδιοι οι έμποροι, αλλά μπορεί να το διαπιστώσει κανείς, κάνοντας μια βόλτα στα καταστήματα και μάλιστα σε περιοχές που θεωρούνται εμπορικές, τόσο στο κέντρο της Αθήνας, όσο και στις συνοικίες. Η εικόνα που επικρατεί είναι εικόνα πλήρους ακινησίας, που όσο προχωράει ο Αύγουστος αναμένεται ότι θα χειροτερεύει για τους μαγαζάτορες σε μια άδεια Αθήνα. Σύμφωνα με τους συνδικαλιστικούς εκπροσώπους των εμπόρων, η πτώση του τζίρου σε σχέση με τις περσινές καλοκαιρινές εκπτώσεις είναι ένα το κρατούμενο. Αυτό που αλλάζει είναι το ποσοστό στο οποίο κυμαίνεται που ποικίλει ανάλογα με την περιοχή. Την εικόνα αυτή μεταφέρει και ο Εμπορικός Σύλλογος της Αθήνας, σύμφωνα με εκπροσώπους του οποίου τα πράγματα αποδείχτηκαν όσο άσχημα αναμενόταν, με δεδομένα τα καθηλωμένα εισοδήματα των εργαζόμενων καταναλωτών.

Οπως είπε, μιλώντας στο "Ρ", ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου της Ν. Ιωνίας Δ. Καψάμπελης,μια περιοχή που για δεκαετίες θεωρείται κατ' εξοχήν εμπορική, η κατάσταση για τους εμπόρους διαγράφεται με τα πιο μελανά χρώματα. Κι αυτό, παρά τα μεγάλα ποσοστά εκπτώσεων που φτάνουν μέχρι το μισό της προ έκπτωσης τιμής, τα οποία είναι και απολύτως πραγματικά κυρίως στα μικρομάγαζα που "καίγονται" να ρευστοποιήσουν τα είδη που έχουν μείνει στα ράφια, λόγω της αναδουλιάς όλου του προηγούμενου διαστήματος για να μην τους βρει η καινούρια σεζόν με αδιάθετο εκτός εποχής στοκ. Οπως λένε οι έμποροι της περιοχής, η μικρή κίνηση που παρουσιάστηκε το πρώτο δεκαπενθήμερο των εκπτώσεων τον Ιούλη - που και πάλι, βέβαια, δεν ήταν αρκετή για να καλύψει τις τεράστιες απώλειες του τζίρου που υπάρχει όλο το χρόνο - όταν οι καταναλωτές, εισπράττοντας το ισχνό επίδομα διακοπών πραγματοποίησαν κάποιες τελείως απαραίτητες αγορές, ανακόπηκε εντελώς το επόμενο διάστημα. Οσο για τις επόμενες τρεις τελευταίες βδομάδες των εκπτώσεων, όλα δείχνουν ότι τα πράγματα δε θα είναι καλύτερα, πολύ περισσότερο, όταν πρόκειται για "νεκρό" μήνα, εξαιτίας της μεγάλης απουσίας του καταναλωτικού κοινού σε διακοπές.

Ετσι, η μεγάλη διάρκεια των εκπτώσεων, η εξάντληση και της τελευταίας μέρας που προβλέπεται από την ισχύουσα νομοθεσία, ολόκληρου δηλαδή του διμήνου, αποδεικνύεται και πάλι ότι δεν αποτελεί λύση για το δραματικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι εκατοντάδες χιλιάδες μικρέμποροι, που είναι η πτώση του τζίρου. Πολύ περισσότερο, σε συνδυασμό με το "μπάχαλο" που επικρατεί στο καθεστώς προσφορών - εκπτώσεων με τις ευλογίες της κυβέρνησης, που κυνηγώντας τον πληθωρισμό έχει λύσει στην πράξη τα χέρια των μεγαλοκαταστημάτων να πραγματοποιούν "προσφορές" όλο το χρόνο, εκφυλίζοντας το θεσμό των εκπτώσεων και ασκώντας άγριο ανταγωνισμό σε βάρος των μικρών εμπόρων. Οι ίδιοι οι έμποροι - και δε μιλάμε για εμποροβιομήχανους, αλλά για τη συντριπτική πλειοψηφία του εμπορικού κόσμου, που είναι οι αυτοαπασχολούμενοι και εκείνοι που κρατάνε τα μαγαζιά τους μαζί με την οικογένειά τους ή με 1 - 2 εργαζόμενους - τονίζουν ότι ένας μήνας εκπτώσεων αυστηρά το καλοκαίρι και ένας το χειμώνα και δύο δεκαήμερα προσφορών το χρόνο είναι υπεραρκετά για να γίνονται πραγματικές εκπτώσεις, εξυπηρετώντας το καταναλωτικό κοινό και για να ξεπουλήσουν οι έμποροι το στοκ στο τέλος εποχής. Το πρόβλημα της δραματικής πτώσης του τζίρου των μαγαζιών, όπως αποδεικνύουν τα τελευταία χρόνια, δε λύνεται με το να γίνονται εκπτώσεις με τον ένα ή τον άλλο τρόπο όλο το χρόνο, αφού, και σχεδόν τσάμπα να πουλάνε τα προϊόντα τους οι έμποροι, οι καταναλωτές, ούτως ή άλλως, αδυνατούν να συντηρήσουν την αγορά, καθώς η πορεία του τζίρου είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την εξέλιξη των λαϊκών εισοδημάτων.

Παρ' όλ' αυτά, το υπουργείο Ανάπτυξης, διατεινόμενο ότι θα βάλει χέρι στον εκφυλισμό του θεσμού, ετοίμασε ένα σχέδιο νόμου για το καθεστώς των εκπτώσεων και προσφορών, με το οποίο επί της ουσίας... δεν αλλάζει τίποτα. Απλώς αντί να ανακοινώνουν οι εμπορικοί σύλλογοι ότι εκπτώσεις - τυπικά - θα γίνονται Γενάρη - Φλεβάρη το χειμώνα και Ιούλη - Αύγουστο το καλοκαίρι, θα το ανακοινώνει το υπουργείο. Οσο για τις προσφορές, το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου δεν προσδιορίζει ούτε κάθε πότε θα μπορούν να γίνονται ούτε για πόσο. Απλώς θα το αποφασίζει ο υπουργός Ανάπτυξης, όποτε το κρίνει σκόπιμο. Ανάλογα, δηλαδή, με τις πιέσεις των μεγαλεμπόρων και το πότε πρέπει να βρει τρόπους να "δαμάσει" η κυβέρνηση τον τιμάριθμο, θα ανακοινώνονται περίοδοι προσφορών. Στην τακτική, εξάλλου, του να προσπαθεί η κυβέρνηση όπως - όπως να δείξει ότι ασκεί "αντιπληθωριστική" πολιτική και ότι οι τιμές είναι υπό έλεγχο, μας έχει συνηθίσει. Από τότε που απελευθερώθηκε ο τρόπος καθορισμού των τιμών, δηλαδή, από τότε που νομιμοποιήθηκε η ασυδοσία των "μεγάλων", τόσο στον τομέα της παραγωγής, όσο και στο εμπόριο, να κάνουν κουμάντο κατά τα συμφέροντά τους και να προσδιορίζουν με τον πλέον αυθαίρετο τρόπο τις τιμές, κάθε φορά που ο πληθωρισμός της "ξεφεύγει", ξαναπροβάλλουν την καραμέλα των "συμφωνιών κυρίων" για δήθεν συγκράτηση των τιμών σε κάποια προϊόντα. Στα ίδια πλαίσια, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης ανακοίνωσε την υποτιθέμενη συμφωνία που έκανε με τους ιδιοκτήτες των σούπερ μάρκετ - παραχωρώντας τους με συγκεκριμένα ανταλλάγματα, όπως να κάνει τα στραβά μάτια στην εφαρμογή της αγορανομικής διάταξης για την αναγραφή των εκπτώσεων που τους παρέχουν οι βιομηχανίες - για μείωση των τιμών σε μια σειρά ειδών ευρείας λαϊκής κατανάλωσης που έχουν μεγαλύτερη επίπτωση στον πληθωρισμό. Μια συμφωνία, που, απ' ό,τι φαίνεται, δεν πρόκειται καν να προχωρήσει, αφού οι μεγαλοεπιχειρηματίες στο χώρο του εμπορίου επικαλούνται την απροθυμία των συναδέλφων τους στη βιομηχανία να ακολουθήσουν σε μειώσεις των τιμών, γεγονός που ακυρώνει τις περιβόητες ανακοινώσεις της κυβέρνησης, που, έτσι κι αλλιώς, ήταν πολύ περιορισμένου ενδιαφέροντος για την πλειοψηφία των καταναλωτών εργαζομένων.

Μελίνα ΖΙΑΓΚΟΥ