Σήμερα οι Ελληνες ψηφίζουν. Οι δρόμοι έχουν μια περίεργη ησυχία. Τα αυτοκίνητα που κυκλοφορούν είναι λίγα, δεν τρέχουν πολύ και οι ψηφοφόροι - διαβάτες σκεπτικοί και σιωπηλοί, ντυμένοι με τα "καλά" τους, πηγαινοέρχονται και πότε - πότε, όταν συναντιούνται με άλλους, σταματούν, φτιάχνουν πηγαδάκια και ανταλλάσσουν τις εκλογικές τους εντυπώσεις. Και είναι τόσο σοβαροί οι νεοέλληνες ψηφοφόροι, όταν συζητούν για την εκλογική τους δραστηριότητα! Επιχειρηματολογούν με έντονο ύφος, διαφωνούν και πολλές φορές αποχωρίζονται ο ένας τον άλλο συνοφρυωμένοι και δε μιλιούνται για μέρες. Θα μου πείτε τώρα πως σας περιγράφω μια συνηθισμένη εικόνα, χωρίς ενδιαφέρον. Μια εικόνα, που όλοι την έχουμε δει να επαναλαμβάνεται όλες τις Κυριακές των εκλογών. Ναι, το ξέρω, μόνο που εμένα δε με ενδιαφέρει η εικόνα, τα λόγια της εικόνας με ενδιαφέρουν. Γιατί πιστεύω πως καμιά εικόνα δεν είναι μόνο εικόνα. Ολες στέκονται πάνω σε λόγια. Από αυτά παίρνουν ουσία και μ' αυτά αποκτούν ιστορικό νόημα.

Κι αυτό είναι το σημερινό μου ερώτημα: Τι λένε οι διαβάτες - ψηφοφόροι της σημερινής Κυριακής μέσα στα πηγαδάκια; Τι σχολιάζουν και με ποιο τρόπο; Ποια είναι, τέλος πάντων, τα λόγια αυτής της εικόνας; Και δε θα ήτανε καθόλου υπερβολή, αν ρωτούσα ακόμα: Σκέφτηκαν, αλήθεια, πριν πάρουν το εκλογικό ους βιβλιάριο και φορέσουν τα "καλά" τους, ποιο είναι το βαθύ νόημα της σημερινής τους πράξης; Φυσικά, λίγο ως πολύ, βαθιά ή επιφανειακά, όλοι έχουν καταλάβει σε χοντρές γραμμές πως σήμερα θα διαλέξουν τους τοπικούς τους άρχοντες. Τους άρχοντες της "τοπικής κοινωνίας" τους. Θα διαλέξουν, με άλλα λόγια, αυτούς που για τέσσερα χρόνια θα φροντίζουν για το μικρό τους τόπο. Για τη γειτονιά τους. Για τις λακκούβες των δρόμων τους, για τα μαραμένα παρτέρια του καχεκτικού πάρκου τους. Θα διαλέξουν, βρε αδελφέ, ανάμεσα απ' αυτούς που τους χαμογελούν μέσα από τις πολύχρωμες γιγαντοαφίσες, αυτούς που ισχυρίζονται πως είναι οι καλύτεροι, οι πιο σύγχρονοι, οι πιο αποφασισμένοι να χτυπήσουν τη γροθιά στο τραπέζι και να αντισταθούν στην αυθαιρεσία της κεντρικής εξουσίας.

Θέλω να πω πως η σημερινή Κυριακή δεν είναι απλώς η μέρα των εκλογών. Δεν είναι μόνο μια ήσυχη μέρα, που ο εργαζόμενος, κρατώντας στα χέρια του ένα μακρόστενο χαρτί γεμάτο με ονόματα, κάνει πράξη το γράμμα του νόμου και πραγματικότητα τα σιβυλλικά λόγια του Συντάγματος. Είναι μια μέρα δοκιμασίας η σημερινή. Δοκιμάζεται η σχέση του πολίτη με τα πολιτικά πράγματα. Δοκιμάζεται η σχέση του με την πολιτική ηθική, με την κουλτούρα του πολιτικού λόγου και της ιστορικής του ουσίας. Δοκιμάζεται ο Ελληνας άνθρωπος στο πεδίο της διάθεσής του να αντισταθεί στη σχηματοποίηση της πολιτικής ευαισθησίας.

Και όλη αυτή η δοκιμασία δεν είναι ένα απλό καθρέφτισμα του μέσου πολίτη στην επιφάνεια της πολιτικής του λογικής. Είναι μια δοκιμασία, που κατευθύνεται ως ένα οδυνηρό ερώτημα στην προσωπική του συνείδηση. Στο προσωπικό του "απομέσα", που το έφτιαξαν οι συνθήκες, οι πληγές της καθημερινής πάλης και του ανανταπόδοτου μόχθου. Ενα οδυνηρό ερώτημα, που στήνει στον "τοίχο" τον σημερινό ψηφοφόρο και τον ρωτάει, αν σκέφτηκε ως πολιτικό υποκείμενο, πριν εκφραστεί, κλεισμένος σ' αυτό το περίεργο παραβάν του εκλογικού απορρήτου. Αν έφερε στο μυαλό του, την τελευταία στιγμή, πόσες φορές δεν τον κορόιδεψαν! Πόσες φορές δεν του στέρησαν τη δυνατότητα να κρεμάσει το συρρικνωμένο του όνειρο από τα σκουριασμένα κάγκελα της "τοπικής του κοινωνίας", για να το δει στημένο απέναντί του, λουσμένο στο φως της αλήθειας.

Ναι, θέλω να σε ρωτήσω, ψηφοφόρε της σημερινής Κυριακής, αν σκέφτηκες να χαστουκίσεις, έστω και την τελευταία στιγμή, όλους αυτούς με τα χαμογελαστά πρόσωπα, που ακόμα και στις σημερινές δημοτικές εκλογές επισείουν πάνω από το ταλαιπωρημένο κεφάλι σου την πολιτική μιζέρια του δικομματισμού. Αυτό το φρικαλέο παιχνίδι της πάσας. Πότε στη μια εστία και πότε στην άλλη. Γιατί, ασφαλώς, και Δε θα σου ξέφυγε να παρατηρήσεις πως τα επιχειρήματα των δύο μεγάλων μονομάχων, στηριγμένα πάνω σε κάποιες καινούριες λέξεις, γυαλισμένες με τη νέα τεχνολογία και τυλιγμένα με τα φανταχτερά χρώματα της νέας τυπογραφικής έπαρσης, προσπαθούν να κρύψουν την ίδια εφιαλτική παγίδα. Η εγώ ή ο άλλος. Η το ΠΑΣΟΚ ή η ΝΔ. Καμιά αλλαγή. Ολοι οι άλλοι είναι μικροί, αδύναμοι, αναξιόπιστοι, ξεπερασμένοι και επικίνδυνοι.

Λοιπόν, έτσι που κατηφορίζεις για το εκλογικό σου τμήμα, κρατώντας σφιχτά στο ιδρωμένο σου χέρι το εκλογικό σου βιβλιάριο, μήπως είναι, επιτέλους, καιρός να τιμωρήσεις αυτός που σε ξεγελούν; Μήπως είναι καιρός, επιτέλους, να τιμωρήσεις και μια φορά αυτούς που σε κυβερνούν και που είναι οι μόνοι υπεύθυνοι για τον ανήσυχο ύπνο σου και όχι τους άλλους, που ούτε σε κυβέρνησαν ποτέ ούτε σου είπαν ψέματα; Μήπως, καλέ μου ψηφοφόρε της σημερινής Κυριακής, η μικρή "τοπική κοινωνία" σου σε χρειάζεται; Χρειάζεται να σηκωθείς λίγο πιο ψηλά από το μαραμένο γκαζόν της μίζερης κεντρικής της πλατείας, για να δεις και από την άλλη πλευρά του τοίχου. Μη φοβάσαι. Δε σε βλέπει κανείς μέσα στο παραβάν, ψήφισε, για να τιμωρήσεις αυτούς που φταίνε. Αυτό θα πει πολιτικό ήθος: Να ψηφίζεις για να τιμωρείς και όχι από συνήθεια!