Η κυρία Αγγελάκη - Ρουκ είναι από τα πιο γνωστά ονόματα στην ποίησή μας των τελευταίων δεκαετιών. Στη συγκεντρωτική αυτή έκδοση (ποιήματα της πρώτης περιόδου) μιλάει για τ' ανθρώπινα, κυρίως μέσα από τη μυθολογία και την ιστορία, υπογραμμίζοντας έτσι τη διαχρονικότητα παθών και καταστάσεων, όπως κάνουν οι περισσότεροι ποιητές με οικουμενική θέαση.

Οι νέοι και νέες που στέλνονται από τον Αιγέα στην Κρήτη, βορά του Μινώταυρου: "Τα επτά κορίτσια/ κλίνουν τους λαιμούς στο φόβο. / (... ) Αποχαιρετούν τα ονόματά τους/ και τα μαλλιά τους". "Κλαις γιατί 'ναι η εποχή/ που ντύνονται φύκια τα σώματα των αγοριών/ (... ) Δακρύζεις, της είπα. / Στον ώμο σου ακουμπάει να κλάψει ο ουρανός".

Η παιδούλα Ιφιγένεια, που "αρνείται" να θυσιαστεί σε πολεμόχαρους θεούς και άρχοντες: "Θόρυβος στ' ακρογιάλι. / Στις πλάκες του λιμανιού/ πατήματα ανδρών, τρεξίματα/ μαντάτα πρόσωπα. / Αρνήθηκε είπαν/ (... ) Για την αγάπη έλεγε/ για τη γλυκιά καρδιά/ για ειρηνικές πολίχνες/ να φροντίσουμε τα καρποφόρα/ τις βροχές να δεχτούμε στην ώρα τους/ για τις βοσκές/ για τους Αγγέλους. / Αρνήθηκε".

Είναι βέβαια η συμβατική εκδοχή του μύθου, με τον πρωτοπολέμαρχο να μη διστάζει να "προσφέρει" το ίδιο το παιδί του για τη νίκη. Αλλά "για καλή της τύχη", η κοπελίτσα βρήκε σύμμαχο και σωτήρα της την Αρτεμη!

Και μια άλλη προσέγγιση του θρύλου "Μέγας Αλέξανδρος": "Δεν είναι πια σύνορο ο Ευφράτης/ (...) Πάμε να νικηθούμε απ' τα σύννεφα/ (...) πάμε για τη Μεγάλη Ηττα". ("Μεγαλέξαντρος"). "Τέτοια είν' η μοίρα μας/ να με γεννάς, να σε γεννώ/ πότ' εσύ μπρος με την πράξη/ πότ' εγώ με προφητείες. / (... ) Να κι ο τσιγγάνος/ με το πολύφυλο αίμα/ τ' αυτί κολλημένο στο χώμα/ μετράει το βήμα σου" ("Ο τροβαδούρος του Μεγαλέξαντρου"). Αλλά να πούμε όλη την αλήθεια: πολύ λίγοι θα έβαζαν στο στόμα ενός κοσμοκράτορα στίχους όπως: "Σοφία ή τρέλα όταν ταξίδευα/ σοφία ή τρέλα όταν πολεμούσα... / (... ) Στα πεύκα περπατήσαμε/ σήμερα το πρωί/ εγώ κι η Σφίγγα. / (... ) Για τα ερωτήματα/ είπαμε κάτι το κοινό/ πως δε νικούν το θάνατο/ για τις εκστρατείες/ κάτι παλιό/ πως δε νικούν το χώμα". ("Ο Μεγαλέξαντρος και η Σφίγγα").

Ο τόμος κλείνει με τη συλλογή "Τα σκόρπια χαρτιά της Πηνελόπης": "Εκεί που βυθίστηκα για να σε βρω/ έχει χαθεί πια το ον/ (... ) Είσαι σε μια μορφή απόλυτη/ απρόσιτη και στη ζωή την ίδια/ μια άσπρη κηλίδα είσαι/ λίγο θολό νερό. / Θέλω να φθείρω/ το τελευταίο μου φως/ εκεί που τίποτα/ δε σταματάει το μάτι: / ούτε χελιδόνι θέλω στον ορίζοντα/ καμιά αυταπάτη. / (... ) απέναντί μου ο άσπρος τοίχος/ όλα τελειωμένα και λευκά/ κι εγώ μιαπατημένη κατσαρίδα".

Πίσω όμως από όλο αυτό τον αποστασιοποιημένο, "αντικειμενικό" στοχασμό, υπάρχει σε όλο το βιβλίο ένα αρνητικό ψυχικό και ιδεολογικό κλίμα απόγνωσης, τελικά, και παραίτησης - μια υπερβολή του υπαρξιακού "τίποτα". Κρίμα.(Εκδόσεις "Καστανιώτη", 1997).

Μανώλης ΚΟΡΝΗΛΙΟΣ