Αν η αυτοκινητοβιομηχανία είναι ο πρώτος κλάδος που υπέστη τις συνέπειες της διεθνούς οικονομικής κρίσης, το εμπόριο φαίνεται ότι θα είναι ο δεύτερος. Σύμφωνα με τις εκθέσεις διεθνών οίκων, το 2009 επιφυλάσσει για το λιανικό εμπόριο χρεοκοπίες, λουκέτα, αναγκαστικές συγχωνεύσεις και εξαγορές.

Μια πρώτη γεύση των επερχόμενων εξελίξεων έδωσαν οι πωλήσεις κατά τη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων γιορτών. Στο διεθνή Τύπο αναφέρεται ότι ήταν οι χειρότερες γιορταστικές πωλήσεις των τελευταίων τουλάχιστον 40 χρόνων. Ηδη, πολλές επιχειρήσεις προετοιμάζονται για μείωση αποθεμάτων και προμηθευτών, ενώ άλλες προχωρούν σε κλείσιμο καταστημάτων τους σ' όλο τον κόσμο.

Η κατάσταση έχει τα ίδια χαρακτηριστικά τόσο στις χώρες - μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όσο και στις Ηνωμένες Πολιτείες όπου οι πωλήσεις των καταστημάτων που λειτουργούν εδώ και τουλάχιστον ένα έτος στις ΗΠΑ υποχώρησαν, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Εμπορικού Συνδέσμου της Νέας Υόρκης, κατά 2% το Νοέμβρη και το Δεκέμβρη.

Η πτώση - διπλάσια της αρχικά προβλεπόμενης - είναι η μεγαλύτερη από το 1969, οπότε ξεκίνησαν να κρατούνται στοιχεία, θα έχει σαν επακόλουθο ανάλογη συρρίκνωση των κερδών των επιχειρήσεων του κλάδου στο δ' τρίμηνο του 2009 κατά 19%, ήταν φυσικά απόρροια της ύφεσης και της δραματικής συρρίκνωσης στις δαπάνες των καταναλωτών.

Σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας Spending Pulse, οι Αμερικανοί καταναλωτές ξόδεψαν στα φετινά Χριστούγεννα τουλάχιστον 20% λιγότερα σε σχέση με πέρυσι για έπιπλα, 23% λιγότερα για γυναικείο ρουχισμό, 14% λιγότερα για αντρικό ρουχισμό και είδη υπόδησης, 27% λιγότερα για ηλεκτρονικά και οικιακές συσκευές και 35% λιγότερα για είδη πολυτελείας.

Υπό το βάρος αυτών των εξελίξεων και με δεδομένη τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση, πάνω από δέκα μεγάλες αλυσίδες λιανικού εμπορίου (με καταστήματα σ' όλο τον κόσμο) οδηγήθηκαν, ή οδηγούνται σε πτώχευση.

Αλυσίδες όπως οι Circuit City, Boscov's Sharper Image, Mervyn's, Linens'n Things, Whitehall Jewelers και Steve & Barry's και η Steve & Barry's κατέθεσαν αίτηση προστασίας έναντι των πιστωτών τους πριν φύγει το 2008^*. Οπως όμως όλα δείχνουν, αυτές οι πτωχεύσεις ήταν απλά και μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Ολοι οι ειδικοί βλέπουν πολλαπλασιασμό χρεοκοπιών στον κλάδο τους πρώτους μήνες του 2009, ενώ η Alix Partners που μελέτησε 180 μεγάλες επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου, εκτιμά στους επόμενους 24 μήνες τετραπλασιασμό όσων αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα και ενδεχόμενο πτώχευσης.

* Στοιχεία από την «Ελευθεροτυπία» της 4/1/2009.