Παπαγεωργίου Βασίλης

Στο σκέλος των εσόδων, η σφοδρότητα της κυβερνητικής επίθεσης επιβεβαιώνεται από τα ίδια τα στοιχεία του προσχεδίου. Σύμφωνα με αυτά, τη στιγμή που το ΑΕΠ της χώρας προβλέπεται να αυξηθεί 7% σε τρέχουσες (πληθωριστικές) τιμές, τα έσοδα του Τακτικού Προϋπολογισμού (φορολογικά και μη φορολογικά) αυξάνονται κατά 11,3%. Στα αμιγώς φορολογικά έσοδα, οι άμεσοι φόροι εμφανίζονται αυξημένοι κατά 10,1% (από 6,1% το 2007), ενώ το μεγάλο άλμα γίνεται στους άκρως αντιλαϊκούς έμμεσους φόρους, οι οποίοι προβλέπεται να αυξηθούν κατά 13,8% (έναντι αύξησης 9,4% το 2007). Πάντα στο σκέλος των εσόδων, ως νέο στοιχείο στην άμεση φορολογία προβάλλει αυτό της επιβολής του νέου κεφαλικού - στην ουσία - φόρου στην ακίνητη περιουσία, από τον οποίο προσδοκούν να εισπράξουν 900 εκατ. ευρώ!

Στους έμμεσους φόρους η μεγάλη ανατροπή συντελείται στη φορολογία πετρελαιοειδών, καθώς στο όνομα της ...πάταξης του λαθρεμπορίου των καυσίμων, φιλοδοξούν να ενθυλακώσουν επιπλέον φόρους 1,5 δισ. ευρώ (1,3 δισ. ευρώ από τον αυξημένο Ειδικό Φόρο και 200 εκατ. ευρώ από το ΦΠΑ πετρελαιοειδών). Νέες εξάλλου αυξήσεις φόρων αναμένονται σε ποτά και τσιγάρα.

Οι εισπράξεις από ΦΠΑ, τον αντιλαϊκότερο των αντιλαϊκών φόρων, προβλέπεται να ανέλθουν στα 20,1 δισ. ευρώ ή στο 36,7% των συνολικών φορολογικών εσόδων. Συνολικά προσδοκούν να εισπράξουν επιπλέον 6 δισ. ευρώ φόρους, εκ των οποίων 2 δισ. ευρώ από την άμεση φορολογία και 4 δισ. ευρώ από την έμμεση. Η κυβέρνηση έχει βάλει τον πήχη των αντιλαϊκών της επιλογών πολύ ψηλά...

Αλλά αυτή είναι η φανερή φορολογική επιδρομή. Γιατί οι κυβερνητικοί σχεδιασμοί δε σταματούν εδώ. Η κυβέρνηση επιθυμεί να βάλει ...κάποια τάξη στους ελλειμματικούς Οργανισμούς που εποπτεύονται από το δημόσιο. Λόγος γίνεται κυρίως για τις αστικές συγκοινωνίες, στις οποίες τα ελλείμματα θα επιχειρηθεί να αντιμετωπιστούν μέσω της αύξησης των εισιτηρίων, αλλά και την Υγεία, οι δαπάνες της οποίας, σύμφωνα με τους παράγοντες του υπουργείου Οικονομίας, χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης... Στα πλαίσια αυτά εξετάζονται διάφορα σενάρια, όπως η επαναφορά της λίστας φαρμάκων - την οποία είχε επιβάλει η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και είχε καταργήσει προσωρινά ως φαίνεται η ΝΔ - αλλά και η αύξηση της συμμετοχής των ασφαλισμένων στην αγορά των φαρμάκων. Επιπλέον, από το χώρο της ΔΕΗ, στην προοπτική της περαιτέρω ιδιωτικοποίησής της, μιλούν για μεγάλες αυξήσεις των τιμολογίων της, οι οποίες σε βάθος τριετίας μπορεί να φτάσουν το 22 - 23%, ενώ νέες αυξήσεις αναμένονται στα διόδια των εθνικών οδών. Η αντιλαϊκή επίθεση σε πλήρη εξέλιξη.

Στις ατραπούς των πολιτικών λιτότητας προβλέπεται να κινηθούν οι κρατικές δαπάνες και το 2008. Σε σύνολο δαπανών 86,2 δισ. ευρώ, για την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους προβλέπεται να διατεθούν 36,7 δισ. ευρώ ή το 42,6% του συνόλου. Ειδικότερα, για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων δανείων (χρεολύσια) έχει εγγραφεί ποσό ίσο με 26,2 δισ. ευρώ και για τόκους 10,5 δισ. ευρώ. Για αποδοχές - συντάξεις 22,7 δισ. ευρώ ή το 26,3% του συνόλου, για Ασφάλιση - Περίθαλψη 11,1 δισ. ευρώ ή το 12,9%, για λειτουργικές δαπάνες 9,24 δισ. ευρώ ή 10,7%, ενώ οι αποδιδόμενοι πόροι (προς τους ΟΤΑ κλπ.) ανέρχονται σε 4,7 δισ. ευρώ ή στο 5,4% και, τέλος, για εξοπλιστικά προγράμματα 1,8 δισ. ευρώ ή το 2,1% του συνόλου.

Με τέτοια διάρθρωση δαπανών, όπου τη μερίδα του λέοντος την καταβροχθίζουν τα πιράνχας του διεθνούς τραπεζικού συστήματος, το οποίο και έχει αναλάβει εργολαβικά τη χρηματοδότηση του δημόσιου χρέους της χώρας, οι πολιτικές λιτότητας σε μισθούς - συντάξεις (λόγος γίνεται για ονομαστικές αυξήσεις που φτάνουν - δε φτάνουν το 3%) αλλά και η υποχρηματοδότηση των δημόσιων συστημάτων Παιδείας - Υγείας - Κοινωνικής Ασφάλισης εμφανίζονται σαν «λογικές» και «δικαιολογημένες».

Σε αυτή τη ρότα κινείται και ο νέος Προϋπολογισμός καθώς οι δαπάνες για την Παιδεία (Τακτικού Προϋπολογισμού και Προγράμματος Δημόσιων Επενδύσεων) «παγώνουν» στο 3,41% του ΑΕΠ, για την Υγεία στο 2,77%, για Απασχόληση και Κοινωνική Προστασία στο 4,43% του ΑΕΠ και για τον Πολιτισμό στο 0,30% του ΑΕΠ! Με άλλα λόγια, οι κοινωνικοί εκείνοι τομείς, στους οποίους έχουν συσσωρευτεί τεράστια διαχρονικά προβλήματα, αφήνονται να βράζουν στο ζουμί τους, στρώνοντας μεθοδικά και σχεδιασμένα το δρόμο της ιδιωτικοποίησής τους.

Στο επιχείρημα βέβαια που προβάλλουν, ότι αυτά τα χρήματα έχουμε, με αυτά θα πρέπει να λειτουργήσει η κρατική μηχανή, υπάρχει σοβαρότατος αντίλογος. Ο κρατικός προϋπολογισμός εμφανίζεται με αυτή τη διάρθρωση γιατί εξυπηρετεί συγκεκριμένες ταξικές επιλογές. Στα πλαίσια του υπάρχοντος συστήματος ο κρατικός προϋπολογισμός δεν είναι τίποτα περισσότερο από εργαλείο αναδιανομής του εισοδήματος από τα λαϊκά στρώματα προς διάφορες μερίδες του κεφαλαίου, πρώτα και κύρια προς τις τράπεζες, τις κατασκευαστικές εταιρείες, τις εταιρείες - παραγωγούς φαρμακευτικού - παραϊατρικού υλικού κλπ. Η λύση στην προκειμένη περίπτωση - λύση εφικτή και εντός των πλαισίων του υπάρχοντος συστήματος καπιταλιστικής εκμετάλλευσης - είναι η φορολόγηση του τεράστιου πλούτου που συγκεντρώνουν στα χέρια τους οι τράπεζες και οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι, πλούτος ο οποίος ειδικά την περίοδο εφαρμογής των πολιτικών «απελευθέρωσης των αγορών» κυριολεκτικά ξεχειλίζει. Από τη στιγμή που οι διάφορες μερίδες της ολιγαρχίας χρόνο με το χρόνο νέμονται ένα όλο και μεγαλύτερο κομμάτι του παραγόμενου - από τους εργαζόμενους - προϊόντος, από τη στιγμή που το συσσωρευμένο αυτό κεφάλαιο παραμένει αφορολόγητο, τότε οι φορολογικές επιδρομές σε βάρος των λαϊκών στρωμάτων και η υποχρηματοδότηση της Παιδείας, της Υγείας και της Κοινωνικής Ασφάλισης θα εμφανίζονται σαν «λογικές» και πέρα για πέρα δικαιολογημένες. Οι εργαζόμενοι, όμως, που υφίστανται τις συνέπειες των βάρβαρων αυτών πολιτικών, δεν έχουν κανένα λόγο να τις αποδεχτούν, αλλά με την πάλη τους να τις ανατρέψουν.

Παρατήρηση πρώτη: Η σφοδρότητα της νέας επίθεσης, την οποία ουσιαστικά κήρυξε η κυβέρνηση της ΝΔ με τη δημοσιοποίηση του προσχεδίου του Κρατικού Προϋπολογισμού, σε βάρος των λαϊκών στρωμάτων, είναι ίσως η χειρότερη των τελευταίων δεκαετιών. Σύγκριση ίσως γίνεται μόνο με το 1997, χρόνο - ορόσημο, όταν η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ εφάρμοσε έναν εξίσου βάρβαρο προϋπολογισμό, προκειμένου να επιτύχει τα περιβόητα κριτήρια εισόδου της ελληνικής οικονομίας στην ΟΝΕ.

Παρατήρηση δεύτερη: Η κυβέρνηση της ΝΔ ουσιαστικά μας είχε προειδοποιήσει για τις άγριες διαθέσεις της, όταν ο υπουργός Οικονομίας ανέλαβε τη δέσμευση στην Ευρωπαϊκή Ενωση για την επίτευξη ισοσκελισμένων προϋπολογισμών έως το 2010. Ερχεται όμως στην επιφάνεια και κάτι άλλο: Οτι στη συμφωνία που έγινε μεταξύ κυβέρνησης και ΕΕ για την έξοδο της ελληνικής οικονομίας από το καθεστώς της δημοσιονομικής επιτήρησης, η πρώτη ανέλαβε τη δέσμευση να συμμορφωθεί πλήρως με τις επισημάνσεις του ΕΚΟΦΙΝ. Το τελευταίο, στις εκθέσεις προόδου της «δημοσιονομικής προσαρμογής» της ελληνικής οικονομίας, δεν παρέλειπε να σημειώνει ότι τα μέτρα προσωρινού χαρακτήρα, στα οποία κατέφυγε η ελληνική κυβέρνηση, δε συνιστούν μόνιμη και σταθερή λύση αντιμετώπισης του δημοσιονομικού προβλήματος της χώρας... Οτι, για την επίλυσή του, η κυβέρνηση θα πρέπει να υιοθετήσει μέτρα μόνιμου χαρακτήρα, από τα οποία θα αντλεί σε σταθερή βάση έσοδα... Δε χρειάζεται βέβαια να επισημάνουμε ότι η επιβολή του φόρου στην ακίνητη περιουσία κινείται σε αυτή την κατεύθυνση.

Παρατήρηση τρίτη: Η πολυδιαφημιζόμενη φορολογική απαλλαγή της πρώτης κατοικίας για τα λαϊκά νοικοκυριά είναι επί της ουσίας κενή περιεχομένου. Γιατί και με το υπάρχον φορολογικό σύστημα η απόκτηση πρώτης κατοικίας από μια μέση οικογένεια είναι αφορολόγητη. Π.χ., το αφορολόγητο όριο για τετραμελή οικογένεια είναι σήμερα 194.000 ευρώ.

Παρατήρηση τέταρτη: Η κυβέρνηση εξαγγέλλει την εξίσωση των φόρων στο πετρέλαιο κίνησης και θέρμανσης, επικαλούμενη την ανάγκη αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής. Αν όμως του χρόνου ανακοινώσει ότι το μέτρο της επιστροφής φόρου ισχύσει «για όσους έχουν πραγματική ανάγκη» και ότι «η επιδότηση των πλουσίων από τους φτωχούς αποτελεί κατάφωρη κοινωνική αδικία», δε θα πρέπει να εκπλαγούμε. Ολα δείχνουν ότι επιδιώκουν την κατάργηση της επιδότησης του πετρελαίου θέρμανσης, και στα πλαίσια αυτά φέτος κάνουν το πρώτο και αποφασιστικό βήμα...