Διεθνώς, το πρώτο άμεσο τεκμήριο που επιβεβαιώνει τις μετακινήσεις των Νεάντερταλ ανακαλύφθηκε στη Λακωνία, με τη μορφή δοντιού ηλικίας 40.000 ετών! Το δόντι ανακαλύφθηκε το 2002 σε παράκτιο ασβεστολιθικό σπήλαιο, στη θέση «Λακωνίς» Γυθείου, στα πλαίσια ανασκαφής που διενεργεί η Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας - Σπηλαιολογίας του υπουργείου Πολιτισμού, υπό τη διεύθυνση της δρ. Ε. Παναγοπούλου.

Στάλθηκε στα εργαστήρια του Ινστιτούτου «Max Planck» της Λειψίας, όπου αναλύθηκαν τα ισότοπα στροντίου, ενός στοιχείου που απορροφάται από τον οργανισμό μέσω της τροφής και του νερού. Ετσι αποκαλύφθηκε η γεωλογική «ταυτότητα» της περιοχής στην οποία ζούσε ο Νεάντερταλ κατά την περίοδο σχηματισμού της οδοντοφυΐας του, δηλαδή στην παιδική του ηλικία, περιοχή που απέχει αρκετά από τη θέση όπου ανακαλύφθηκε το δόντι. Πιο απλά, ο Νεάντερταλ μεγάλωσε μακριά από το χώρο όπου βρέθηκε το δόντι του, άρα μετακινήθηκε σε σημαντική απόσταση κατά τη διάρκεια της ζωής του.

«Τα αποτελέσματα των αναλύσεων, που δημοσιεύτηκαν πρόσφατα στο "Journal of Archaeological Science", θα συμβάλλουν στην επίλυση ενός από τα κεντρικά ζητήματα της παλαιοανθρωπολογίας, εκείνο της κινητικότητας των Νεάντερταλ», λέει η δρ. Ελένη Παναγοπούλου και προσθέτει: «Μερικοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι διέμεναν στην ίδια περιοχή σε όλη τους τη ζωή, ενώ άλλοι πιστεύουν ότι τα νομαδικά τους δίκτυα κάλυπταν ευρύτερες περιοχές. Τα ευρήματά μας αποδεικνύουν ότι η κινητικότητά τους ήταν σημαντική και τα οικιστικά τους δίκτυα ήταν ευρύτερα και πιο οργανωμένα απ' ό,τι πιστεύαμε. Δεδομένου ότι την περίοδο εκείνη οι Νεάντερταλ συνυπήρχαν σε ορισμένες περιοχές της Ευρώπης με τον σύγχρονο άνθρωπο, μπορεί κανείς να υποθέσει ότι η κινητικότητα αυτή θα διευκόλυνε τις επαφές των δύο πληθυσμών, σε πολιτισμικό και, ίσως, σε βιολογικό επίπεδο».