Απ' όσους μελέτησαν τη μάχη της Κρήτης δεν υπάρχει δεύτερη γνώμη ότι το νησί μπορούσε να κρατηθεί αν η Αγγλία ενίσχυε όπως χρειαζόταν την άμυνά του. Κι όμως, κάτι τέτοιο δεν έγινε. Αυτό και μόνο το γεγονός φανερώνει ότι η υπεράσπιση της εδαφικής ακεραιότητας και της εθνικής ανεξαρτησίας κάθε άλλο παρά μπορεί να αναζητείται στις συμμαχίες με τις διάφορες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, ιδιαίτερα μ' αυτές που κάθε φορά αναλαμβάνουν το ρόλο του κηδεμόνα της χώρας. Στην πραγματικότητα, τέτοιες δυνάμεις, όπως η Αγγλία τότε και οι ΗΠΑ σήμερα, δεν ενδιαφέρονται για τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από την εξυπηρέτηση των δικών τους στενών και ευρύτερων, άμεσων και μακροπρόθεσμων συμφερόντων.

Ενα δεύτερο συμπέρασμα που βγαίνει, όχι μόνο από τη μάχη της Κρήτης αλλά από ολόκληρη τη μάχη της Ελλάδας κατά του φασισμού, είναι πως υπάρχει πλήρης διάσταση συμφερόντων ανάμεσα στον ελληνικό λαό και στην ολιγαρχία που στις δύσκολες στιγμές γίνεται απόλυτα φανερή. Μια ολιγαρχία που σε μη πολεμικές περιόδους πουλάει "πατριωτική" ιδεολογία για να αποκοιμίζει τις μάζες και να τις ξεζουμίζει καλύτερα, ενώ όταν έρχονται τα δύσκολα "παίρνει το καπελάκι της" και φεύγει εκτός πεδίου μαχών, αφήνοντας το λαό να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά.

Το τρίτο συμπέρασμα αφορά την ιδεολογία της υποτέλειας και των μηχανισμών που την προωθούν, τη νοοτροπία των Κουίσλιγκς και όσους την ασπάζονται. Πριν ακόμη δοθεί η μάχη της Κρήτης ο Τύπος στην Αθήνα δεν έκανε τίποτε άλλο από το να διατυμπανίζει σε όλους τους τόνους αυτή την ιδεολογία κι αυτή τη νοοτροπία, βαφτίζοντάς τες μάλιστα πράξη πατριωτισμού. "Ο πόλεμος - έγραφε η "ΕΣΤΙΑ" στις 29/4/1941 - ετελείωσε και διά την Ελλάδα (... ). Διά την πραγματικήν ειρήνευσιν (... ) χρειάζεται και η ψυχική αποστράτευσις των Ελλήνων". Στο ίδιο πνεύμα, η "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ" στις 30/5/1941 έκανε ένα βήμα μπροστά γράφοντας: "Με την ψυχικήν αποστράτευσιν θα εσθανθώμεν τη λύτρωσιν από τον εφιάλτην του πολέμου και θα αγωνισθώμεν διά να αναδείξωμεν την παραγωγήν μας και τον πολιτισμόν μας". Τέλος, το "ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΒΗΜΑ" στις 2/5/1941 διαπίστωνε ότι "με τον τερματισμό του πολέμου ήρθησαν πλέον οι φραγμοί οι οποίοι εχώριζαν τον ελληνικόν λαόν με τους αντιπάλους του".

Η άρχουσα τάξη μέσω των μηχανισμών που έλεγχε διατυμπάνιζε σε όλους τους τόνους την υποταγή, την ώρα που ο λαός της Κρήτης ήταν έτοιμος να ματώσει, να τα δώσει όλα, να αντισταθεί μέχρι εσχάτων. Ο πόλεμος είχε τελειώσει για τους μεγιστάνες του πλούτου, αλλά και του Τύπου, ή αλλιώς, το συμφέρον της Ελλάδας γι' αυτούς ήταν η υποταγή στον κατακτητή, επειδή "ήρθησαν πλέον οι φραγμοί οι οποίοι εχώριζαν τον ελληνικόν λαόν με τους αντιπάλους του", αλλά και "διά να αναδείξωμεν την παραγωγήν μας και τον πολιτισμόν μας". Δε θυμίζουν άραγε όλα αυτά το σημερινό σλόγκαν "πρώτα η Ελλάδα" που ακούμε ως απάντηση στους αντιιμπεριαλιστικούς αγώνες τους λαού μας με αφορμή τη ΝΑΤΟική επέμβαση στη Γιουγκοσλαβία; Τι διαφορά άραγε έχουν όσα έγραφε τότε ο Τύπος απ' αυτό που ο γνωστός και μη εξαιρετέος Γ. Πρετεντέρης θέλησε να μας διδάξει τελευταία γράφοντας στο "ΒΗΜΑ" στις 25/4/1999: "Ποια είναι η διαφορά του πολέμου απ' την μπάλα; Στην μπάλα υποστηρίζεις την ομάδα σου, στον πόλεμο είσαι υποχρεωμένος να υποστηρίξεις το νικητή" (!!! );

Σήμερα που ο πόλεμος είναι στη γειτονιά μας, σήμερα που όπως και στις αρχές της δεκαετίας του '40 είμαστε αντιμέτωποι με την προσπάθεια της βίαιης επιβολής μιας νέας βάρβαρης ιμπεριαλιστικής τάξης πραγμάτων, σήμερα που η εθνική μας ανεξαρτησία, η εδαφική μας ακεραιότητα, η λευτεριά και το μέλλον μας ως λαός και χώρα δέχονται φανερές απειλές, σήμερα, τώρα, όσο ακόμη είναι καιρός, χρειάζεται να σκεφτούμε και να διδαχτούμε από την ιστορία. Γιατί όποιος δε διδάσκεται από το παρελθόν δεν έχει δικαίωμα στο μέλλον.