Ενα καλό κομπόδεμα πέρα από τον ισχνό 14ο μισθό, θα χρειαστεί στην περίοδο των γιορτών των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς μια οικογένεια μισθωτών ή συνταξιούχων για να αντεπεξέλθει στις παραδοσιακά αυξημένες απαιτήσεις των ημερών, αντιμετωπίζοντας έστω γι' αυτή την περίοδο τις συνέπειες της κυβερνητικής πολιτικής στο «δρόμο προς την ΟΝΕ». Αυτό αποδεικνύεται από τις τιμές που επικρατούν στην αγορά τόσο σε είδη διατροφής όσο και σε μια σειρά άλλα είδη που δεν μπορούν να λείψουν από το σπίτι στις γιορτές, αφού χωρίς αυτά δε νοούνται Χριστούγεννα. Επιπλέον, είναι δεδομένο ότι αυτό το διάστημα τα περισσότερα νοικοκυριά προσπαθούν να καλύψουν μια σειρά από οικονομικές εκκρεμότητες που έχουν συσσωρευτεί από όλο τον προηγούμενο χρόνο ελπίζοντας ότι μέσα σ' όλες τις δυσκολίες, το «δώρο» του Δεκέμβρη θα είναι μια μικρή ανακούφιση.

Στην πράξη βέβαια, το «δώρο» εξανεμίζεται πριν καλά - καλά το πάρει κανείς στα χέρια του αφού οι υποχρεώσεις αποδεικνύονται πολύ μεγαλύτερες από όσες μπορεί να καλύψει ο 14ος μισθός. Αυτό, εξάλλου, το έχουν καταλάβει ήδη, όσες οικογένειες επιχείρησαν να καταρτίσουν ένα πρώτο πρόχειρο προϋπολογισμό για τις επόμενες μέρες.

Το ίδιο έδειξε και το ρεπορτάζ που έκανε ο «Ρ» στην αγορά καταγράφοντας ενδεικτικά κάποιες τιμές στα βασικά είδη διατροφής και όχι μόνο. Οπως προκύπτει, παρά τις πομπώδεις διακηρύξεις του υπουργείου Ανάπτυξης, για συγκράτηση των τιμών στα περσινά επίπεδα, για «συμφωνίες κυρίων» και προστασία του οικογενειακού εισοδήματος, στην αγορά υπάρχουν τσιμπημένες τιμές σε σχέση με πέρσι, και μάλιστα σε είδη διατροφής που δε λείπουν από το τραπέζι. Ακόμα όμως και τα είδη στα οποία οι τιμές κινούνται στα ίδια με πέρσι επίπεδα, δε σώζουν την κατάσταση για τους οικογενειάρχες που κάθε χρόνο έχουν να καλύψουν όλο και περισσότερες ανάγκες με τα ίδια - αν όχι χαμηλότερα - εισοδήματα.

Ο «Ρ» παρουσιάζει τις τιμές που κατέγραψε στα παραπάνω είδη αποφεύγοντας να προβεί σε ακριβείς συνολικούς υπολογισμούς για τα έξοδα των ημερών, αφού αυτό είναι κάτι που η κάθε οικογένεια το καθορίζει ανάλογα με τις δυνατότητες και τα δεδομένα της. Πάντως, να σημειώσουμε, ότι μιλώντας κανείς για έξοδα των ημερών, δεν μπορεί να αναφέρεται μόνο στο τραπέζι της ημέρας των Χριστουγέννων ή της Πρωτοχρονιάς. Χριστούγεννα είναι ένα ολόκληρο δεκαήμερο - δεκαπενθήμερο - που... κάθε μέρα τρώμε, επιτρέποντας και κάποιες «πολυτέλειες» στο τραπέζι μας σε σχέση με όλο τον άλλο καιρό, που κάνουμε επισκέψεις, ανταλλάσσουμε δώρα και εξοπλίζουμε το σπίτι με τα απαραίτητα για τους επισκέπτες των ημερών.

Το χριστουγεννιάτικο τραπέζι αρχίζει από την παραδοσιακή γαλοπούλα η οποία μέχρι προχτές είχε κάνει την εμφάνισή της στην αγορά μόνο σε κατεψυγμένη μορφή ή νωπή τεμαχισμένη, προερχόμενη από το εξωτερικό. Συγκεκριμένα, στη Βαρβάκειο αγορά προχτές πωλούνταν γαλοπούλα κατεψυγμένη από τη Γαλλία, τη Δανία και τη Βραζιλία στις 1.000 δρχ. το κιλό. Επίσης, πωλούνταν νωπή γαλοπούλα Ιταλίας τεμαχισμένη. Το μπούτι στις 600 - 900 δρχ. το κιλό και το στήθος χωρίς κόκαλο πωλούνταν μέχρι και 2.000 δρχ. το κιλό. Οι κρεοπώλες πάντως εκτιμούν ότι η τιμή της κατεψυγμένης ολόκληρης γαλοπούλας είναι πιθανό να πέσει τις επόμενες μέρες ενόψει της εισαγωγής στην αγορά της νωπής εγχώριας. Πάντως, σε ό,τι αφορά την εγχώρια γαλοπούλα που αναμένεται ν' αρχίσει να πωλείται από αύριο, οι καταστηματάρχες κρεοπώλες εκτιμούν ότι η τιμή της θα κινηθεί γύρω στις 1.800 δρχ. το κιλό, παρά τα όσα υποστηρίζει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης ότι δεν υπάρχει λόγος να ξεπεράσει την περσινή τιμή που το ίδιο το υπουργείο έχει καταγράψει στις 1.500 δρχ. το κιλό.

Μ' αυτά τα δεδομένα, ο οικογενειακός προϋπολογισμός ξεκινάει με μια απώλεια της τάξης των 9.000 δρχ. περίπου - ίσως και παραπάνω - εάν στα συνοικιακά κρεοπωλεία που συνήθως είναι λίγο ακριβότερα, φτάσει τις 2.000 δρχ. το κιλό η γαλοπούλα.

Ομως, γαλοπούλα χωρίς... γέμιση δεν μπαίνει στο τραπέζι τα Χριστούγεννα. Ετσι, ο μάγειρας της οικογένειας θα πρέπει να υπολογίσει ένα ποσό ακόμα για τα κάστανα, τις σταφίδες, το ρύζι και ό,τι άλλο απαιτεί η συνταγή που προτιμάει ο καθένας. Συγκεκριμένα, τα κάστανα πωλούνται προς 1.000 - 1.400 δρχ. το κιλό, οι σταφίδες στις 850 - 880 δρχ. το κιλό, ενώ το ρύζι στα σούπερ μάρκετ πωλείται στις 674 δρχ. η συσκευασία του κιλού και στις 419 δρχ. η συσκευασία των 500 γραμμαρίων.

Πολλές είναι όμως οι οικογένειες που προτιμούν το πατροπαράδοτο κατσικάκι ή αρνάκι τα οποία φέτος είναι ακριβότερα απ' ό,πέρσι τέτοιον καιρό. Το κατσίκι πωλείται στις 2.200 - 2.600 δρχ. το κιλό στη Βαρβάκειο, και μέχρι 2.700 δρχ. στα συνοικιακά κρεοπωλεία και το αρνί στις 2.160 - 2.600 δρχ. το κιλό, ενώ το κατεψυγμένο αρνί εισαγωγής (Ν. Ζηλανδίας) στις 1.000 δρχ. το κιλό. Από τα άλλα κρέατα που συνηθίζονται στα γιορτινά τραπέζια, ο κόκορας - που ήδη κάποιοι τον φαντάζονται σε ένα ωραίο πιάτο κρασάτο - πωλείται αυτές τις μέρες προς 800 - 900 δρχ. νωπός Ιταλίας, το γουρουνόπουλο, επίσης παραδοσιακό χριστουγεννιάτικο έδεσμα, σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, πωλείται στις 2000 δρχ. το κιλό και το κεφάλι στις 1.700 δρχ., η γίδα 900 δρχ. το κιλό, οι χοιρινές μπριζόλες 700 - 900 δρχ. και οι μοσχαρίσιες στις 1.500 δρχ. το κιλό.

Είπαμε ότι το χριστουγεννιάτικο τραπέζι αρχίζει με την παραδοσιακή γαλοπούλα, σε καμία περίπτωση όμως, δεν τελειώνει σ' αυτή. Από εδώ και πέρα αρχίζουν τα άλλα έξοδα για το τραπέζι που ένα - ένα ακούγονται μικρά, συνολικά όμως είναι ένα αξιοπρεπέστατο κονδύλι. Μερικά είδη τυριών, για παράδειγμα, και όχι σε μεγάλες ποσότητες, είναι ένα σημαντικό ποσό από κοντά σε όλα τα άλλα. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι είδαμε φέτα προς 1.960 δρχ. το κιλό, ενώ η «Δωδώνης» φτάνει τις 2.400 δρχ., το γκούντα στις 1.550, το ρεγκάτο 2.600 και το κασέρι στις 2.000 δρχ. το κιλό. Οσο για το «ονομαστό» κασέρι Τρικάλων, φτάνει στις 3.050 δρχ. το κιλό.

Σε ό,τι αφορά τα οπωροκηπευτικά, οι τιμές που επικρατούν στη Βαρβάκειο είναι οι εξής: οι πατάτες - απαραίτητο συνοδευτικό στο κυρίως πιάτο - πωλούνται στις 110 - 150 δρχ. το κιλό, οι ντομάτες αρκετά τσιμπημένες στις 300 - 500 δρχ. το κιλό, τα αγγουράκια 350 δρχ. το κιλό, τα ξερά κρεμμύδια 130 - 150 δρχ., τα φρέσκα 150 δρχ., το μαρούλι 100 - 150 δρχ. το ένα, το λάχανο 100 δρχ., το σπανάκι 250 δρχ. το κιλό, τα λεμόνια 100 - 150 δρχ. Από φρούτα, τα αχλάδια πωλούνται προς 280 - 500 δρχ. το κιλό, τα μήλα 200 - 450 δρχ. και τα πορτοκάλια 120 - 200 δρχ.

Επειδή, όμως,... οίνος ευφραίνει καρδία, πώς μπορεί μέρα γιορτής να λείψει από το τραπέζι το κρασάκι, αφού μια τέτοια μέρα ακόμα και όσοι είναι υπέρ της «αποχής» από τα οινοπνευματώδη και αλκοολούχα, δεν μπορούν να μην τσουγκρίσουν ένα ποτηράκι κρασί. Οι τιμές σ' αυτά ποικίλλουν ανάλογα με την ποιότητα του κρασιού. Ενα καλό κρασί μπορεί να φτάνει και τις 8.000 δρχ. - και παραπάνω για τους λάτρεις του. Οι τιμές ξεκινούν από 800 δρχ. το μπουκάλι, ενώ καλής ποιότητας κρασιά κυμαίνονται στις 1.800 - 3.000 δρχ. Οι μπίρες πωλούνται περίπου στις 220 - 230 δρχ. το μπουκάλι. Η οικογένεια όμως, πρέπει να προνοήσει και για τους πιο «συντηρητικούς», τα παιδιά ή τους οδηγούς που ούτως ή άλλως πρέπει να αποφύγουν τα οινοπνευματώδη. Τα αναψυκτικά πωλούνται στις 360 δρχ. η συσκευασία του 1,5 λίτρου και στις 463 η συσκευασία των 2 λίτρων.

Ομως, γιορτές είναι, ευκαιρία για επισκέψεις και λίγο περισσότερη ανθρώπινη επαφή. Κανένας οικογενειάρχης, λοιπόν, τέτοιες μέρες δεν αφήνει το σπίτι του χωρίς ένα ποτό, τα απαραίτητα συνοδευτικά, ξηρούς καρπούς και τα παραδοσιακά χριστουγεννιάτικα γλυκίσματα. Ολα αυτά δε θα πρέπει να τα υπολογίζει κανείς κάτω από 15.000 δρχ. συνολικά και όχι σε ποσότητες για... χόρταση. Κι αυτό, αφού ένα μπουκάλι ουίσκι κοστίζει 2.450 μέχρι... 9.800 δρχ. και ένα μπουκάλι βότκα 2.300 - 3.800 δρχ. Η αμυγδαλόψιχα πωλείται προς 2.000 δρχ. το κιλό, η καρυδόψιχα 2.600 δρχ., τα φουντούκια 2.600 δρχ. το κιλό, τα φιστίκια Αιγίνης εισαγωγής 1.800 δρχ. και τα ολόκληρα καρύδια στις 1.000 δρχ. το κιλό. Βρήκαμε παραδοσιακούς κουραμπιέδες στις 1.250 δρχ. - 2.200 δρχ. το κιλό και μελομακάρονα 1.250 - 2.000 δρχ. Η βασιλόπιτα δεν έχει κάνει ακόμα την εμφάνισή της στα ζαχαροπλαστεία και τους φούρνους, πάντως πέρσι - εάν αυτό θεωρείται ενδεικτικό - πωλούνταν στις 2.800 - 4.000 δρχ. το κιλό.

Μετά από τα παραπάνω, ευχόμαστε και κουράγιο στους γονείς που θα βρεθούν αντιμέτωποι με τις επιθυμίες των πιτσιρικάδων για τα πρωτοχρονιάτικα δώρα και για ένα εντυπωσιακό δέντρο «όπως στα παραμύθια, μαμά»! Και... καλές γιορτές.