Η ασυδοσία των πολυεθνικών φαρμακοβιομηχανιών και η απληστία τους όσον αφορά το μεγαλύτερο κέρδος, θέτει σε άμεσο κίνδυνο τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων, στις φτωχότερες χώρες, που δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τις ιδιαίτερα υψηλές τιμές των φαρμάκων. Αυτό συμβαίνει ειδικά για τους πάσχοντες από την ασθένεια του AIDS, αφού τα σχετικά φάρμακα είναι πολύ ακριβά και τα κρατούν «πατενταρισμένα» οι πολυεθνικές, οι οποίες απαγορεύουν την κατασκευή και διακίνηση αντιγράφων με μικρότερο κόστος.

Αφορμή για να φανεί και πάλι το απάνθρωπο πρόσωπο του καπιταλισμού και των μεγάλων φαρμακοβιομηχανιών, στάθηκε η διαμάχη μεταξύ της κυβέρνησης της Βραζιλίας και της φαρμακευτικής εταιρείας Merck, η οποία κατασκευάζει και εκμεταλλεύεται το φάρμακο Efavirenz για το AIDS.

H διαμάχη κρατάει τουλάχιστον τρία χρόνια. Η κυβέρνηση της Βραζιλίας ζήτησε από τη Merck το συγκεκριμένο φάρμακο με έκπτωση για να το χορηγήσει στους ασθενείς. Η τιμή του Efavirenz ήταν στη διεθνή αγορά 1,59 δολ. το χάπι. Στο πλαίσιο μιας συμφωνίας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, οι φαρμακοβιομηχανίες αποφάσισαν να δώσουν κάποιες εκπτώσεις ειδικά σε χώρες υπό ανάπτυξη, οι οποίες αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα με το AIDS. Ομως, και πάλι, προκειμένου να διατηρήσουν τα κέρδη τους όρισαν διαφορετικά ποσοστά έκπτωσης από χώρα σε χώρα. Ετσι ενώ στην Ταϊλάνδη το Efavirenz στοίχιζε 0,65 δoλ. το χάπι, στη Βραζιλία στοίχιζε 1,10 δολ. το χάπι.

Η βραζιλιάνικη κυβέρνηση διαμαρτυρήθηκε γι' αυτή την τακτική της Merck, ζητώντας να έχει τουλάχιστον την ίδια έκπτωση με την Ταϊλάνδη. «Από ηθική άποψη η διαφορά τιμών είναι τραγελαφική», είπε ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λουίζ Ινάθιο Λούλα ντα Σίλβα και συμπλήρωσε: «Και από πολιτική άποψη, αντιπροσωπεύει μια έλλειψη σεβασμού, σαν ένας άρρωστος Βραζιλιάνος να είναι κατώτερος».

Μετά από τρίχρονη διαμάχη, η βραζιλιάνικη κυβέρνηση αποφάσισε να παρακάμψει τις αντιδράσεις της Merck και να αγοράσει το «αντίγραφο» του Efavirenz που κατασκευάζεται από μια φαρμακοβιομηχανία της Ινδίας με πολύ χαμηλότερη τιμή, 0,45 δoλ. το χάπι. Η απόφαση αυτή επιβλήθηκε από το γεγονός ότι εν τω μεταξύ πολλαπλασιάστηκαν τα κρούσματα AIDS στη χώρα και η αντιμετώπιση της κατάστασης απαιτούσε άμεσες αποφάσεις.

Αξίζει να σημειωθεί ότι περίπου 75.000 Βραζιλιάνοι χρησιμοποιούν το Efavirenz. Συνολικά 180.000 άνθρωποι στη Βραζιλία παίρνουν αντιρετροϊκά φάρμακα ως φορείς του AIDS, ενώ ο πραγματικός αριθμός των φορέων είναι πολύ μεγαλύτερος.

Οπως αναμενόταν, η απόφαση προκάλεσε την αντίδραση της Merck, η οποία επιχείρησε να ρίξει το «μπαλάκι» στην άλλη πλευρά. Κατηγόρησε λοιπόν τη βραζιλιάνικη κυβέρνηση ότι με τη στάση της «θα μπορούσε να αποθαρρύνει τις φαρμακευτικές εταιρείες από την επένδυση στις έρευνες για τις ασθένειες που μαστίζουν τον αναπτυσσόμενο κόσμο»...

Με λίγα λόγια η εταιρεία ζητάει και τα ρέστα, ισχυριζόμενη ότι εξαιτίας της απώλειας κερδών, θα σταματήσει τις έρευνες...