Σε «ελεύθερη πτώση» μετατράπηκε η πτωτική τάση που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στην κίνηση των μουσείων και των αρχαιολογικών χώρων της χώρας, κατά το πρώτο τετράμηνο του 2008, γεγονός που αντανακλά περισσότερο τη συνεχιζόμενη απαξίωση της πολιτιστικής κληρονομιάς και τη μη καλλιέργεια ενδιαφέροντος γι' αυτήν στο λαό, παρά τις όποιες «ανησυχίες» για την τουριστική διάσταση του θέματος, δεδομένου μάλιστα πως τα στοιχεία για την τουριστική κίνηση το αντίστοιχο διάστημα δεν έχουν σημαντικές μεταβολές.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, λοιπόν, οι επισκέψεις στα μουσεία το πρώτο τετράμηνο του 2008 ήταν κατά 43,5% λιγότερες από την αντίστοιχη περίοδο του 2007, ενώ οι συγκριτικές απώλειες για τους αρχαιολογικούς χώρους το ίδιο διάστημα ήταν 41,1%! Και για όσους νομίζουν ότι αυτά τα στοιχεία γιγαντώνονται από την επαρχία, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, το μεγαλύτερο της κλασικής αρχαιότητας στον κόσμο, είχε μείωση κατά 47,1%, σίγουρα πολύ πιο εντυπωσιακή από τη μείωση κατά 78,5% του μουσείου της Αρχαίας Ολυμπίας, αφού ο αρχαιολογικός χώρος έγινε «κάρβουνο» από τις περσινές πυρκαγιές. Εξίσου αρνητικά εντυπωσιακή είναι και η μείωση κατά 64,4% του Μουσείου των Δελφών.

Ακόμη και την Ακρόπολη των Αθηνών την επισκέφθηκαν κατά 22,9% λιγότεροι άνθρωποι, ενώ συντριπτικό πλήγμα υπέστη και η «μινωική» Κρήτη, με τους αρχαιολογικούς χώρους της Κνωσού και της Φαιστού να έχουν απώλειες κατά 59% και 50,3% αντίστοιχα. Κατά 49,5% ήταν μειωμένη η κίνηση στην Αρχαία Κόρινθο και κατά 56% στο Σούνιο. Ωστόσο, οι εισπράξεις είχαν πολύ λιγότερη συνολική μείωση, αφού οι οικονομικές απώλειες για τα μουσεία ήταν 12,2% και για τους αρχαιολογικούς χώρους 10,2%. Αυτό το τελευταίο στοιχείο έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αφού η ιδιωτικοοικονομική διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς ενδιαφέρεται πρωτίστως για την είσπραξη, γεγονός που παραπέμπει σε ακόμη μεγαλύτερους κινδύνους για τα μουσεία και για το λαό. Για παράδειγμα, αν στο πλαίσιο της εμπορευματοποίησης στην οποία οδηγούνται τα μουσεία, αυτά θα βγάζουν τα έξοδά τους ακόμη και με άσχετες εκθέσεις ιδιωτών ή ακόμη και με φαγοπότια «μεγαλοσχήμων», ποιος ο λόγος να προσελκύσουν εργαζόμενους και νεολαία;

Αλλωστε, η αδιαφορία για το ανέβασμα του πνευματικού επιπέδου του λαού προκύπτει και εμμέσως από τα παραπάνω στοιχεία, αφενός γιατί το εν λόγω χρονικό διάστημα δεν είναι αμιγώς «τουριστικό» - άρα οι εν δυνάμει επισκέπτες των μουσείων και των αρχαιολογικών χώρων είναι οι κάτοικοι της περιοχής - και αφετέρου, διότι από το 2002, επισκέπτες μουσείων και αρχαιολογικών χώρων θεωρούνται στατιστικά και τα άτομα με ελεύθερη είσοδο (νέοι, φοιτητές, στρατιώτες, κ.ά.). Ποιος, πότε και πώς όμως καλλιέργησε στις νέες γενιές τη θέληση για κατάκτηση της γνώσης;