Πέρασαν πενήντα πέντε ολόκληρα χρόνια για να μπορέσουν οι αντιστασιακοί και οι συγγενείς των 100 πατριωτών, που εκτελέστηκαν ομαδικά στις 6 Ιούνητου 1944 από τους ναζιστές Γερμανούς κατακτητές, να βρουν το Κοινοτάφειο και να αποκαλύψουν τα ονόματά τους.

Ετσι, στο μακρύ κατάλογο των τραγικών ομαδικών εκτελέσεων σε Καισαριανή, Δίστομο, Καλάβρυτα, Μονοδέντρι, προστίθενται σήμερα και τα Διαβατά Θεσσαλονίκης.

Η τιμητική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 6/6/99 στο χώρο του Κοινοταφείου - όπου οι συγγενείς έχουν στήσει επιτύμβια πλάκα με τα 100 ονόματα των πατριωτών - οργανώθηκε τέλεια από τον Δήμο Διαβατών και την Πανελλήνια Ενωση Θυμάτων Γερμανικής Κατοχής "Ο ΦΟΙΝΙΚΑΣ".

Στην εκδήλωση μίλησε, εξ ονόματος του προέδρου του "ΦΟΙΝΙΚΑ" Θεμ. Ζαφειρόπουλου,ο Πέτρος Αδάμ,του οποίου αδελφός ήταν ένας από τους 100 εκτελεσμένους. "Σήμερα 6 Ιουνίου - τόνισε ο ομιλητής - πανηγυρίζουν οι εκατό νεκροί μας, γιατί τους εμφανίζουμε επώνυμους στο απέριττο αυτό Κοινοτάφειο και τους τιμούμε τη μνήμη και τον ηρωισμό τους σαν ήρωες,καταχωρημένους πλέον στο Εθνικό Μαρτυρολόγιο της Εθνικής Αντίστασης.

Η 6η Ιουνίου, που συμπίπτει μ' αυτήν της εκτέλεσής τους το 1944, καθιερώνεται επίσημα ως ημέρα των εφεξής επετειακών εκδηλώσεων τιμής και μνήμης, διδαχής και όρκου των "Εκατό των Διαβατών". Αν αφουγκραστούμε το χώμα τους, θα τους ακούσουμε να διατρανώνουν το μήνυμά τους: "Ποτέ πια πόλεμος, ποτέ πια φασισμός!"".

Στη συνέχεια, μετά την ομιλία, κατατέθηκαν στεφάνια και ο δήμαρχος Διαβατών Μιχάλης Σελβίδης,απένειμε ονομαστικά στους συγγενείς των εκτελεσμένων, Διπλώματα Τιμής και Αναμνηστικά Μετάλια.