Τα λεγόμενα του Δημήτρη Ξυλογιάννη σε συνδυασμό με το Προεδρικό Διάταγμα που ετοίμασε το υπουργείο Γεωργίας για τα κίνητρα συγχωνεύσεων των συνεταιρισμών, έδωσαν την παρακάτω τροπή στη συζήτηση.

- Πάντως, η κυβέρνηση ετοιμάζεται να δώσει και κίνητρα για συγχωνεύσεις και μετατροπές. Ολα αυτά δεν έχουν καμία αξία;

- Κίνητρα για τη συγχώνευση των συνεταιρισμών η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ υποτίθεται ότι δίνει από το 1985, μιας και ο νόμος 1541 που ψηφίστηκε τότε προέβλεπε κίνητρα συγχωνεύσεων. Από τότε όμως μέχρι σήμερα, συγχωνεύτηκαν μόνο οι ΕΑΣ της Μεσσηνίας. Πουθενά αλλού δεν έγινε συγχώνευση, με αποτέλεσμα να υπάρχουν 7.000 πρωτοβάθμιοι συνεταιρισμοί, οι περισσότεροι από τους οποίους χωρίς καμία οικονομική δραστηριότητα και πάνω από 130 Ενώσεις, οι περισσότερες από τις οποίες είναι καταχρεωμένες. Το μηδαμινό αυτό αποτέλεσμα αποδείχνει πόσο ουσιαστικά ήταν και τα κίνητρα αυτά.

Το ίδιο θα συμβεί και με τα νέα κίνητρα, επειδή είναι επουσιώδη, αντιφατικά και δεν αντιμετωπίζουν το βασικότερο πρόβλημα των συνεταιρισμών που είναι τα χρέη.

Είναι επουσιώδη επειδή το ύψος των πριμοδοτήσεων που δίνεται φτάνει δε φτάνει να αντιμετωπίσει τα διαδικαστικά έξοδα ενοποίησης. Επίσης, η επιχορήγηση των προσλήψεων προσωπικού είναι άνευ περιεχομένου μιας και οι περισσότεροι συνεταιρισμοί δεν έχουν δραστηριότητες για να δικαιολογήσουν μόνιμο προσωπικό και όσοι συνεταιρισμοί έχουν δραστηριότητες συνήθως έχουν υπεράριθμο προσωπικό εξαιτίας των ρουσφετολογικών προσλήψεων.

Είναι αντιφατικά επειδή στα άρθρα του νόμου επιτρέπεται η πολυδιάσπαση του συνεταιριστικού κινήματος, αφού δίνεται η δυνατότητα σε εφτά μέλη να φτιάξουν νέο συνεταιρισμό, σε δύο συνεταιρισμούς να φτιάξουν νέα Ενωση και σε δύο Ενώσεις να φτιάξουν νέα κλαδική οργάνωση.

Τα κίνητρα δεν αντιμετωπίζουν τα χρέη που αποτελούν και το βασικότερο εμπόδιο συγχώνευσης των συνεταιρισμών. Γιατί είναι δυνατόν ένας συνεταιρισμός που δεν έχει χρέη να ενωθεί με ένα καταχρεωμένο συνεταιρισμό και όλα μαζί τα μέλη να είναι συνυπεύθυνα για τα κοινά χρέη που σύμφωνα με το νέο νόμο μεταβιβάζονται στη νέα οργάνωση;

Ο πραγματικός στόχος των κινήτρων συγχώνευσης είναι να βάλει στο χέρι της η ΑΤΕ και τα περιουσιακά στοιχεία των συνεταιριστικών οργανώσεων που δεν είναι χρεωμένες για να μειωθούν με αυτό τον τρόπο οι επισφαλείς απαιτήσεις.

- Η κυβέρνηση όμως λέει ότι έτσι θα επιτευχθεί η βελτίωση της ποιότητας της ανταγωνιστικότητας και πως έτσι θα αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις της ΟΝΕ και της Παγκοσμιοποίησης. Γιατί να μην την πιστέψουν οι αγρότες;

- Η κυβέρνηση ψεύδεται όταν υποστηρίζει ότι με την πολυδιάσπαση των συνεταιριστικών οργανώσεων, την αδιαφάνεια, την εξάρτηση, τον έλεγχο των οικονομικών οργανώσεων των αγροτών από τους μεγαλεμπόρους, τους βιομηχάνους και τους μεγαλοαγρότες θα ενισχυθεί ο ρόλος και η δράση του συνεταιριστικού κινήματος. Κοροϊδεύει τους αγρότες όταν υποστηρίζει ότι θα ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα των συνεταιριστικών οργανώσεων και θα αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις της ΟΝΕ και της παγκοσμιοποίησης.

Δεν αντιμετωπίζονται τα μονοπώλια και οι μεγάλες γεωργικές εκμεταλλεύσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της Αμερικής με διαλυμένες συνεταιριστικές οργανώσεις, με το 80% των πρωτοβάθμιων συνεταιρισμών να λειτουργούν χωρίς γραφείο και με σφραγίδες φαντάσματα. Είναι αδιανόητο να μιλάμε για ανταγωνιστικότητα και αντιμετώπιση των σημερινών προκλήσεων. Με ελεύθερους τους μεγαλοεισαγωγείς να διαμορφώνουν όπως αυτοί θέλουν τις τιμές των αγροτικών μέσων και συντελεστών παραγωγής, δεν μπορούμε να μιλάμε για ανταγωνιστικότητα των αγροτικών μας προϊόντων.

-Με βάση τα όσα λέτε, προκύπτει η αναγκαιότητα για ενίσχυση του συνεταιριστικού ρόλου σε όφελος των μικρομεσαίων αγροτών. Πώς μπορεί να γίνει αυτό και με ποιας μορφής συνεταιρισμούς;

- Φυσικά δεν πρέπει η μικρομεσαία αγροτιά να αποδεχτεί αδιαμαρτύρητα τη νέα τάξη πραγμάτων και τις προσπάθειες της ΕΕ και της κυβέρνησης για παραπέρα περιθωριοποίηση, αδρανοποίηση και διάλυση των συνεταιριστικών οργανώσεων.

Θα πρέπει δυναμικά, μαζικά και ενωτικά να αντιδράσει και να αντισταθεί στα σχέδιά τους, καταργώντας στην πράξη νόμους και κανονισμούς και να δημιουργήσει εκείνους τους συνεταιρισμούς που θα λειτουργούν παραγωγικά, με διαφάνεια, δημοκρατία και αυτοτέλεια απέναντι στο κράτος, που τα μέλη του θα είναι ισότιμα, που ο οικονομικός τους και ο κοινωνικός τους ρόλος θα αναγνωρίζεται έμπρακτα από το κράτος, με δημοκρατικό και προνομιακό νομικό και θεσμικό πλαίσιο.

Να γίνουν εκείνοι οι συνεταιρισμοί που θα βάζουν φραγμό στα σχέδια και τις επιδιώξεις του μεγάλου κεφαλαίου, που θα αντιστέκονται στις αποφάσεις των δικομματικών κυβερνήσεων και της ΕΕ, για παραπέρα συρρίκνωση του αγροτικού πληθυσμού και των εισοδημάτων της μικρομεσαίας αγροτιάς και θα αποτελούν τη σπονδυλική στήλη ανάπτυξης του αγροτικού τομέα, όργανα στήριξης της αγροτιάς και της εθνικής μας οικονομίας.

- Οι αγρότες μπορούν υπό τις σημερινές συνθήκες να έχουν τέτοιους συνεταιρισμούς και πώς θα το πετύχουν;

- Οι αγρότες το ξέρουν πολύ καλά ότι με τις σημερινές πολιτικές συνθήκες, το νέο νόμο για τους συνεταιρισμούς και τις ευρωπαϊκές κατευθύνσεις και αποφάσεις, είναι πολύ δύσκολο να δημιουργήσουν τέτοιους συνεταιρισμούς. Να δημιουργήσουν δηλαδή εκείνες τις συνεταιριστικές οργανώσεις που θα λειτουργούν παραγωγικά, δημοκρατικά, με διαφάνεια και όλα τα υπόλοιπα που αναφέραμε και παραπάνω.

Για να γίνουν τέτοιοι συνεταιρισμοί χρειάζεται μια διαφορετική πολιτική. Μια πολιτική που θα στηρίζει την ανάπτυξη του αγροτικού τομέα στα συλλογικά οικονομικά όργανα των αγροτών και πιο συγκεκριμένα στους παραγωγικούς πρωτοβάθμιους συνεταιρισμούς. Μια πολιτική που θα δίνει όλα εκείνα τα κίνητρα και θα δημιουργεί εκείνες τις προϋποθέσεις, θεσμικά κατοχυρωμένες, που θα βοηθούν και προνομιακά θα ενισχύουν τη δημιουργία και την αποτελεσματική δραστηριοποίηση ειδικά των πρωτοβάθμιων συνεταιρισμών και γενικότερα των συνεταιριστικών οργανώσεων.

Χρειάζεται μια πολιτική που θα σχεδιάζει και θα προγραμματίζει την ανάπτυξη του αγροτικού τομέα με βάση τις εθνικές μας ανάγκες και όχι τις κατευθύνσεις και τις επιταγές της ΕΕ. Αυτή η αγροτική πολιτική θα είναι ενταγμένη στα πλαίσια μια γενικότερης λαϊκής οικονομίας.