Από τις εργασίες του σεμιναρίου

Ολοκληρώθηκε χτες με επιτυχία το διήμερο σεμινάριο της Επιτροπής Ευρώπης και Βορείου Αμερικής της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Δημοκρατικών Νεολαιών (ΠΟΔΝ) για την ανώτατη εκπαίδευση, που διοργάνωσε στις Βρυξέλλες η ΚΝΕ. Στο σεμινάριο που κατέληξε με την υιοθέτηση αγωνιστικής διακήρυξης, συμμετείχαν αντιπρόσωποι από 20 κομμουνιστικές, αντιιμπεριαλιστικές και προοδευτικές νεολαιίστικες οργανώσεις από 17 χώρες.

Την πρώτη μέρα, οι συμμετέχοντες παρουσίασαν την κατάσταση στην ανώτατη εκπαίδευση στις χώρες τους, όπως έχει διαμορφωθεί - και εξακολουθεί να διαμορφώνεται - με τις αντιδραστικές αναδιαρθρώσεις που προωθούνται στο πλαίσιο της στρατηγικής της Μπολόνια. Μετέφεραν ζωντανή εικόνα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι φοιτητές, τους ταξικούς φραγμούς, το επίπεδο των σπουδών, το αντίκρισμα των πτυχίων. Είναι γεγονός ότι σε πολλές χώρες η λέξη «δωρεάν» δεν υπάρχει στο λεξικό της ανώτατης εκπαίδευσης, ενώ η συνύπαρξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και οι δύο κύκλοι σπουδών αποτελούν πλέον πραγματικότητα.

Τη δεύτερη μέρα, οι συμμετέχοντες συζήτησαν την κατάσταση που επικρατεί στο φοιτητικό κίνημα στις χώρες τους, τα αιτήματα που προβάλλουν, την οργάνωση των φοιτητών, καθώς και τον προσανατολισμό των οργάνων του φοιτητικού κινήματος. Είναι πολλές οι περιπτώσεις που οι οργανώσεις των φοιτητών δεν έχουν δικαίωμα να τοποθετηθούν σε ζητήματα εκτός στενού φοιτητικού ενδιαφέροντος, ενώ είναι συχνό το φαινόμενο τα θεσμοθετημένα όργανα των φοιτητών να υπάρχουν με μόνο ουσιαστικό σκοπό τη συναλλαγή με τις κυβερνήσεις και τη νομιμοποίηση των αντιδραστικών μεταρρυθμίσεων, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την Ευρωπαϊκή Φοιτητική Ενωση (ESU).

Οπως τόνισε και στο κλείσιμο των εργασιών του σεμιναρίου ο Θ. Μπενάτος, σχετικά με τα φαινόμενα σχεδόν απαγόρευσης της συνδικαλιστικής δράσης σε αρκετές χώρες, «χρειάζεται να ανοίξουμε μέτωπο απέναντι σε τέτοιου είδους φαινόμενα, απέναντι σε τέτοιου είδους επιθετικές και αντιδημοκρατικές στάσεις» και συμπλήρωσε ότι «η άλλη όψη του νομίσματος αυτής της επίθεσης είναι η περίφημη επιχειρηματολογία ότι το φοιτητικό κίνημα και οι φοιτητές πρέπει να ασχολούνται μόνο με ζητήματα που άπτονται των σπουδών τους, με φοιτητικά ζητήματα. Αυτή η άποψη σκιαγραφεί ένα μοντέλο νεολαίας που δε θα παίρνει θέση για ζητήματα της κοινωνίας, για ζητήματα της πολιτικής, που όχι απλά θα τα βρει μπροστά της αλλά τα βιώνει ήδη».

Ακόμα, επισήμανε την ανάγκη οι αγώνες των φοιτητών να βάζουν στο επίκεντρο της πάλης όχι μόνο τους ταξικούς φραγμούς αλλά και το περιεχόμενο «των σπουδών, την αξία τους, τι εφόδια αποκτά ο φοιτητής κατά τη διάρκεια των σπουδών, εφόδια για το μέλλον, την εργασιακή και επαγγελματική προοπτική κλπ.». Και πρόσθεσε ότι «φαίνεται να υπάρχει και στα μεταπτυχιακά τάση μαζικοποίησης και όχι μόνο επιβολή διδάκτρων. Την ίδια στιγμή. η τάση αυτή συνοδεύεται από κατηγοριοποίηση, από διαφορετικές ταχύτητες σπουδών, συνοδεύεται από απαξίωση του προπτυχιακού κύκλου, γι' αυτό και δημιουργούνται πολλά μεταπτυχιακά».

Στη συζήτηση αναδείχτηκε η ανάγκη αυτοτελούς πολιτικής δράσης των κομμουνιστικών και αντιιμπεριαλιστικών οργανώσεων πέρα από τη μαζική καθημερινή δράση για τα προβλήματα των φοιτητών και την προσπάθεια ανάπτυξης αγώνων. Οπως υπογράμμισε ο Θ. Μπενάτος, αυτή η δράση «αναδεικνύει τις αιτίες και τους στόχους της επίθεσης, προσανατολίζει τον αγώνα, του δίνει προοπτική ενάντια στην Μπολόνια και τις πολιτικές δυνάμεις που τη στηρίζουν, ενάντια στα συμφέροντα που κερδίζουν απ' τις αντιδραστικές μεταρρυθμίσεις. Αυτή η μαζική αυτοτελής δράση απαντάει και στον αντικομμουνισμό που αναπτύσσεται σε πολλά κράτη με οργανωμένο κρατικό προσανατολισμό, όπως αποδεικνύει και το παράδειγμα της Τσεχίας».

Και επισήμανε ότι «πρέπει να καλέσουμε την ΠΟΔΝ να αναλάβει πρωτοβουλίες για την ανασύνταξη του αγωνιστικού φοιτητικού κινήματος σε εθνικό και σε διεθνές επίπεδο. Παρά την αρνητική κατάσταση που απ' ό,τι φαίνεται επικρατεί σε πολλές χώρες, υπάρχει και θετική πείρα από τους αγώνες που αναπτύχθηκαν και που αναπτύσσονται σε μια σειρά χώρες. Φαίνεται ότι πρέπει να περάσει στην ευθύνη των κομμουνιστικών και αντιιμπεριαλιστικών οργανώσεων νεολαίας ότι αυτές είναι που πρέπει να σηκώσουν το βάρος για την ανασύνταξη των δομών, για να δοθεί έκφραση στις μάζες των φοιτητών που θέλουν να αγωνιστούν ή θα θελήσουν τα επόμενα χρόνια όσο οι συνέπειες των αντιδραστικών μέτρων αυξάνονται. Αυτές οι δομές θα αποτελέσουν τη ραχοκοκαλιά των νέων αγώνων του μέλλοντος, τη ραχοκοκαλιά της αντίστασης απέναντι στην επέλαση της Μπολόνια και των πολυεθνικών στην ανώτατη εκπαίδευση της Ευρώπης».