Ο "Ρ", δημοσιεύει σήμερα το δεύτερο και τελευταίο μέρος του άρθρου για την ανατροπή της διεθνούς νομιμότητας από το ΝΑΤΟ.

Β' Μέρος

1. Σημαντικό συμβατικό κείμενο στο οποίο απαριθμούνται οι πηγές του Διεθνούς Δικαίου είναι το άρθρο 38 του Καταστατικού του Διεθνούς Δικαστηρίου του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Η διάταξη αυτή ορίζει ότι το Διεθνές Δικαστήριο πρέπει να εφαρμόζει: α) Τις γενικές ή ειδικές διεθνείς συμβάσεις με τις οποίες καθιερώνονται κανόνες που αναγνωρίζονται ρητά από τα διάδικα κράτη. β) Το διεθνές έθιμο που αποτελεί απόδειξη γενικής πρακτικής παραδεδεγμένης ως Δίκαιο. 3) Τις γενικές αρχές του Δικαίου που αναγνωρίζονται από τα πολιτισμένα έθνη. Νομολογία, διδασκαλίες διεθνολόγων, επιείκεια δεν εμφανίζονται ως πηγές του Δικαίου, αλλά ως μέσα επικουρικά. Εξάλλου, στο άρθρο 2 του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, που υπογράφτηκε στις 26 Ιουνίου 1946 στον Αγιο Φραγκίσκο, αναφέρονται ως αρχές του Διεθνούς Δικαίου, η κυρίαρχη ισότητα των κρατών - μελών του Οργανισμού, η ρύθμιση των διεθνών διαφορών με ειρηνικά μέσα, η αποχή από την απειλή ή τη χρήση βίας που εκδηλώνεται εναντίον της εδαφικής ακεραιότητας ή της πολιτικής ανεξαρτησίας οποιουδήποτε κράτους, η μη επέμβαση σε ζητήματα που ανήκουν ουσιαστικά στην εσωτερική δικαιοδοσία οποιουδήποτε κράτους. Οι διεθνείς εθιμικές αρχές της δικαιοσύνης και του σεβασμού προς τις υποχρεώσεις, οι οποίες πηγάζουν από τις συνθήκες και τις άλλες πηγές του Διεθνούς Δικαίου, του οφειλόμενου σεβασμού προς την ανεξαρτησία του κράτους κλπ. Τέλος, με το άρθρο 1 της Τελικής Πράξης του Ελσίνκι, η οποία είναι και αυτή πηγή του Διεθνούς Δικαίου, αναγνωρίζονται και καθιερώνονται οι αρχές της κυρίαρχης ισότητας της μη προσφυγής στην απειλή ή στη χρήση βίας, του απαραβίαστου των συνόρων, της εδαφικής ακεραιότητας των κρατών, του ειρηνικού διακανονισμού των διαφορών, της μη επέμβασης στις εσωτερικές ή εξωτερικές υποθέσεις άλλων κρατών, του σεβασμού τω δικαιωμάτων του ανθρώπου και των βασικών ελευθεριών, περιλαμβανομένης της ελευθερίας σκέψης, συνείδησης, θρησκείας και πίστης, της ισότητας δικαιωμάτων των λαών, του δικαιώματος των λαών για αυτοδιάθεση, της συνεργασίας μεταξύ των κρατών, της εκτέλεσης καλής πίστης των αναλαμβανομένων υποχρεώσεων σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο. Εξάλλου, κατά το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 33 έως και 38 περί ειρηνικής Διευθέτησης των Διαφορών, καθώς και εκείνων των άρθρων 39 έως και 51 του Κεφαλαίου 7, περί ενεργειών σε περίπτωση απειλής ή διαταράξεως της ειρήνης και επιθετικών πράξεων, του καταστατικού χάρτη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, μόνος και αποκλειστικός αρμόδιος και έγκυρος διαχειριστής των κρίσεων είναι τα Ηνωμένα Εθνη. Στο σημείο αυτό πρέπει να τονιστεί ότι σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 103 του αυτού Καταστατικού Χάρτη, αν υπάρχει σύγκρουση ανάμεσα στις υποχρεώσεις που έχουν τα Μέλη των Ηνωμένων Εθνών σύμφωνα με αυτό το Χάρτη και στις υποχρεώσεις που πηγάζουν από οποιοδήποτε άλλη διεθνή συμφωνία, θα υπερισχύουν οι υποχρεώσεις που πηγάζουν από το Χάρτη.

* * *

2. Στο προοίμιο τής από 23 Μαϊου 1969 Συμβάσεως της Βιέννης, περί του Δικαίου των Συνθηκών, η οποία έχει καταρτιστεί υπό την αιγίδα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και έχει κυρωθεί με το ΝΔ 402/1974, αναφέρεται ο θεμελιώδης ρόλος των συνθηκών στην ιστορία των διεθνών σχέσεων και η αυξανόμενη σημασία των συνθηκών ως πηγής του Διεθνούς Δικαίου και ως τρόπου ανάπτυξης της ειρηνικής μεταξύ των λαών συνυπάρξεως, ανεξάρτητα των συνταγματικών και των κοινωνικών τους συστημάτων. Στη Σύμβαση γίνεται ειδική μνεία στις παραπάνω αρχές του Διεθνούς Δικαίου που ανευρίσκονται στον Καταστατικό Χάρτη. Εκφράζεται η πεποίθηση από τα κράτη - μέλη του Οργανισμού ότι η κωδικοποίηση και προοδευτική ανάπτυξη του δικαίου των συνθηκών θα προάγει τους σκοπούς των Ηνωμένων Εθνών, τη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας, της ανάπτυξη φιλικών σχέσεων και την επίτευξη συνεργασίας μεταξύ των εθνών. Τέλος, αναγνωρίζεται ότι οι κανόνες του εθιμικού Διεθνούς Δικαίου θα εξακολουθούν να διέπουν ζητήματα που δε ρυθμίζονται από τις διατάξεις της εν λόγω Σύμβασης. Επιβάλλεται να τονιστεί ακόμη, ότι κατά τη διάταξη του άρθρου 53 της αυτής Σύμβασης, άκυρος είναι η συνθήκη εφόσον κατά το χρόνο της συνομολόγησής της συγκρούεται προς αναγκαστικό κανόνα του γενικού Διεθνούς Δικαίου. Για τους σκοπούς της σύμβασης της Βιέννης, όπως ορίζεται στη διάταξη της παρ. 2 του αυτού άρθρου 53, αναγκαστικός κανόνας του γενικού Διεθνούς Δικαίου είναι κανόνας δεκτός και αναγνωρισμένος από τη διεθνή κοινότητα των κρατών στο σύνολό της ως κανόνας από τον οποίο ουδεμία παρέκκλιση επιτρέπεται και ο οποίος δεν μπορεί να τροποποιηθεί παρά με νέο του ίδιου χαρακτήρα κανόνα του γενικού Διεθνούς Δικαίου. Η διάταξη αυτού του άρθρου είναι αναγκαστικού δικαίου διάταξη, είναι δεσμευτική και υποχρεωτική για όλα τα κράτη - μέλη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και τα κράτη - μέλη του ΝΑΤΟ. Ακόμη είναι δεσμευτική και για τα κράτη εκείνα τα οποία δεν είναι μέλη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, κατά τη διάταξη της παρ. 6 του άρθρου 2 του Καταστατικού Χάρτη του.

* * *

3. Με το τέλος του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου, οι λαοί ένιωσαν την ανάγκη να βρουν τρόπο ν' αποτρέψουν τον κίνδυνο νέου πολέμου και να διακηρύξουν την πίστη τους στην αξιοπρέπεια και την αξία του ανθρώπου. Οπως φαίνεται καθαρά από το προοίμιο του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, οι ιδρυτές του Οργανισμού για να επιτευχτούν οι σκοποί που είχαν εξαγγείλει, απέβλεπαν στην ενεργητική συμπαράσταση όλων των λαών. Και είναι σε όλους γνωστό με πόση ελπίδα δέχτηκαν οι λαοί την ίδρυσή του. Ετσι, με αυτές τις σκέψεις και προκειμένου να σωθούν οι ερχόμενες γενιές από τη μάστιγα του πολέμου, που δυο φορές στα χρόνια μας έφερε στην ανθρωπότητα ανείπωτη θλίψη, οι αντιπρόσωποι των κυβερνήσεων συγκεντρώθηκαν στην πόλη του Αγίου Φραγκίσκου στις 26 Ιουνίου 1945, αποδέχτηκαν τον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και μ' αυτόν ίδρυσαν τον Διεθνή Οργανισμό που ονομάζεται Ηνωμένα Εθνη. Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών είναι Διεθνής ή Παγκόσμιος ή Οικουμενικός Οργανισμός, γιατί δεν υπάρχουν περιορισμοί για τη συμμετοχή σ' αυτόν, αφού μέλη του μπορούν να γίνουν όλα τα κράτη. Ακόμη, δεν υπόκειται σε περιορισμούς ως προς το γεωγραφικό χώρο ευθύνης του, αφού κατά τη διάταξη της παρ. 6 του άρθρου 2 του Καταστατικού Χάρτη του, δύναται να εξασφαλίζει ώστε τα κράτη που δεν είναι μέλη του να ενεργούν σύμφωνα μ' αυτές τις αρχές για να διατηρηθεί η διεθνής ειρήνη και ασφάλεια. Είναι ακόμη και Γενικός Διεθνής Οργανισμός, γιατί έχει ως αντικείμενο τη ρύθμιση των γενικών σχέσεων των κρατών που μετέχουν σ' αυτόν. Εξάλλου, ο χαρακτήρας, οι σκοποί, ο τρόπος λειτουργίας και οι πολιτικοί παράγοντες που οδήγησαν στην ίδρυσή του καθορίζουν και τον οικουμενικό χαρακτήρα του. Σήμερα συμμετέχουν ως μέλη του 185 κράτη. Η μεγάλη αυτή έκταση της αντιπροσωπευτικότητάς του αποδεικνύει και τον παγκόσμιο τού χαρακτήρα του. Κατά συνέπεια όλοι οι λοιποί οργανισμοί, περιφερειακοί και ειδικοί είναι υποδεέστεροι και μικρότερης σημασίας και σπουδαιότητας. Εξάλλου, όπως και παραπάνω έχει αναφερθεί, κατά τη διάταξη του άρθρου 103 του Καταστατικού Χάρτη, αν υπάρχει σύγκρουση στις υποχρεώσεις που έχουν τα μέλη των Ηνωμένων Εθνών και στις υποχρεώσεις που πηγάζουν από οποιαδήποτε άλλη διεθνή συμφωνία υπερισχύουν οι υποχρεώσεις που πηγάζουν από το Χάρτη. Τέλος, κατά τη διάταξη του άρθρου 53 της Συνθήκης της Βιέννης, άκυρος είναι η συνθήκη, εφόσον αυτή κατά το χρόνο της συνομολογήσεώς της συγκρούεται προς αναγκαστικό κανόνα του γενικού Διεθνούς Δικαίου. Κατά συνέπεια και οι συνθήκες με τις οποίες ιδρύονται οι διάφοροι οργανισμοί ή τροποποιούνται οι ιδρυτικοί χάρτες τους, επιβάλλεται το περιεχόμενό τους να συμφωνεί με τον Καταστατικό Χάρτη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, με το Δίκαιο των Συνθηκών, καθώς αυτό έχει κωδικοποιηθεί με την παραπάνω αναφερόμενη Συνθήκη της Βιέννης, με τις Γενικές Αρχές του Διεθνούς Δικαίου και με τους γενικούς εθιμικούς κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, καθώς αυτοί έχουν διαμορφωθεί από τη σιωπηρή διεθνή πρακτική, διαφορετικά είναι άκυροι. Πρέπει να σημειωθεί ακόμη ότι μόνο ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών μπορεί νέους γενικώς κανόνες διεθνούς νομιμότητας να παράγει ή να τροποποιεί και κανένας άλλος. Και το στοιχείο αυτό αποδεικνύει και επιβεβαιώνει τη νομική θέση και υπεροχή του έναντι των άλλων Οργανισμών.

Η ηγεσία των επιτιθέμενων χωρών του ΝΑΤΟ ενάντια στην Ομοσπονδία της Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας κατά την πρόσφατη σύνοδο της Ουάσιγκτον προέβη στην τροποποίηση των Καταστατικών Διατάξεων του Βορειοατλαντικού Συμφώνου. Με την έγκριση της Στρατηγικής Αντίληψης της Συμμαχίας εισήχθησαν τρία νέα μεγάλης και βασικής σημασίας στοιχεία, τα οποία δεν υπήρχαν στο Βορειοατλαντικό Σύμφωνο: α) Η ελεύθερη εισδοχή νέων μελών ανεξαρτήτως γεωγραφικού χώρου. β) Η διαχείριση κρίσεων ανεξαρτήτως του γεωγραφικού χώρου ευθύνης και ανεξαρτήτως εάν η χώρα που εμφανίζεται η κρίση είναι μέλος ή όχι της Συμμαχίας, και γ) Οι αποστολές για λόγους ειρηνευτικούς και ανθρωπιστικούς προς δήθεν προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή και των μειονοτήτων ακόμη. Και αληθές είναι ότι με την ελεύθερη εισδοχή νέων μελών και τη δήθεν απόκτηση των υπό στοιχεία β και γ αναφερομένων αρμοδιοτήτων, ανεξαρτήτως γεωγραφικού χώρου ευθύνης, οι οποίες σύμφωνα με τον Καταστατικό Χάρτη υπάγονται στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, η ηγεσία προσπαθεί να προσδώσει στη Συμμαχία του ΝΑΤΟ το χαρακτήρα Παγκόσμιου Οργανισμού. Και τούτο, ώστε στην πορεία του χρόνου να υπάρχουν δύο Παγκόσμιοι παράλληλοι Οργανισμοί, οι οποίοι να μπορούν να ενεργούν από κοινού ή και χωριστά. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι σκοπός της Συμμαχίας είναι να υπονομεύσει το έργο του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και να τον υποκαταστήσει στην πορεία του χρόνου, να τον διαλύσει, καταργώντας τον στην πράξη, (ήδη αυτό γίνεται με τον πόλεμο στη Γιουγκοσλαβία) ώστε αυτός τέλος να έχει την τύχη της Κοινωνίας των Εθνών. Βεβαίως, από την άποψη του Διεθνούς Δικαίου, διαπιστώνονται τα εξής:

1) Η πολιτική και νομική βούληση των 19 χωρών - μελών της Συμμαχίας του ΝΑΤΟ σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει την πολιτική και νομική βούληση των 185 χωρών - μελών της διεθνούς κοινότητας. 2) Το ΝΑΤΟ είναι και παραμένει ένας Περιφερειακός γεωγραφικός Οργανισμός υποδεέστερος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. 3) Ο Καταστατικός του Χάρτης για να είναι νομικά έγκυρος πρέπει να συμφωνεί απόλυτα προς το Καταστατικό Χάρτη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, προς τις Αρχές του Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου, προς το Δίκαιο των Συνθηκών, όπως αυτό έχει κωδικοποιηθεί σε ενιαίο κείμενο και αναγνωριστεί από τη Γενική Συνέλευση των μελών του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και προς τους γενικούς εθιμικούς Κανόνες του Διεθνούς Δικαίου. Ολοι αυτοί οι Κανόνες και Αρχές είναι Αναγκαστικοί Γενικοί Κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, υποχρεωτικοί και δεσμευτικοί για τα κράτη - μέλη και μη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και τα 19 κράτη - μέλη του ΝΑΤΟ. 4) Είναι προφανές ότι ο Νέος Καταστατικός Χάρτης του ΝΑΤΟ αντίκειται προς τους παραπάνω Κανόνες και Αρχές και κατά συνέπεια στερείται αυτός νομικής εγκυρότητας, δεν μπορεί δε ν' αποκτήσει αυτή και στο μέλλον, γιατί με τις τροποποιήσεις τις οποίες επέφερε η ηγεσία των κρατών - μελών στον Καταστατικό Χάρτη του, προσπαθεί να προσδώσει στον Οργανισμό του ΝΑΤΟ τις παραπάνω αρμοδιότητες και Χώρους ευθύνης οι οποίες ανήκουν αποκλειστικά και μόνο στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, και σε κανέναν άλλο υποδεέστερο Οργανισμό όπως είναι το ΝΑΤΟ. Ετσι ο Οργανισμός αυτός με τη Συνθήκη της Νέας Στρατηγικής αντίληψης σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να καταργήσει το Διεθνές Δίκαιο ή να παράγει νέους γενικώς κανόνες διεθνούς νομιμότητας. Κατά συνέπεια, αυτή στερείται νομικού κύρους ως αντικειμένη προς τους Γενικούς Αναγκαστικούς Κανόνες, Αρχές και γενικώς αναγνωρισμένους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου. Δε χρειάζεται να τονιστεί, ότι ο νέος Καταστατικός Χάρτης του, δε δεσμεύει ούτε αυτά τα κράτη - μέλη του Οργανισμού, ανεξάρτητα της αποδοχής και υπογραφής από τις κυβερνήσεις και ανεξάρτητα ακόμη της κυρώσεώς του από τα Εθνικά Κοινοβούλια των χωρών - μελών του. Και αυτό γιατί δεν μπορεί ο Καταστατικός Χάρτης του να δημιουργήσει δεσμεύσεις, υποχρεώσεις και δικαιώματα, αφού αυτός καταρτίστηκε κατά παράβαση των κανόνων της διεθνούς νομιμότητας και με αυτόν προσπαθεί να υφαρπάσει αρμοδιότητες που ανήκουν στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, ύστερα από κοινή βούληση των 185 κρατών - μελών του, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και οι χώρες - μέλη του ΝΑΤΟ και οι οποίες δεσμεύονται από αυτούς τους κανόνες.

1) Αποκλειστικός και μόνος διαχειριστής κρίσεων είναι και παραμένει ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών.

2) Κανένας άλλος Οργανισμός δεν μπορεί να τον υποκαταστήσει στο ρόλο του αυτό με οποιοδήποτε πρόσχημα, όπως για δήθεν προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου ή των μειονοτήτων.

3) Ο Νέος Καταστατικός Χάρτης του ΝΑΤΟ ως προς το μέρος του για τις νέες αρμοδιότητες και το χώρο ευθύνης του στερείται νομικής υποστάσεως και ως εκ τούτου δε δεσμεύει ούτε τις χώρες - μέλη του.

4) Το ΝΑΤΟ με τη Νέα Στρατηγική Αντίληψη που ευαγγελίζεται είναι ένας πολιτικοστρατιωτικός Συνασπισμός ναζιστικού τύπου, όργανο και εργαλείο του παγκόσμιου πολυεθνικού κεφαλαίου των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

5) Σκοπός του, με τη δημιουργία από αυτόν κρίσεων τοπικού ή γενικού χαρακτήρα, η επιβολή της Νέας Τάξης Πραγμάτων και η αναζήτηση ζωτικών χώρων.

6) Στη βάρβαρη επίθεση του Παγκόσμιου Πολυεθνικού Κεφαλαίου επιβάλλεται οι λαοί ν' αντιτάξουν τη δική τους δύναμη, το δικό τους κίνημα που κατ' ανάγκη θα οδηγήσει στην προκοπή του ανθρώπου, στην κοινωνική δικαιοσύνη, στο σοσιαλισμό.

7) Τέλος και η υπόθεση λειτουργίας και δράσης του ΟΗΕ και του Διεθνούς Δικαίου, είναι υπόθεση συσχετισμού δύναμης σε παγκόσμια κλίμακα. Οταν υπήρχε σοσιαλιστικό σύστημα, υπήρχαν και οι ανάλογες προϋποθέσεις εφαρμογής του Διεθνούς Δικαίου και ισχύος σε μεγάλο βαθμό του ΟΗΕ. Μόνο στην προοπτική του σοσιαλισμού μπορεί να υπάρχει αυτό που ονομάζεται διεθνής νομιμότητα. Αλλά αυτό είναι υπόθεση της πάλης των λαών.

Κώστας ΤΟΥΜΑΣΑΤΟΣ

δικηγόρος, μέλος του ΚΜΕ