Στο 8ο Κεφάλαιο του Δεύτερου Μέρους δεσπόζουν οι αποφάσεις της 3ης Ολομέλειας της ΚΕ του ΚΚΕ, που συνήλθε το Σεπτέμβρη του 1947. Πρόκειται για την Ολομέλεια, που επικύρωσε τη μετατόπιση του κέντρου βάρους της κομματικής δουλιάς στην ένοπλη δράση.

Στην πολιτική απόφαση διαπιστωνόταν ότι είχαν ωριμάσει οι συνθήκες για τη δημιουργία στην Ελλάδα μιας ελεύθερης δημοκρατικής περιοχής με δική της κυβέρνηση, ενώ στο "Σχέδιο Λίμνες" προσδιοριζόταν ως άμεσος στρατηγικός στόχος του Δημοκρατικού Στρατού η απελευθέρωση ολόκληρης της Μακεδονίας και της Θράκης με κέντρο τη Θεσσαλονίκη.

Το Τρίτο Μέρος του βιβλίου, υπό το γενικό τίτλο: "Η κορύφωση του ηρωικού αγώνα του ΔΣΕ", αρχίζει με το σχηματισμό (στις 23 του Δεκέμβρη 1947) της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης, την ιδρυτική της πράξη και τη μάχη της Κόνιτσας. Το 2ο Κεφάλαιο δίνει χρήσιμα στοιχεία για τις αντιδράσεις της κυβέρνησης της Αθήνας στο σχηματισμό της ΠΔΚ, τη θέση εκτός νόμου του ΚΚΕ και του ΕΑΜ και την ένταση της τρομοκρατίας σε όλη τη χώρα.

Το 3ο Κεφάλαιο αναφέρεται στην οργάνωση του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (στρατιωτικές σχολές, νοσοκομεία και αναρρωτήρια, συμβολή της Ελληνίδας στο ΔΣΕ κ.ά.).

Το 4ο Κεφάλαιο αναφέρεται στη δράση του ΔΣΕ στη Ρούμελη το 1948, στις στρατιωτικές επιχειρήσεις το 1948 σε Ηπειρο, Μακεδονία και Θράκη, καθώς και στο βομβαρδισμό της Θεσσαλονίκης.

Το 6ο Κεφάλαιο έχει θέμα το Δημοκρατικό Στρατό της Πελοποννήσου, ενώ το 9ο τη μεγάλη μάχη του Γράμμου (14 Ιούνη - 21 Αυγούστου 1948), που κράτησε σχεδόν 70 μέρες και τελείωσε με τον περίφημο ελιγμό των δυνάμεων του ΔΣΕ στο Βίτσι. Πρόκειται για το μεγαλύτερο σε διάρκεια και σκληρότερο, από την άποψη των συγκρούσεων, πολεμικό γεγονός σε όλη τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, που διέψευσε τους ισχυρισμούς της εγχώριας αντίδρασης και των ξένων προστατών της, οι οποίοι υποστήριζαν ότι ο Δημοκρατικός Στρατός δεν ήταν πραγματικός λαϊκοαπελευθερωτικός, επαναστατικός στρατός, αλλά μερικές "συμμορίες κατσαπλιάδων".

Το 10ο Κεφάλαιο του Τρίτου Μέρους αναφέρεται στην τακτική νίκη του ΔΣΕ στο Βίτσι το Σεπτέμβρη του 1948, στις μάχες που έδωσε ο ΔΣΕ σε άλλες περιοχές της χώρας, όπως στο υψίπεδο της Κοζάνης, στη Βορειοδυτική Ηπειρο(Μουργκάνα), στην Καρδίτσα, στην Εδεσσα, στην Αριδαία, στη Νάουσα, στη Φλώρινα.

Τέλος, το 11ο Κεφάλαιο του Τρίτου Μέρους αναφέρεται στην επιχείρηση του Καρπενησιού, που άρχισε στις 20 προς 21 Γενάρη 1949 και ολοκληρώθηκε ύστερα από μια μέρα με την κατάληψη του Καρπενησιού.

Η επιχείρηση για την κατάληψη του Καρπενησιού είναι η σημαντικότερη πολεμική επιχείρηση του ΔΣΕ στη Ρούμελη, σε όλη τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, που στέφθηκε με επιτυχία - γεγονός, άλλωστε, για το οποίο οι επικεφαλής της εν λόγω επιχείρησης Χαρίλαος Φλωράκης (Γιώτης) και Γιάννης Αλεξάνδρου (Διαμαντής), τιμήθηκαν τότε από την ηγεσία του ΔΣΕ με το παράσημο Πολεμικής Αξίας.

Το Τέταρτο Μέρος, υπό τον γενικό τίτλο: "Η υποχώρηση και η τελική ήττα", χωρίζεται σε 10 κεφάλαια. Αρχίζει με τις αποφάσεις της 5ης Ολομέλειας της ΚΕ του ΚΚΕ και τελειώνει με την κατάσταση στην Ελλάδα μετά την ήττα του ΔΣΕ στις 29 προς 30 Αυγούστου 1949, που έπεσε και το ύψωμα Κάμενικ στο Γράμμο.

Σημαντικό κεφάλαιο στην ιστορία του εμφυλίου πολέμου αποτελεί η στάση που κράτησε η Γιουγκοσλαβία σε όλη τη διάρκειά του - και ιδιαίτερα στις αποφασιστικές του στιγμές - απέναντι στο ελληνικό λαϊκό κίνημα και στο Δημοκρατικό Στρατό.

Το 2ο Κεφάλαιο του Τέταρτου Μέρους παρέχει πλούσια στοιχεία για τη στάση της Γιουγκοσλαβίας και για τις εκτιμήσεις του ΚΚΕ στο σοβαρότατο αυτό ζήτημα, τις συνέπειες της αποσχιστικής στάσης της Γιουγκοσλαβίας, από το σοσιαλιστικό στρατόπεδο, και για την εξέλιξη των σχέσεων του ΚΚΕ με το ΚΚ Γιουγκοσλαβίας.

Τέλος, το 6ο Κεφάλαιο αναφέρεται στη δράση του ΔΣΕ στην Κεφαλονιά, στη Λευκάδα, στην Εύβοια, στη Λέσβο, στη Σάμο, στην Ικαρία, στην Κρήτη, ενώ το 7ο Κεφάλαιο στην ηρωική αντίσταση και στην καταστροφή του Δημοκρατικού Στρατού της Πελοποννήσου.

* * *

Με αδιάσειστα στοιχεία, το βιβλίο, αποδείχνει ότι ο τρίχρονος εμφύλιος πόλεμος δεν ήταν επιλογή των λαϊκών δυνάμεων. Προκλήθηκε από τον αγγλοαμερικανικό ιμπεριαλισμό και το βασικό όγκο των αστικών δυνάμεων, προκειμένου να γονατίσουν και να συντρίψουν το ισχυρό λαϊκό κίνημα, ιδιαίτερα το ΚΚΕ, να σταθεροποιήσουν την κυριαρχία τους και να μετατρέψουν την Ελλάδα σε στρατιωτική βάση και ορμητήριο για τις επεκτατικές τους βλέψεις στις βαλκανικές σοσιαλιστικές χώρες, με απώτερη προοπτική τον έλεγχο της Σοβιετικής Ενωσης.

Ο τρίχρονος αγώνας του ΔΣΕ προβάλλεται από τις σελίδες του βιβλίου ως αγώνας δίκαιος, ταξικός, αντιιμπεριαλιστικός, ως ένα νέο θαρραλέο τόλμημα των λαϊκών δυνάμεων, με πρωτοπόρους οργανωτές και καθοδηγητές τους κομμουνιστές, για την απαλλαγή της χώρας μας από την ξένη εξάρτηση, για την αποκατάσταση της εθνικής της ακεραιότητας και την αναγνώριση της λαϊκής κυριαρχίας και της κοινωνικής ισότητας και δικαιοσύνης.

Με την έκδοση αυτή, υπογραμμίζεται στον επίλογο του βιβλίου, επιχειρήθηκε η απότιση φόρου τιμής στον μεγαλειώδη αγώνα του ΔΣΕ, η προβολή του βαθιά προοδευτικού, αντιιμπεριαλιστικού χαρακτήρα του, η ανάδειξη των υψηλών αξιών και ιδανικών - που φλόγιζαν τις καρδιές και κατακτούσαν το νου των μαχητών και μαχητριών του - και οι ωραίοι σκοποί του ηρωικού του αγώνα, που παραμένουν και σήμερα ακόμη ανεκπλήρωτοι και επίκαιροι συνάμα.

Το αν το κατάφερε και σε ποιο βαθμό, θα το κρίνουν οι αναγνώστες του.