Ο Γιώργος Αρμένης, χρόνια πριν, με έργα που έγραψε ή έπαιξε, εκδήλωσε την αγάπη και εκτίμησή του για τους αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Αυτά τα αισθήματα είναι ο «πυρήνας» του κοινωνικο-πολιτικά επίκαιρου, πικρού αλλά και με κάποια αισιοδοξία, κωμικοδραματικού έργου του «Αμερικάνος στο κεφάλι». Πολιτικό κατ' ουσίαν το έργο είναι «κράμα» ρεαλισμού, ηθογραφίας, υπερρεαλισμού και φαρσικών κωμικοτραγικών καταστάσεων. Μια αλληγορία για την κατάντια της σημερινής ελληνικής κοινωνίας, με τον «Aμερικάνο στο κεφάλι» της, για όσα τέκνα αγωνιστών, ασεβώντας στα οράματα των γονιών τους, πούλησαν την ψυχή τους στο «διάβολο» για την κοινωνικο-οικονομική άνοδό τους. Τα πρόσωπα του έργου είναι ένας ηλικιωμένος πατέρας - ΕΛΑΣίτης στην Αντίσταση, η γυναίκα του, ο χωρισμένος, πολιτικο-οικονομικά «διαπλεκόμενος» επιχειρηματίας γιος του, η εξαμερικανισμένου γούστου εγγονή του, ο φοιτητής στις ΗΠΑ εγγονός του («παρών» μέσω ηλεκτρονικής επικοινωνίας) και η Γεωργιανή υπηρέτριά τους. Η αλληγορία πλέκεται με ένα ευφάνταστο εύρημα. Ο γεροΕΛΑΣίτης, που λόγω εγκεφαλικού εγχειρίστηκε στις ΗΠΑ, θαρρεί ότι εκεί του εμφύτευσαν ένα μικροτσίπ για να παρακολουθούν τις σκέψεις, τις ιδέες, τις συναντήσεις του με έναν συναγωνιστή του. Θυμώνει για την κυβερνητική «εκμετάλλευση» της αντιστασιακής του ιστορίας από «διαπλεκόμενους» στις μπίζνες του γιου του. Φαντασιωνόμενος την αναγέννηση των οραματικών αγώνων του πεθαίνει, μα και «ανασταίνεται» όταν η εγγονή του τραγουδά: «Μαύρα μαλλιά, μαλλιά κοράκου χρώμα(...)». Με συνεργάτες την Λαλούλα Χρυσικοπούλου (σκηνικό - κοστούμια), τον Διονύση Τσακνή (μουσική), τον Παναγιώτη Μανούση (φωτισμοί), ο Γ. Αρμένης έστησε μια γοργόρυθμη παράσταση, με καλοζυγιασμένο το δραματικό και κωμικό στοιχείο, με εύληπτο το υπονοούμενο για την εκμετάλλευση των αντιστασιακών οραμάτων από κάπηλους πολιτικούς, με καλοδιδαγμένες ερμηνείες. Με κυρίαρχες τη δική του (πατέρας) και την πάντα απλή κι αληθινή Σοφία Ολυμπίου. Αξιόλογες είναι και οι ερμηνείες των Δημήτρη Καλαντζή, Ελένης Σιδερά και Νικολέττας Βλαβιανού.

Η «Ομάδα 90^οc», ανέβασε στο θέατρο «Βικτώρια» (σε πολύ καλή διασκευή της Χαράς Τσιώλη) τη βραβευμένη ταινία του Γιάννη Οικονομίδη «Σπιρτόκουτο». Ενα έργο, που η πλοκή, τα πρόσωπα και η γλώσσα του βρίσκονται σε συνεχή «βρασμό» 90 βαθμών Κελσίου... Το έργο ως θέμα και μορφή, από την πρώτη μέχρι την τελευταία στιγμή του, μοιάζει με «καζάνι», απ' όπου ξεχειλίζει ακατάσχετα, χωρίς ούτε μια στιγμή διακοπής, με μια αχαλίνωτης χυδαιολογίας, εκτρωματικής άνοιας, ολιγάριθμου λεξιλογίου, πεζοδρομιακή γλώσσα, ο ζοφερός «κόσμος» των ηθών, αισθημάτων, συμπεριφορών, σχέσεων, πράξεων των προσώπων του έργου. Τα μέλη μιας λαϊκής οικογένειας, στο σπίτι τους, σε μια λαϊκή συνοικία, όλα μαζί, σαν σπίρτα μέσα σε σπιρτόκουτο, ανά πάσα στιγμή και άνευ ιδιαίτερου, σημαντικού λόγου, αρπάζουν φωτιά. Αλληλοβρίζονται, αλληλοκατηγορούνται, αλληλοκαίγονται. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος ζωής τους. Με το κινηματογραφικό «Σπιρτόκουτο», όπως και με την επόμενη ταινία του, «Με την ψυχή στο στόμα», ο Γ. Οικονομίδης επέλεξε να καταδείξει και να «καταγγείλει» την ηθική, συναισθηματική, γλωσσική ασχήμια, την καθημερινή βία, το μαζικό - όπως νομίζει - εκτραχηλισμό και εκτροχιασμό των απλών, ανώνυμων ανθρώπων του λαού. Το πρόβλημα που θέτει και με τα δύο έργα του ο Γ. Οικονομίδης είναι υπαρκτό, σοβαρό και επικίνδυνο. Δεν είναι όμως καθολικό, γενικευμένη «επιδημία» των λαϊκών στρωμάτων, όπως επίμονα και αντιδιαλεκτικά φαίνεται να πιστεύει ο δημιουργός τους, με αποτέλεσμα στην «καυτή πραγματικότητα», όπως ο ίδιος λέει, δε βλέπει να υπάρχει ούτε ένας άνθρωπος που να αποτελεί «αντίποδα» των προσώπων που πλάθει, με μια ακραίας, κυνικής ωμότητας νατουραλιστική πλοκή και γλώσσα. Στην ιδεολογική αντίληψη του έργου οφείλεται και η αισθητική του αντίληψη. Αντίληψη, που, στο όνομα της «καυτής πραγματικότητας», υπερβαίνει κάθε μέτρο όχι μόνο της καλλιτεχνικής αισθητικής, αλλά και της φυσικής, οργανικής ψυχοσωματικής λειτουργίας και αντοχής του ανθρώπου. Και ο πιο θηριώδους οργανισμού άνθρωπος δε θα άντεχε να χυδαιολογεί, να επιτίθεται βρίζοντας και κραυγάζοντας ασταμάτητα επί δύο ώρες, χωρίς ούτε ενός δευτερολέπτου διακοπή, σιωπή, ανάσα, όπως κάνουν τα πρόσωπα του έργου. Οποιοσδήποτε άνθρωπος θα έπεφτε ξερός από εγκεφαλικό ή έμφραγμα, θα τρελαινόταν ή θα προκαλούσε φονικό. Τα πρόσωπα στο «Σπιρτόκουτο» (και στην «Ψυχή στο στόμα»), μεροκαματιάρηδες και μικρομαγαζάτορες, σιχαμερά και βίαια λούμπεν ανθρωποειδή, παρουσιάζονται ως η μόνη και αποκλειστική «εικόνα» του λαού μας και παράλληλα ως οι μόνοι υπαίτιοι για την κατάντια τους. Παρά το ενδιαφέρον, τη σημασία του κοινωνικού προβληματισμού του, ο αναμφίβολα ταλαντούχος κινηματογραφιστής, μέσα από μια ειδική (ασφαλώς όχι σπάνια) περίπτωση ανθρώπων, κάνει μια αντιδιαλεκτική κοινωνιολογική γενίκευση. Αλίμονο αν όλοι οι λαϊκοί άνθρωποι είχαν καταντήσει ηθικά, συνειδησιακά, αλληλοσπαρασσόμενα τέρατα. Κι αλίμονο αν θεωρούσαμε «αθώα» και άφταιγη την κοινωνία μας κι όχι «μήτρα» αμέτρητων, πολύμορφων εγκλημάτων και μιας τέτοιας κατάντιας κάποιων ανθρώπων. Το θέμα, η αισθητική, το γλωσσικό ήθος, τα πρόσωπα και η πλοκή του έργου, υπηρετούνται απόλυτα και πιστότατα με την ενδιαφέρουσα, παρά τις παρατηρήσεις της στήλης, παράσταση. Με τη λεπτομερειακά, λέξη τη λέξη, δουλεμένη σκηνοθετική καθοδήγηση του Δημήτρη Κομνηνού. Με το λιτά και λειτουργικά ρεαλιστικό σκηνικό και τα κοστούμια (Γιώργος Λυντζέρης), τους «ζοφώδεις» φωτισμούς (Αντώνης Παναγιωτόπουλος), την αρμόζουσα στο «ποιόν» των προσώπων μουσική (Ανδρέας Τρούσσας), την εκφραστική κινησιολογία (Πάνος Μεταξόπουλος). Και κυρίως, με τις πολύ καλές ερμηνείες των Κώστα Μπάρα, Τζένης Σκαρλάτου, Μελέτη Γεωργιάδη. Γόνιμοι ερμηνευτικά είναι και οι Χριστίνα Δενδρινού, Αρης Τσαμπαλίκας, Μαριάννα Λαμπίρη, Γιώργος Κατινάς.

Η θεατρική συνεργασία του Θύμιου Καρακατσάνη με τον Γιώργο Κωνσταντίνου, συνεχίζεται φέτος όχι μόνον με το επί σκηνής πρωταγωνιστικό υποκριτικό «παιχνίδι» τους, αλλά και με την πικρόγευστη, μελαγχολούσα ειρωνικά, αλλά και με φαρσικές καταστάσεις κωμωδία του Γιώργου Κωνσταντίνου «Ο τελευταίος να κλείσει την πόρτα». Μια κωμωδία για τα ήθη του ανθρώπου, για όσα στραβά κι ανάποδα του φέρνει η ρημάδα ζωή, που παρά τα φαρμάκια της είναι γλυκιά και διόλου εύκολο να αποδεχτείς το τέλος της, το θάνατό σου, ακόμα κι αν άρρωστος, γέρος, ανήμπορος, έρημος από δικούς και φίλους, λογικός ή τρελαμένος, βρεθείς σε κάποιο νοσοκομείο του υπό διάλυση ΕΣΥ. Μια κωμωδία που ανάλαφρα και παιγνιωδώς «φιλοσοφεί» για τη μοναξιά, τα γηρατειά, το φόβο της αρρώστιας και του θανάτου, και τις ποικίλες, διαφορετικές σε κάθε άνθρωπο, οικογενειακές, συζυγικές, γονεϊκές, πραγματικές ή και φαντασιακές εμπειρίες, μνήμες, πίκρες, πληγωμένα αισθήματα, απώλειες, καταδικασμένες ελπίδες. Και ταυτόχρονα κωμωδία, με σατιρικές σπόντες για το άθλιο δημόσιο σύστημα περίθαλψης και τα λογής - λογής «κοράκια» που κερδοσκοπούν με το θάνατο. Πρωταγωνιστικά πρόσωπα είναι δυο ηλικιωμένοι νοσηλευόμενοι. Ο Κοσμάς ξεφουρνίζει και αναπαριστά στον Σαλβατόρε - συγκάτοικό του στο δωμάτιο του νοσοκομείου, ιστορίες περί της μάνας του, της μοιχαλίδας γυναίκας του, της κόρης του. Ολα αποδείχνονται «παραμύθια» της «τρέλας» και της ερημιάς του. Ο ρόλος ερμηνεύεται από τον Θύμιο Καρακατσάνη, απολαυστικά, προκαλώντας αυθόρμητο, χορταστικό γέλιο, με την κωμικοτραγική δεινότητα και εμπλουτισμένος με τη σπάνια αυτοσχεδιαστική ικανότητα που διαθέτει αυτός ο σπουδαίος ηθοποιός. Αντίποδας του ορμητικού «τρελάρα» Κοσμά, είναι η ταιριαστή στον ήπιο, αυτοσαρκαστικά φοβιτσιάρη, μελαγχολικού για την αδιαφορία των παιδιών του, Σαλβατόρε, ερμηνεία του Γιώργου Κωνσταντίνου. Κωμικά αποδοτικές - καθοδηγημένες από την ευρηματική σκηνοθεσία, τη δραματική αίσθηση και το πληθωρικό χιούμορ του Θ. Καρακατσάνη - είναι και οι ερμηνείες των άλλων ηθοποιών: Θανάση Βισκαρούδη, Αλεξάνδρας Καρακατσάνη, Βίλμας Τσακίρη, Δήμητρας Παπαδήμα, Περικλή Αλμπάνη, Βασίλη Κούκουρα.