Στις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης (και όχι μόνον της ΕΕ) οι κυβερνήσεις, για να μειώσουν τις αντιδράσεις των εργαζομένων, βαφτίζουν την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, εθελοντική παράταση του εργασιακού βίου!

Ετσι, για να πετύχουν το στόχο τους, που είναι η συνταξιοδότηση στη μεγαλύτερη ηλικία, θεσπίζουν κίνητρα για την παραμονή στην εργασία και αντικίνητρα για την «πρόωρη» συνταξιοδότηση.

Στην έκθεση του Οργανισμού για την Οικονομική Συνεργασία και την Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ), για την πορεία των «μεταρρυθμίσεων» στις χώρες - μέλη του Οργανισμού, αναφέρεται ότι οι χώρες στις οποίες θεσπίστηκαν κίνητρα για παράταση του εργάσιμου βίου (και αντιστοίχως αντικίνητρα για «πρόωρη» συνταξιοδότηση) είναι οι εξής: Αυστραλία, Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ηνωμένες Πολιτείες, Βρετανία, Ισπανία, Ιταλία, Ολλανδία, Ουγγαρία, Πορτογαλία, Τσεχία και Φινλανδία (1).

Η πολιτική παροχής κινήτρων για παραμονή στην εργασία, εφαρμόζεται με πολλές παραλλαγές από χώρα σε χώρα, αλλά με ένα κοινό σκοπό: Ο εργαζόμενος για να πάρει μια αξιοπρεπή σύνταξη θα πρέπει να εργάζεται ως 70 ετών, ή περισσότερο.

Στην Αυστραλία, παραδείγματος χάριν, για να παραμείνουν στην εργασία οι ηλικιωμένοι καθιερώθηκε ως κίνητρο η καταβολή ενός καθορισμένου ποσού με τη μορφή «δώρου» (2).

Σε Αυστρία, Γαλλία, Γερμανία, Πορτογαλία και ΗΠΑ αυξήθηκαν οι μειώσεις λόγω πρόωρων συνταξιοδοτήσεων και διευρύνθηκαν οι αναλογούσες αυξήσεις λόγω παραμονής στην εργασία πέραν του νομίμου ηλικιακού ορίου συνταξιοδότησης.

Στη Φινλανδία έχει νομοθετηθεί η εφαρμογή αυξημένων πρόσθετων δεικτών αναπλήρωσης για τους ηλικιωμένους ασφαλισμένους που παραμένουν στην εργασία.

Στην Ουγγαρία όπου ίσχυαν αυξημένοι δείκτες αναπλήρωσης για τους νεότερους ασφαλισμένους, οι δείκτες αυτοί μειώθηκαν ώστε να εξισωθούν για όλους τους ασφαλισμένους.

Σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις «μεταρρυθμίσεων» των συνταξιοδοτικών συστημάτων περιλαμβάνεται η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των συντάξιμων αποδοχών, η οποία οδηγεί σε σημαντικές μειώσεις των συντάξεων. Εξάλλου, ο ίδιος ο ΟΟΣΑ ομολογεί ότι η επέκταση του χρόνου συνεκτίμησης των εισοδημάτων για τον υπολογισμό των συντάξεων οδηγεί σε περικοπές και μειώσεις τους.

Από τις συγκριτικές μελέτες των «μεταρρυθμίσεων» στις χώρες μέλη του ΟΟΣΑ, προκύπτει ότι επτά χώρες έχουν ήδη επεκτείνει την περίοδο υπολογισμού των συντάξεων μέχρι το 1990.

Στη Γαλλία όπου η σύνταξη υπολογιζόταν με τις αποδοχές των δέκα καλύτερων χρόνων, μετά τη «μεταρρύθμιση» ο υπολογισμός γίνεται με τις αποδοχές των 25 χρόνων με αποτέλεσμα τη σοβαρή μείωση των συντάξεων. Στην Αυστρία η περίοδος υπολογισμού επεκτάθηκε από τα 15 καλύτερα χρόνια, στα 30 (!) καλύτερα χρόνια!

Υπάρχουν όμως και χώρες όπως η Φινλανδία, η Πολωνία, η Πορτογαλία και η Σουηδία που κινούνται στη σταδιακή καθιέρωση της συνεκτίμησης των εισοδημάτων στη διάρκεια ολόκληρου του εργασιακού βίου για τον υπολογισμό των συντάξεων!

(1) «Pensions at a glance», Paris 2007.

(2) Ινστιτούτο Εργασίας ΓΣΕΕ: «Εκθεση 2007».