Εμφανής είναι η πρόθεση του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης να ρίξει, έστω και ελάχιστο «φως», στο ιδιοκτησιακό καθεστώς των ΜΜΕ και στο ασυμβίβαστο της συμμετοχής σε επιχειρήσεις ΜΜΕ και σε επιχειρήσεις του δημοσίου. Με καθυστέρηση πέντε χρόνων, λόγω της ανυπαρξίας -με ευθύνη της κυβέρνησης- και της μη λειτουργίας του τμήματος διαφάνειας, το ΕΣΡ μετά από πέντε χρόνια μπορεί να κάνει τα πρώτα του βήματα, για έναν έστω στοιχειώδη έλεγχο στο «διαπλεκόμενο», ασύδοτο και αδιαφανές ραδιοτηλεοπτικό τοπίο. Παρότι ακόμη η υποδομή τού υπό διαμόρφωση τμήματος «ελέγχου και διαφάνειας» δεν είναι επαρκής, εντούτοις διαφαίνεται, ότι το ΕΣΡ επιχειρεί ν' «ανοίξει» φακέλους με μετοχικά κεφάλαια, ιδιοκτησιακό καθεστώς και ασυμβίβαστα των μεγάλων τηλεοπτικών σταθμών. Στο πλαίσιο αυτό θα ζητήσει αναλυτικά στοιχεία από όλους τους τηλεοπτικούς σταθμούς εθνικής εμβέλειας και θ' αποστείλει εγκύκλιο στις δημόσιες υπηρεσίες, προκειμένου να γίνει διασταύρωση των στοιχείων των εταιριών ΜΜΕ και των εταιριών που αναλαμβάνουν δημόσια έργα ή προμήθειες του δημοσίου.

Η αρχή έγινε με το ΔΟΛ και την εταιρία «Τηλέτυπος», στην οποία ανήκει το MEGA. Ο πρόεδρος του ΕΣΡ είχε ζητήσει πριν το πόρισμα Ι.Ντογιάκου, από το ΔΟΛ τις συμβάσεις που αφορούν το γραφείο ταξιδίων του ΔΟΛ «Τράβελ Πλαν» και το υπουργείο Εξωτερικών. Χτες το ΕΣΡ είχε καλέσει εκπρόσωπο του «Τηλετύπου», να δώσει εξηγήσεις για παραβιάσεις που έγιναν, αφού ο ΔΟΛ συμμετέχει στην εταιρία «Τηλέτυπος». Από τον έλεγχο που έκανε το τμήμα «ελέγχου και διαφάνειας» του ΕΣΡ, όπως είπε χτες ο πρόεδρος του ΕΣΡ Βασίλης Λαμπρίδης, διαπιστώθηκε ότι ο ΔΟΛ συμμετείχε το χρονικό διάστημα από τον Σεπτέμβριο του 1998 έως το Σεπτέμβριο του 2000 στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρίας «Τηλέτυπος» με ποσοστό 10,3% έως 13,5% κατά παράβαση του νόμου. Το ίδιο χρονικό διάστημα το υπουργείο Εξωτερικών είχε συνάψει τρεις συμβάσεις (14.9.98, 14.9.99 και 26.5. 2000) με το «Τράβελ Πλαν» του ΔΟΛ. Στη χτεσινή συνεδρίαση του ΕΣΡ παραβρέθηκε από μέρους του «Τηλετύπου» για να δώσει εξηγήσεις ο δικηγόρος της εταιρίας, ο οποίος δεν αρνήθηκε τα στοιχεία του ΕΣΡ, αλλά δεν αποδέχτηκε ότι φέρει ευθύνη το MEGA. O εκπρόσωπος του «Τηλετύπου» επιφυλάχτηκε να στείλει στο ΕΣΡ υπόμνημα το αμέσως επόμενο διάστημα.

Σ' εξέλιξη, όμως, βρίσκονται και έλεγχοι για άλλους τηλεοπτικούς σταθμούς. Χαρακτηριστικά, όπως είπε ο Βασίλης Λαμπρίδης, έχουν ζητηθεί στοιχεία για τον έλεγχο «συγκέντρωσης και δικτύωσης με πρωτοβουλία τοπικού τηλεοπτικού σταθμού». Είναι φανερό ότι τα στοιχεία αυτά αφορούν στην αγορά από τον Σωκράτη Κόκκαλη του τηλεοπτικού σταθμού T.V Magic.

Ελεγχος επίσης θα γίνει, όπως είπε ο πρόεδρος του ΕΣΡ, στο ιδιοκτησιακό καθεστώς τηλεοπτικού σταθμού εθνικής εμβέλειας, από τον οποίο ήδη είχαν ζητηθεί στοιχεία τα οποία και εστάλησαν στο ΕΣΡ. Το σημείο «κλειδί» το οποίο θα εξετάσει το ΕΣΡ είναι εάν οι μέτοχοι έχουν και συμβάσεις με δημόσια έργα. Σύμφωνα με πληροφορίες πρόκειται για τον τηλεοπτικό σταθμό STAR. O έλεγχος διαφάνειας «επεκτείνεται» και στην επίγεια συνδρομητική τηλεόραση. Θα γίνει, όπως ανέφερε χτες ο Βασίλης Λαμπρίδης έλεγχος στην «οριζόντια συγκέντρωση ενός επίγειου συνδρομητικού» καναλιού, προκειμένου να ελεγχθούν οι μέτοχοι και το ποσοστό συμμετοχής τους. Είναι εμφανές ότι ο έλεγχος αφορά στη Multichoice, στην οποία ο «Τηλέτυπος» συμμετέχει με 42%.

Ασάφειες, υπερβολές και επιλεκτικές επαναλήψεις τραγικών σκηνών έγιναν, όπως επισημαίνει στην οδηγία που απέστειλε προς τους ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς το ΕΣΡ, στον τρόπο με τον οποίο τα ΜΜΕ κάλυψαν τη ναυτική τραγωδία του «ΣΑΜΙΝΑ». Σε ορισμένες περιπτώσεις όπως υπογραμμίζεται στην οδηγία έγιναν μεταδόσεις πληροφοριών που «παραβιάζουν ευθέως το τεκμήριο της αθωότητας, τις υποχρεώσεις σεβασμού της ιδιωτικής ζωής και της αποφυγής κάθε αδιάκριτης παρέμβασης σε προσωπικό πένθος, καθώς και της απαγόρευσης χρησιμοποίησης μεθόδων συλλογής πληροφοριών προσβλητικών της αξιοπρέπειας του ανθρώπου». Το ΕΣΡ επισημαίνει ότι η νομιμότητα, η πολυμέρεια και πληρότητα της ενημέρωσης πρέπει να συμβαδίζουν με την ελεύθερη έκφραση, ιδιαίτερα σε τραγικές περιπτώσεις σαν και αυτές του ναυαγίου.