Η ανεπάρκεια εξειδικευμένης τεχνογνωσίας και η έλλειψη εργαστηριακής υποδομής στον τομέα της συντήρησης και διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς θα έπρεπε να είναι άγνωστες λέξεις σε μία χώρα με τέτοιο αρχαιολογικό και μνημειακό πλούτο σαν της Ελλάδας. Ομως όχι μόνο δεν είναι, αλλά περιγράφουν πλήρως την ελληνική πραγματικότητα.

Το χρόνιο αίτημα των Ελλήνων συντηρητών για τη σύσταση του Κέντρου Συντήρησης Αρχαιοτήτων,που θα οργάνωνε την επιστημονική και εργαστηριακή υποδομή της συντήρησης, δεν ικανοποιήθηκε από καμία πολιτική ηγεσία,ακόμα και τότε που είχε βρεθεί το κτίριο που θα στέγασε το Κέντρο, στην οδό Πειραιώς 81.

Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι η προχθεσινή απόφαση του ΚΑΣ να εμπιστευτεί τη συντήρηση ενός μοναδικού ευρήματος σε εργαστήριο της Γενεύης!Πρόκειται για τα υπολείμματα γυναικείου ενδύματος και κόμης (14ος αι.), που αποκαλύφθηκαν σε ταφή στο Μυστρά, τη δεκαετία του '50. Από τότε το εύρημα εκτίθεται στο μικρό Μουσείο Μυστρά και στις πλέον ακατάλληλες συνθήκες, παρά την ευαισθησία του ήδη καταπονημένου ευρήματος. Η Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαιοτήτων (ΔΣΑ) το 1997 έδωσε οδηγίες στην 5η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων να αλλάξει τις συνθήκες έκθεσης.

Οι οδηγίες δεν υλοποιήθηκαν, αλλά η συντήρηση έχει πλέον επείγοντα χαρακτήρα και η μεταφορά του ενδύματος και της κόμης στη Γενεύη κρίνεται αναγκαία, αλλά και... αναγκαστική,αφού η ΔΣΑ στην εισήγησή της τόνισε ότι"από θέση αρχής η Διεύθυνση είναι αντίθετη στη μεταφορά αντικειμένων στο εξωτερικό, ωστόσο η έλλειψη υποδομής οδήγησε σε αυτή την απόφαση".Απόφαση που σώζει μεν το εύρημα, αλλά για ένα χρόνο ακόμα το εκθέτει στην επιπλέον ταλαιπωρία της μεταφοράς και της αλλαγής συνθηκών.

Και βέβαια πρόκειται για μια απόφαση με ανταλλάγματα, αφού το Μουσείο Τέχνης και Ιστορίας της Γενεύης ζήτησε το εύρημα να εκτεθεί εκεί για τέσσερις μήνες.Η συντήρηση θα διαρκέσει 6 μήνες, με τη συνεργασία Ελληνα συντηρητή και την επίβλεψη της Διεύθυνσης Συντήρησης. Παράλληλα με τη μελέτη συντήρησης θα εκπονηθεί η τεχνολογική - αρχαιολογική μελέτη του ευρήματος και θα γίνει η επιστημονική τεκμηρίωση που θα αναλύει τα υλικά, τα χρώματα, τις υφάνσεις κ.ά. Ηδη είναι γνωστό ότι το ένδυμα αποτελείται από μετάξι, μαλλί, δέρμα και έχουν εντοπιστεί τρεις διαφορετικοί τύποι αργαλειών σε λεπτομέρειες της ύφανσης. Η πλήρης ανάλυσή του θα δώσει πολύτιμες πληροφορίες για την καθημερινή ζωή, την οικονομία και φυσικά την τεχνολογία της εποχής.

Δ. Μ.