ΕΥΡΩ, δολάριο και γιεν

ΕΥΡΩ, δολάριο και γιεν

"Ηρθε το τέλος της παντοκρατορίας του δολαρίου", με τον τίτλο αυτό μια γνωστή γαλλική εφημερίδα προανήγγειλε την 1η του Γενάρη 1999 την επίσημη εμφάνιση του ΕΥΡΩ στις διεθνείς αγορές χρήματος και τα χρηματιστήρια. Ο τίτλος, αν και περισσότερο αισιόδοξος απ' όσο επιτρέπουν οι συνθήκες, απηχεί τις μύχιες σκέψεις των αρχιτεκτόνων του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος και της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης. Εξάλλου ένα μεγάλο μέρος της προπαγανδιστικής εκστρατείας που διεξάγεται αυτές τις μέρες αφορά στη διεκδίκηση από το ΕΥΡΩ της πρώτης θέσης στην κατηγορία των πιο ισχυρών νομισμάτων, μπροστά από το γιεν και το δολάριο. Φυσικά, αυτά τα σχέδια εντάσσονται στις γενικότερες επιδιώξεις για την ενίσχυση του ευρωενωσιακού πόλου στο σημερινό καπιταλιστικό σύστημα, ενός πόλου που θα ανταγωνίζεται επί ίσοις όροις τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ιαπωνία. Είναι όμως ένας στόχος με ταξικό περιεχόμενο, αφού αυτός ο "ανταγωνισμός" αφορά το διεθνές κεφάλαιο με θύματα τους εργαζόμενους.

* * *

Τα τελευταία χρόνια οι αναδιαρθρώσεις μιας σειράς κλάδων της οικονομίας, όπως η μεταλλουργία, η αυτοκινητοβιομηχανία, οι τηλεπικοινωνίες, οι αερομεταφορές, έχουν οδηγήσει σε μαζικές απολύσεις, μειώσεις αποδοχών, καταστρατήγηση θεμελιωδών δικαιωμάτων των εργαζομένων. Ολα αυτά στα πλαίσια του ανταγωνισμού αμερικάνικων, ιαπωνικών και ευρωπαϊκών επιχειρήσεων για την κυριαρχία. Π. χ. η "Τζένεραλ Μότορς" ανακοίνωσε την απόλυση 11.000 εργαζομένων, ενώ σκοπεύει να μειώσει το εργατικό δυναμικό της κατά 1/3 μέσα στα επόμενα δυο χρόνια. Με τον τρόπο αυτό επιδιώκει να υπερισχύσει στον ανταγωνισμό με τις ιαπωνικές αυτοκινητοβιομηχανίες. Λίγο πριν, ανάλογες κινήσεις είχαν γίνει στη γερμανική "Φολκσβάγκεν" και τη γαλλική "Ρενό" και πάει λέγοντας.

* * *

Τα τελευταία χρόνια παρατηρούνται δυο παράλληλες διαδικασίες. Απ' τη μια οι ΗΠΑ, η Ευρωπαϊκή Ενωση και η Ιαπωνία επιδιώκουν να βρουν κοινές λύσεις στα πλαίσια του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, του κύκλου των 7 ισχυρότερων οικονομικά χωρών, του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Απ' την άλλη όμως ο μεταξύ τους ανταγωνισμός οξύνεται. Αυτή η αντίφαση χαρακτηρίζει εξάλλου τη φύση και την εξέλιξη του ιμπεριαλισμού.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες εκτός της οικονομικής ισχύος έχουν και την αδιαμφισβήτητη στρατιωτικοπολιτική υπεροχή, που τους επιτρέπει να λύνουν πολλά προβλήματα οικονομικού ανταγωνισμού και με άλλα μέσα. Εξάλλου ούτε οι Ευρωπαίοι εταίροι δεν αμφισβητούν την "ομπρέλα" της αμερικάνικης προστασίας, καθώς είναι γνωστό ότι αποδέχονται το γεγονός πως οι ΗΠΑ είναι τα μεγάλα αφεντικά σ' αυτό το παιχνίδι ακόμη και μέσα στην Ευρώπη. Οχι ότι οι Αμερικανοί αντιτίθενται στην ΟΝΕ ή το ΕΥΡΩ. Ισα - ίσα, ενισχύουν αυτή την προσπάθεια γιατί έχουν "κουραστεί" να επωμίζονται, μόνον αυτοί, τις ευθύνες και τα "βάρη" για την αντιμετώπιση των επαναλαμβανόμενων οικονομικών κρίσεων. Ομως μέχρις εκεί, γιατί δεν είναι διατεθειμένοι σε καμιά περίπτωση να διαπραγματευτούν την παντοκρατορία τους.

"Ισως δεν είναι υπερβολή να πούμε, σημειώνεται στην πρόσφατη απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ, ότι σήμερα τα μέτρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης στρέφονται περισσότερο στο εσωτερικό της και στην ήπειρο και εξυπηρετούν τα γενικότερα συμφέροντα του διεθνούς κεφαλαίου, γιατί η κρίση στις ΗΠΑ και στην Ιαπωνία, αλλά και οι ανταγωνισμοί, της επιτρέπουν να κινείται πιο εύκολα στο εσωτερικό της πεδίο, για να αντιμετωπίσει από καλύτερες θέσεις τον ανταγωνισμό με τα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα. Εχει μια αξία αυτή η εκτίμηση για τη φάση αυτή, γιατί δείχνει ότι τα πράγματα θα γίνουν πολύ πιο άγρια".