Δεν είναι η πρώτη φορά που κάποια γυναικεία οργάνωση στην επαρχία δίνει το παράδειγμα για μίμηση σε άλλες οργανώσεις - και μάλιστα της πρωτεύουσας - με τη ζωντάνια, το δυναμισμό της, το περιεχόμενο της δουλιάς της και τους τρόπους που χρησιμοποιεί για να ενεργοποιήσει τις γυναίκες - αλλά και ευρύτερα τους ανθρώπους - στο χώρο της. Η Προοδευτική Κίνηση Γυναικών Σάμου, που πρόσφατα έκλεισε τα είκοσι χρόνια της είναι μια απ' αυτές τις οργανώσεις, που αν και βρίσκεται σε ακριτική περιοχή, αναζήτησε τα προβλήματα των γυναικών, πλησιάζοντας τες από πόρτα σε πόρτα και έχει αναπτύξει μια πολύ γόνιμη δραστηριότητα, που μπορεί να χρησιμεύσει σαν "φάρος" για πολλούς γυναικείους συλλόγους.

Ακόμα, δεν παρέλειψε σε καμιά περίπτωση να πάρει θέση στα επίκαιρα σύγχρονα προβλήματα και να δώσει "το παρών", πρωτοστατώντας στο κίνημα για την ειρήνη: Χαρακτηριστικό είναι το απόσπασμα από την ομιλία της προέδρου της Ομοσπονδίας Γυναικών Ελλάδας Καλλιόπης Μπουντούρογλου που πήγε στη Σάμο και παραβρέθηκε στο γιορτασμό των εικοσάχρονων: "ΗΠΑ και ΝΑΤΟ αιματοκύλησαν τους λαούς της πρώην Γιουγκοσλαβίας, στοχεύουν στη διάλυση και της Νέας Γιουγκοσλαβίας, με ορατό κίνδυνο μιας γενικευμένης σύρραξης στην περιοχή της αιγιοπελαγίτικης θάλασσας, με το Κυπριακό ανοιχτό και με αμφίβολο μέλλον. Σεις - είπε - νιώθετε πολύ καθαρά αυτό τον κίνδυνο, ξέρετε από πρώτο χέρι όλες αυτές τις μεθοδεύσεις στην περιοχή".

"Η ειρήνη είναι το χωράφι στο οποίο στεριώνει και αναπτύσσεται η ισοτιμία για τη γυναίκα, έτσι η ΠΚΓΣ έδινε και δίνει ιδιαίτερη σημασία στις εκδηλώσεις και τον αγώνα για την ειρήνη", τόνισε η πρόεδρος της οργάνωσης, Αγγελική Βαλεοντή - Δεμερτζή, θυμίζοντας την ελληνοτουρκική συνάντηση γυναικών τον Απρίλη του 1997 στη Σάμο, συνάντηση που συνεχίζεται μέχρι σήμερα με ανταλλαγές επισκέψεων και πορειών για την ειρήνη".

Η ΠΚΓΣ ιδρύθηκε το Νοέμβρη του 1978 και τον Ιούνη του 1983 έγινε μέλος της ΟΓΕ. Στα τελευταία συνέδρια είχε δυναμική παρουσία με παρεμβάσεις για την ειρήνη, την τρίτη ηλικία (με έρευνα που έκανε) την κακοποίηση, τον βιασμό, την αγρότισσα της Σάμου.

Από τα επιτεύγματά της: Ξεκίνησε το 1983 με αίτημα τη δημιουργία βρεφονηπιακού σταθμού και δε θα σταματήσει την προσπάθεια επί έξι χρόνια για την ίδρυσή του. Θα αναδείξει απαραίτητη και εφικτή την ίδρυση συμβουλευτικού σταθμού νέων στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση Σάμου, καταθέτοντας το σχετικό αίτημα με τη στήριξη πέντε γυναικείων φορέων, οκτώ συλλόγων γονέων και κηδεμόνων και της ΕΛΜΕ. (Σήμερα έχει ιδρυθεί και θα αρχίσει να λειτουργεί άμεσα). Ξεκίνησε και ολοκλήρωσε σε όλο το νομό με τη βοήθεια γυναικείων συλλόγων της Σάμου, Ικαρίας και Φούρνων την έρευνα για την κατάσταση της τρίτης ηλικίας κόντρα στις κλειστές πόρτες για βοήθεια. Απλώνεται σ' όλο το νησί με δεκατέσσερα παραρτήματα στα χωριά κι έτσι "παίρνει τα μηνύματα απ' όλη τη Σάμο και οι εκδηλώσεις της την αγκαλιάζουν ολόκληρη". Σήμερα, σε αρκετά από αυτά έχουν ξεπηδήσει ανεξάρτητοι γυναικείοι σύλλογοι ή πολιτιστικοί σύλλογοι με πρωτεργάτριες τα μέλη της. Μέσα στη δράση της δε θα ξεχάσει τον πολιτισμό: Ταινίες ποιότητας και προβληματισμού θα φτάσουν και θα προβληθούν στη Σάμο, όπως "Οι Γυναίκες" της Αλκούλη, "Το βαρύ πεπόνι", του Τάσιου, "Το προξενιό της Αννας" του Βούλγαρη, η "Τιμή της Αγάπης" της Μαρκετάκη κ.ά. Επίσης κουκλοθέατρο, Καραγκιόζης, παιδικό θέατρο...

Η ΠΚΓΣ στην πορεία της δράσης της συνεργάστηκε με περισσότερους από σαράντα συλλόγους και φορείς του νομού και πέρα από αυτόν. Μερικά από τα θέματα που την απασχόλησαν: Στράτευση γυναικών, παλλαϊκή άμυνα, πορνογραφία, ακρίβεια, "Πειραϊκή - Πατραϊκή", προσλήψεις, ναρκωτικά, ενημέρωση για παιδαγωγικά, νομικά, εργασιακά, κοινωνικά θέματα...

"Σήμερα, τονίζει η Αγγελική Βαλεοντή - Δεμερτζή συνεχίζουμε να παλεύουμε για όσα ανακύπτουν με τη συρρίκνωση της κοινωνικής πολιτικής, την αλλαγή των εργασιακών σχέσεων, προβλήματα που είναι συνδεδεμένα άμεσα με το αύριο της γυναίκας".

Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες ήταν και οι δραστηριότητες που ανέπτυξαν όλα αυτά τα χρόνια το Παράρτημα Βαθιού και το παράρτημα Μυτιληνιών. Στο Βαθύ, όπου οι νέοι του δεν είχαν άλλη διέξοδο από τα μπαρ και τις καφετερίεςσυντέλεσε στη δημιουργία πολιτιστικού συλλόγου και πολιτιστικού κέντρου. "Δημιουργήσαμε, είπε η Βούλα Γαλανού, σε συνεργασία με άλλους συλλόγους, ομάδες παιδικού θεάτρου και χορού, οργανώσαμε εκδηλώσεις όπως θεατρική παράσταση του σαμιώτικου γάμου, έκθεση παραδοσιακού σπιτιού, καρναβάλι, αναπαράσταση κλήδονα, λαϊκά πανηγύρια το καλοκαίρι. Αναπτύξαμε προβληματισμό για θέματα όπως τα ναρκωτικά και η αναβάθμιση της ζωής στο χωριό".

Ιδιαίτερα δραστηριοποιήθηκε το παράρτημα Μυτιληνιών για τα τοπικά προβλήματα: Παρ' όλο που δεν υπήρχε ανάλογη προηγούμενη εμπειρία στο χωριό, μας λέει η Γεωργία Φτυνογιάννη, εκπρόσωπος του Συλλόγου, αφού ήταν η πρώτη φορά που δημιουργήθηκε τέτοιος σύλλογος, παλέψαμε αρκετά ζητήματα, όχι με ευκολία θα έλεγα. Κι αυτό γιατί πολλοί και πολλές δε μας είδαν με καλό μάτι. Χαρακτηριστικά έλεγαν ότι μόνο όσες έχουν προβλήματα με τους άντρες τους, οι χήρες και οι χωρισμένες έμπαιναν στο σύλλογο. Απαντήσαμε με το σύνθημα, που το είχαμε διαβάσει στο περιοδικό της ΟΓΕ "Οι άντρες δεν είναι εχθροί μας. Είναι συναγωνιστές και σύμμαχοί μας". "Σιγά σιγά το παράρτημα με τη δράση του αναγνωρίστηκε και καταξιώθηκε στο χωριό μας... Η ζωή έδειξε και δείχνει ότι η ύπαρξη του γυναικείου κινήματος είναι αναγκαία. Οσο θα υπάρχει ανισοτιμία στην οικογένεια, στην εργασία, στην κοινωνία, όσο θα υπάρχει εκμετάλλευση, εξαθλίωση και υποβιβασμός της γυναικείας προσωπικότητας, όσο θα υπονομεύεται η αξιοπρεπής διαβίωση της οικογένειας από την οικονομική ανέχεια, όσο θα υπονομεύεται η επαρκής υγειονομική περίθαλψη, η σωστή μόρφωση των παιδιών μας, ο πολιτισμός και όσο υπάρχει το σύστημα που γεννά όλα τα παραπάνω, τόσο θα υπάρχει και θα δυναμώνει το γυναικείο κίνημα, που μαζί με όλους τους εργαζόμενους θα παλέψει για μια δικαιότερη κοινωνία".

Επιμέλεια:

Αλίκη ΞΕΝΟΥ - ΒΕΝΑΡΔΟΥ