Εμφανίζεται σήμερον ενώπιόν σας κύριοι βουλευταί, κυβέρνησις συνεργασίας των δύο μεγάλων πολιτικών κομμάτων, ο ανταγωνισμός και η οξεία αντίθεσις των οποίων εδέσποσεν εις την πολιτικήν ζωήν της χώρας επί πολλάς δεκαετηρίδας.

Η συνεργασία των δύο κομμάτων δεν αποτελεί κομματικόν χειρισμόν, ούτε υπαγορεύθη από υπολογισμούς κομματικών κοινοβουλευτικών δυνάμεων προς σχηματισμόν πλειοψηφίας ή προς καταπολέμησιν άλλων κομμάτων. Προήλθεν από τη βαθείαν επίγνωσιν της εθνικής ανάγκης να συμβολισθή εν την κυβερνήσει της χώρας, αλλά και να πραγματοποιηθή η ψυχική ενότης του ελληνικού λαού. Η κατανόησις και ο πατριωτισμός τον οποίον επέδειξε το Λαϊκόν Κόμμα και ο αρχηγός αυτού εις την εκτίμησιν της καταστάσεως και ο οποίος ενέπνευσεν εις αυτό την και διά των προγραμματικών δηλώσεών του την 4η Σεπτεμβρίου, ενώπιον υμών εκδηλωθείσαν σταθεράν θέλησιν προς υπερκομματικήν συνεργασίαν, είναι άξιος ιδιαιτέρας εξάρσεως και εύρε βαθυτάτην απήχησιν εις το Κόμμα των Φιλελευθέρων.

Η εκ του πολέμου βαθεία αναστάτωσις του κόσμου, η οποία εις τη χώραν μας εκδηλώνεται ολοέν εντονώτερον και συνταράσσει επικινδύνως και απειλεί αυτά τα ψυχικά, ηθικά και βιολογικά υπόβαθρα της φυλής, επιβάλλει εις όλους την αναγνώρισιν ότι η σημερινή κρίσιμος και επικίνδυνος κατάστασις, που πιέζει τη ζωή του έθνους, εξέρχεται και πέραν του κύκλου της κυβερνητικής δράσεως ενός κόμματος, τόσον ως προς τα αίτια της δημιουργίας της, όσον και ως προς τη δυνατότητα της αντιμετωπίσεώς της.

Ως εξελίχθησαν σήμερον τα πράγματα, ανεξαρτήτως των σφαλμάτων και ευθυνών εκάστου εξ ημών και ανεξαρτήτως οιωνδήποτε ικανοτήτων, η σωτηρία της χώρας δεν είναι δυνατόν να επιτευχθή διά μονομερούς προσπαθείας, αλλά μόνον με τη θέλησιν και συνεργασίαν όλων των Ελλήνων.

Ιδού διατί τα δύο κόμματα εθεώρησαν επιτακτικόν καθήκον απέναντι της χώρας να παραμερίσουν ειλικρινώς τας αντιθέσεις των και να προσέλθουν εις την απόφασιν όχι μόνον να συνεργασθούν τα ίδια με τας αγαθωτέρας προθέσεις και με αμοιβαίαν εμπιστοσύνην και υπερκομματικόν πνεύμα διά την αποτελεσματικήν αντιμετώπισιν των κινδύνων, που απειλούν την Ελλάδα και διά την ειρήνευσιν της χώρας, αλλά και διά να συμβολίσουν και πραγματοποιήσουν την ομόνοιαν και την συνεργασίαν όλων των Ελλήνων διά την επίτευξιν του ιερού τούτου σκοπού. Η κυβέρνησις πιστεύει ότι η σύμπραξις των δύο κομμάτων υπό την ανωτέρω έννοιαν και ευρύτητα ανταποκρίνεται εις τας προσδοκίας και τους πόθους της κοινής του έθνους συνειδήσεως από την οποίαν άλλωστε υπηγορεύθη. Πιστεύει επίσης η κυβέρνησις ότι εις τας επιδιώξεις της ταύτας θα εύρη κατανόησιν και υποστήριξιν, τόσο από τα εκτός αυτής πολιτικά κόμματα, όσον και απ' όλους τους Ελληνας ανεξαρτήτως πολιτικών φρονημάτων και κοινωνικών τάξεων. Αι εκτεθείσαι αρχαί και προθέσεις διαγράφουν και τας βασικάς κατευθύνσεις της κοινής πολιτικής, την οποίαν η κυβέρνησις είναι αποφασισμένη να ακολουθήση σταθερώς.

Εσωτερική πολιτική. Η κυβέρνησις θα επιδιώξη πρωτίστως την ταχείαν ειρήνευσιν της χώρας και την αποκατάστασιν ομονοίας και αγάπης μεταξύ όλων των Ελλήνων διά να καταστή δυνατή η κινητοποίησις όλων των ηθικών και υλικών δυνάμεων της χώρας προς ανασυγκρότησιν των εκ του πολέμου, της εχθρικής κατοχής και της ανταρσίας ερειπίων και αξιοποίησιν των παραγωγικών δυνατοτήτων του τόπου.

Το κράτος έχει αναμφισβητήτως και δικαίωμα και υποχρέωσιν, ως εκ της ηθικής του αποστολής, να καταπολεμήση και να καταστείλη διά παντός μέσου την ένοπλον ανταρσίαν. Δε θα χαλαρώση συνεπώς η κυβέρνησις ουδ' επί στιγμήν τον αγώνα της επιβολής του νόμου και της τάξεως. Εχει όμως παραλλήλως υποχρέωσιν, ως εκ της αυτής του αποστολής το κράτος να μεταχειρισθή παν ηθικόν μέσον διά να πραγματοποιηθή η κατάπαυσις της ανταρσίας και η ειρήνευσις αναιμάκτως.

Ως εκ τούτου η κυβέρνησις, εμπνεομένη από την συναίσθησιν του καθήκοντος τούτου και αισθανομένη βαθύτατον τον πόνον διά τας εις αίμα και εθνικόν πλούτον θυσίας του ελληνικού λαού, λόγω της ανταρσίας, καλεί ταύτην από του εθνικού τούτου βήματος την υστάτην ταύτην στιγμήν εις ειρήνευσιν και διακηρύσσει προς τον σκοπόν τούτον με πίστιν και ειλικρίνειαν: 1) Οτι θα παράσχη αμνηστίαν άνευ οιωνδήποτε όρων εις όσους υπείκοντες εις την έκκλησιν της κοινής συνειδήσεως του έθνους και τον αγωνιώδη πόθον τούτου να επανεύρη την ησυχίαν του καταθέσουν το ταχύτερον τα όπλα και επανέλθουν εις τον ειρηνικόν βίον. 2) Οτι εφ' όσον ήθελε κατόπιν της ανωτέρω εκκλήσεως τερματισθή πλήρως η ανταρσία, η κυβέρνησις θα θέση εις πλήρη και απόλυτον λήθην το παρελθόν, παρέχουσα άνευ άλλων όρων γενικήν αμνηστίαν εις όλους όσους κρατούνται σήμερον εις τας φυλακάς ως υπόδικοι ή κατάδικοι και επαναφέρουσα όλους όσοι ήθελον τυχόν παραμείνει υπό εκτόπισιν. 3) Οτι θα εξασφαλίση τη ζωήν, την περιουσίαν και τας δημοκρατικάς πολιτικάς ελευθερίας όλων ανεξαιρέτως όσοι ήθελον επανέλθη εις τον ειρηνικόν βίον και τους κόλπους της ελληνικής οικογενείας, θα μεταχειρισθή τούτους με στοργήν και θα κατοχυρώση συνθήκας ισότητος εις τον ειρηνικόν πολιτικόν ανταγωνισμόν όλων των κομμάτων, ανεξαρτήτως πολιτικών αποχρώσεων. 4) Οτι θα καλέση Διεθνή Επιτροπή διά την επίβλεψιν και εγγύησιν της καλής εκτελέσεως των ανωτέρω μέτρων.

Ειδικά νομοθετικά μέτρα, κατοχυρούντα τας ανωτέρω επαγγελίας και εγγυήσεις της κυβερνήσεως, θέλουν ληφθή αμέσως. Εις ένδειξιν των αγαθών προθέσεων, δηλοί η κυβέρνησις ότι θα επανεξετάση με πνεύμα ευρύτητος και δικαιοσύνης και χωρίς καμίαν ιδεολογικήν προκατάληψιν το ζήτημα των τελούντων υπό εκτόπισιν.

Η κυβέρνησις θέλει να ελπίζη ότι η φωνή της ειρηνεύσεως, την οποία εξαγγέλλει με όλη τη θέρμην της πίστεώς της προς το μέλλον του ελληνικού λαού, θα εύρη ευμενή απήχησιν. Εξ άλλου όμως η κυβέρνησις διακηρύσσει - πιστεύει δε ότι και ως προς τούτο εκτελεί επιταγήν της κοινής συνειδήσεως του έθνους - ότι εάν παρά τα ανωτέρω η ένοπλος ανταρσία εξακολουθήση υφισταμένη, θα καλέση εις συναγερμόν ολόκληρον το έθνος και θα πατάξη ταύτην και τους ακολουθούντας και βοηθούντας αυτήν με τον πλέον αμείλικτον τρόπον, και με όλα τα εις τη διάθεσίν της ηθικά και δυναμικά μέσα, τα οποία της παρέχει η θέλησις του έθνους να επιβιώση και εξασφαλίση τας ελευθερίας του. Θα είναι οδυνηρόν το έργον τούτο και θα προχωρήση προς την εκτέλεσιν τούτου μετά βαθυτάτου πόνου η κυβέρνησις, έχομεν όμως τη συναίσθησιν, ότι τούτο αποτελεί καθήκον αναπόφευκτον απέναντι του δοκιμαζομένου σήμερον έθνους...

Η Ελλάς πιστεύουσα εις τα ιδεώδη της Ειρήνης, της Ελευθερίας και της Συνεργασίας των λαών είναι αυστηρώς προσηλωμένη εις τον Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών, τον οποίο με την ελευθέρα βούλησιν συνέπτυξαν οι λαοί προς προάσπισιν ακριβώς των ιδεωδών αυτών. Εχει απόλυτον εμπιστοσύνην εις τον οργανισμόν και είναι βεβαία ότι η παρέμβασις αυτού, θα θέση τέρμα εις την εναντίον της έξωθεν επιβουλήν.

Ευθύς ως παύση η επιβουλή αύτη, η Ελλάς είναι έτοιμη να τείνει πρώτη την χείρα προς τους Βορείους γείτονάς της διά την ειρηνικήν μετ' αυτών συνεργασίαν.

Η Ελλάς, της οποίας αι θυσίαι και η συμβολή εις τον κοινόν αγώνα είχον τύχει της καθολικής αναγνωρίσεως, εν όσω ο αγών συνεχίζετο, ελπίζει ότι και τώρα μετά τη Νίκην, θα τύχη τελικώς καθολικής αναγνωρίσεως το δίκαιόν της.

Εν τέλει η κυβέρνησις δηλοί ότι τα συμπράττοντα εις ταύτην κόμματα είναι αποφασισμένα να διατηρήσουν τη συνεργασίαν των μέχρις ότου φέρουν εις πέρας το αναληφθέν έργον της ειρηνεύσεως της χώρας και καταστή δυνατόν να οδηγηθή αύτη, υπό συνθήκας γαλήνης, ομαλότητος και ισοπολιτείας, εις εκλογάς διά την ανάδειξιν νέας εθνικής αντιπροσωπείας".

(Το ρεπορτάζ συνεχίζεται με τις παρεμβάσεις των άλλων πολιτικών αρχηγών, που, όμως, λόγω έλλειψης χώρου, παραλείπουμε, για να παραθέσουμε την αντίδραση του ΔΣΕ στο σχηματισμό της Κυβέρνησης Σοφούλη - Τσαλδάρη).

"Ο Ραδιοφωνικός Σταθμός του Δημοκρατικού Στρατού στη χθεσινή πρωινή του εκπομπή (ώρα 7, βραχέα κύματα 38) μετέδωσε εκτεταμένο σχόλιο για το συνασπισμό Τσαλδάρη - Σοφούλη που συνέπτυξαν οι Αμερικανοί, "οι οποίοι, όπως τόνισε ο ραδιοσταθμός, τη στιγμή αυτή που αρχίζει η γενική συνέλευση του ΟΗΕ έχουν ανάγκη να παρουσιάσουν μια κυβέρνηση που να 'χει την ταμπέλα του Φιλελευθερισμού".

Κρίνοντας - με βάση τις πρώτες πληροφορίες - τα βασικά σημεία του κυβερνητικού "προγράμματος", ο ραδιοσταθμός υπογράμμισε ότι η πρώτη της επιδίωξη είναι να πάρει τα όπλα από τους αντάρτες - με το περίφημο πια: "πρώτον τα όπλα" - και ύστερα να "αμνηστεύσει" τους παραδιδόμενους. "Αν μάλιστα, πρόσθεσε ο ραδιοσταθμός, παραδοθούν πολλά όπλα, πράγμα για το οποίο οι νέοι κυβερνήτες από τώρα δηλώνουν ότι δεν έχουν πολλές αυταπάτες, λένε ότι, τότε, ίσως δώσουν ευρύτερη αμνηστία και ίσως πάνε και για εκλογές.

Σκοπός και της νέας κυβέρνησης είναι δηλαδή η ανατροπή και η υποταγή του λαού στην ντόπια ολιγαρχία και στους ξένους εκμεταλλευτές. Ετσι το πρόγραμμα της "νέας" κυβέρνησης είναι το ίδιο εκείνο πρόγραμμα που εφαρμόσθηκε τρία χρόνια τώρα από τις 14 μεταδεκεμβριανές κυβερνήσεις ή τους 17 μήνες της διακυβέρνησης της χώρας από τον Τσαλδάρη".

Κρίνοντας την υπόσχεση για την περίφημη αυτή "αμνηστία" που υπόσχεται ο συνασπισμός Τσαλδάρη - Σοφούλη, ο ραδιοσταθμός υπενθύμισε τα αποτελέσματα της ίδιας ακριβώς "αμνηστίας", που έδωσε ο Τσαλδάρης όταν ήταν μόνος του στην αρχή. "Αλλά όσοι λίγοι αντάρτες εξαπατήθηκαν και παρέδωσαν τα όπλα τους τότε, είναι τώρα σακάτηδες από το ξύλο και τα βασανιστήρια των μοναρχικών τρομοκρατών και των οργάνων της τάξεως, αρκετοί δε μάλιστα απεδήμησαν εις τας αιώνιους μονάς.

Το ίδιο ακριβώς πάει να κάνει τώρα και ο κ. Σοφούλης, εξαπατώντας τους αντάρτες να καταθέσουν τα όπλα".

Συνεχίζοντας, ο σταθμός ετόνισε:

"Πρώτος ο λαός - και μόνο ο λαός - είναι κείνος που πραγματικά θέλει να σταματήσει η αιματοχυσία και να ειρηνεύσει ο τόπος. Για να γίνει όμως αυτό πρέπει να σχηματισθεί μια κυβέρνηση που να συγκεντρώνει την εμπιστοσύνη όλων των πολιτών και η οποία να προχωρήσει σε γνήσιες εκλογές που θα αναδείξουν την κυβέρνηση που ο λαός θέλει. Για να κατορθωθεί όμως αυτό, χρειάζεται να σταματήσει κάθε ένοπλη επέμβαση και κάθε ξένη παρέμβαση στα εσωτερικά της χώρας μας. Οι Αμερικανοί δε θέλουν την πραγματική ειρήνευση της Ελλάδος. Θέλουν και σχημάτισαν πάλι μια κυβέρνηση που, έχοντας το μούτρο του Σοφούλη, αλλά την ψυχή του Τσαλδάρη, να συνεχίσει πιο εντατικά τον εμφύλιο πόλεμο. Γι' αυτό και η κυβέρνηση που ο Χέντερσον έφκιασε στην Αθήνα δεν είναι παρά κυβέρνηση Τσαλδάρη. Οι Φιλελεύθεροι για να ανέβουν στην εξουσία έκαναν τούμπες και εγκατέλειψαν όλα όσα ως χθες διακήρυσσαν. Το μικρό τμήμα του λαού που τους ακολουθούσε, βγάζοντας από τη στάση τους αυτή τα αναγκαία συμπεράσματα, θα σπεύσει ασφαλώς να τους εγκαταλείψει. Γενικότερα δε ο ελληνικός λαός συνεχίζοντας τον αγώνα του θα πετάξει και τη νέα κυβέρνηση εκεί που πέταξε και την κυβέρνηση Τσαλδάρη: Στο καλάθι των χρεωκοπημένων".