Αττική μαρμάρινη λήκυθος του 4ου αι. π.Χ., προϊόν αρχαιοκαπηλίας, παρουσιάστηκε χτες στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, όπου θα εκτίθεται, μετά την επιστροφή της από την Ελβετία. Η διαδικασία επαναπατρισμού ολοκληρώθηκε στις 17/4.

Η λήκυθος φέρει ανάγλυφη παράσταση δύο γυναικείων μορφών που εικονίζονται σε σκηνή δεξίωσης. Το αντικείμενο παρουσιάστηκε το 2007, σε διεθνή έκθεση αρχαιοπωλών στο Μάαστριχτ της Ολλανδίας, όπου δημοπρατούνταν από Ελβετό αρχαιοπώλη. Το υπουργείο Πολιτισμού έλαβε από την αστυνομία σχετική φωτογραφική τεκμηρίωση από τις αρχαιότητες που θα έβγαιναν στο «σφυρί», προκειμένου να ερευνηθεί αν προέρχονται από την ελληνική επικράτεια.

Βάσει στοιχείων που βρίσκονταν στη διάθεση του 2ου Τμήματος Αρχαιοκαπηλίας της Δ/νσης Ασφάλειας Αττικής και του ΥΠΠΟ, η λήκυθος ταυτίστηκε με έργο που αποτελούσε προϊόν παράνομης διακίνησης και εξαγωγής από την ελληνική επικράτεια. Συγκεκριμένα, είχαν κατασχεθεί από υπόπτους για αρχαιοκαπηλική δράση φωτογραφίες που απεικόνιζαν μία μαρμάρινη αττική λήκυθο. Ετσι ξεκίνησαν οι σχετικές διαδικασίες επιστροφής. Το ποινικό μέρος της υπόθεσης έχει αναλάβει τακτικός ανακριτής. Ο δε Ελβετός αρχαιοπώλης αποφάσισε να παραδώσει τη λήκυθο στο ελληνικό Δημόσιο, «εξωδίκως, ανεπιφύλακτα και άνευ όρων».

Κατά τον υπουργό Πολιτισμού, Μιχ. Λιάπη, έχουν εντοπιστεί «αρκετές» ακόμη αρχαιότητες - θύματα αρχαιοκαπηλίας, αλλά όπως σημειώνεται «η δυσκολία είναι στην ταυτοποίηση». Ο υπουργός πρόσθεσε ότι ο νέος νόμος περί αρχαιοκαπηλίας «δεν είναι πανάκεια», αλλά «μία βάση». Ωστόσο, και μέσω της υπόθεσης της ληκύθου, επιβεβαιώνεται η κριτική του ΚΚΕ στο νόμο, τον οποίο καταψήφισε, αφού δεν αγγίζει το εμπόριο της πολιτιστικής κληρονομιάς, δηλαδή την «αγορά». Αντίθετα, η λογική του «νόμιμου» και «παράνομου» εμπορίου αρχαιοτήτων αποτελεί, ουσιαστικά, το «περιβόλι» για τη λεηλασία αυτής της κληρονομιάς.