Οταν ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος της Μικρασίας έχει πια κριθεί και έχουν χυθεί ποταμοί από αίμα, το ΚΚΕ σε διακήρυξή του προς τον εργαζόμενο λαό της χώρας, που αποκαλείται "Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος" και γράφεται με αφορμή τα δέκα χρόνια από τη λήξη του Α Παγκοσμίου Πολέμου (1914 - 18), στις 3 Αυγούστου 1924, κάνει μια πολύ βαθιά και γλαφυρή ανάλυση για τις ίδιες αιτίες του Παγκόσμιου Πολέμου και της Μικρασιατικής σφαγής για τα συμφέροντα της πλουτοκρατίας, ντόπιας και ξένης.

Είναι χαρακτηριστικά τα αποσπάσματα:

"Εργάτες, αγρότες, πρόσφυγες

Για τα οικονομικά ιμπεριαλιστικά συμφέροντα των τότε έξι μεγάλων δυνάμεων(Γαλλίας, Αγγλίας, Γερμανίας, τσαρικής Ρωσίας, Ιαπωνίας και Αμερικής) επετσοκόφτηκαν δώδεκα εκατομμύρια και έμειναν σακάτηδες τριάντα εκατομμύρια. Από μας δε, πενήντα χιλιάδες σκοτωμένοι, εβδομήντα χιλιάδες σακάτηδες και ενάμισι εκατομμύριο πρόσφυγες.Πρέπει να σας ξαναθυμίσουμε την Ουκρανία, τον Σαγγάριο, το Καλέ Γκρότο, το Αφιόν, την Αλμυρή Ερημο; Μήπως απ' όσα σας αναπτύξαμε από τις στήλες αυτές και από όσα επίσημα έγγραφα δημοσιευτήκανε δεν είναι πια φως φανερό πως στη Μικρασία πολεμήσαμε όχι για το ξεσκλάβωμα "δούλων αδελφών", αλλά σαν μισθοφόροι χωροφύλακες για τα συμφέροντα του αγγλικού ιμπεριαλισμού που ενδιαφερότανε για τα Στενά(δρόμος των Ινδιών) και τα πετρέλαια Μοσσούλης; Η ελληνική πλουτοκρατία, έχοντας κι αυτή μερτικό από τα κέρδη και τα συμφέροντα της αγγλικής κεφαλαιοκρατίας, με επικεφαλής τον τυχοδιώκτη Βενιζέλο στην αρχή, και κατόπιν με τον αλκοολικό Κωνσταντίνο και τον αγύρτη Γούναρη, μας έσυρε στην τυχοδιωκτική εκείνη εκστρατεία της Μικρασίας".

Σε άλλο σημείο, απευθυνόμενη η Διοικούσα Επιτροπή του Κόμματος προς τους εργαζόμενους, εύστοχα σημειώνει:

"Εργάτες, αγρότες

Γυρίστε γύρω σας. Ιδέτε την κακομοιριά σας, ιδέτε τα χάλια σας. Κοιτάξτε τους πρόσφυγες. Σκεφτήτε βαθιά για το κατάντημα τους και κατόπιν μελετήσετε τα λόγια μας. Το Κόμμα μας, το Κομμουνιστικό Κόμμα, αψηφώντας καταδιώξεις, φυλακίσεις, εξορίες, καταδίκες, πάντα εστάθηκεν ο σημαιοφόρος των δίκαιων του εργαζόμενου λαού. Ποτέ δε σας απέκρυψε την αλήθεια. Και πάντα ήταν και είναι ο πρόμαχος των καταπατούμενων δικαιωμάτων σας. Το Κομμουνιστικόν Κόμμα είναι το μόνο κόμμα που καταδίκασε τον πόλεμο της Μικρασίας και αγωνίστηκε για να τελειώση μιαν ώρα αρχύτερα... ".

Και συνεχίζει:

"Νέοι πόλεμοι είναι αναπόφευκτοι εφ' όσον μας διοικούν τα αστικά κόμματα. Εφ' όσον δεν παίρνουμε εμείς την εξουσία. Κι ακόμα το Κομμουνιστικό Κόμμα βροντοφωνεί μέσα στις μάζες του εργαζόμενου λαού: Δεν είμαστε εμείς οι κομμουνιστές, ψευτοειρηνιστές. Δε φωνάζουμε σαν σχολαστικοί δάσκαλοι, κάτω οι πόλεμοι. Η κραυγή αυτή δε θα πη τίποτα. Εμείς οι κομμουνιστές βροντοφωνούμε: Πόλεμος κατά του πολέμου.Το σύνθημά μας αυτό πρέπει να το προσέξετε. Γιατί θα πη πως αν μας αναγκάση η πλουτοκρατία να φορέσουμε το χακί για ένα καινούριο πόλεμο, τότε θα γυρίσουμε τα όπλα εναντίον της. Θα κηρύξουμε τον ένοπλο εμφύλιο πόλεμο".