Eurokinissi

Μπορεί αυτές καθεαυτές οι προτάσεις του ΣΠΔΕ να μην έχουν ακόμα διαμορφωθεί (απαιτούνται τουλάχιστον έξι μήνες, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΠΔΕ), ωστόσο οι κατευθύνσεις έχουν ήδη τεθεί ξεκάθαρα: Αναμόρφωση του προγράμματος και του περιεχομένου του Λυκείου, ώστε να παρέχει στους μαθητές όχι μόρφωση αλλά βασικές δεξιότητες. Προώθηση της διαφοροποίησης της γνώσης του κάθε μαθητή με κριτήριο την ταξική του προέλευση και προοπτική. Στροφή στην τεχνική και επαγγελματική εκπαίδευση. Αύξηση των ταξικών φραγμών στη μόρφωση, από τις πρώτες βαθμίδες της εκπαίδευσης.

Στην πρώτη συνεδρίαση του ΣΠΔΕ, ο υπουργός Παιδείας διαλύει τις όποιες αυταπάτες, ξεκαθαρίζοντας τι ακριβώς σημαίνει το «άγραφο χαρτί» πάνω στο οποίο ο ίδιος διακηρύττει ότι προχωράει ο «διάλογος»: «Είμαστε άγραφος χάρτης ως προς κάθε προκατάληψη ή σκοπιμότητα. Δεν είμαστε άγραφος χάρτης σε ό,τι αφορά τους εκπαιδευτικούς στόχους»! Βέβαια, οι εκπαιδευτικοί στόχοι της κυβέρνησης μπορεί να καλλωπίζονται και να στολίζονται με διάφορες εύηχες διακηρύξεις (για ελκυστικό σχολείο, για δίκαιο σύστημα, για κατάργηση της παραπαιδείας...), αλλά είναι οι ίδιοι αντιδραστικοί στόχοι που έχει συνυπογράψει η κυβέρνηση σε επίπεδο ΕΕ και υπαγορεύουν ακόμα μεγαλύτερη υποβάθμιση του Λυκείου.

Ο ίδιος ο υπουργός Παιδείας, στην τοποθέτησή του στη συνεδρίαση του ΣΠΔΕ, εξήγησε τους στόχους της κυβέρνησης για το Λύκειο: «Αυτόνομη εκπαιδευτική μονάδα», «να καλύπτει ένα σύνολο βασικών γνώσεων αλλά και γνωστικών επιλογών για τον κάθε μαθητή», «να προσφέρει επαγγελματικές δεξιότητες και δυνατότητες για ένα μέλλον όχι αναγκαστικά μόνο κοντινό (δηλαδή, επαρκείς γνώσεις χρήσης του υπολογιστή, του διαδικτύου, της ελληνικής και αγγλικής γλώσσας, καθώς και κάθε βασικής έννοιας των μαθηματικών και των φυσικών επιστημών)».

Δε μένουν και πολλά να μάθουμε από την όποια τελική απόφαση του «διαλόγου» παρά μόνο το ...ακριβές φανταχτερό περιτύλιγμα που θα επιλεγεί για να παρουσιαστεί το αναμορφωμένο και υποβαθμισμένο Λύκειο. Γιατί, κατά τ' άλλα, όπως λέει παραπάνω ο υπουργός, στόχος είναι το Λύκειο που θα παρέχει τις βασικές δεξιότητες ή δεξιότητες - κλειδιά, όπως ακριβώς τις έχει καθορίσει η ΕΕ, σύμφωνα με τις επιταγές του κεφαλαίου για τις απαραίτητες δεξιότητες που πρέπει να έχει ένας φτηνός και ευέλικτος εργαζόμενος. Λίγα ελληνικούλια, λίγα αγγλικούλια, κύρια για να μπορεί να επικοινωνήσει ο απόφοιτος, λίγη αριθμητική, λίγα βασικά στοιχεία επιστημών, χρήση υπολογιστών, αρκετή επιχειρηματικότητα για να μπαίνουν οι νέοι στο πνεύμα του ρίσκου και να αισθάνονται ...ένα με τον αυριανό τους εργοδότη.

Οπως μάλιστα λέει ο υπουργός Παιδείας, στο Λύκειο που προωθείται θα υπάρχει σαφής «μείωση της διδακτέας ύλης. Με λίγα υποχρεωτικά μαθήματα και περισσότερα επιλογής», καθώς και ένας «νέος πλουραλισμός στα σχολικά βιβλία, που με τη βοήθεια του διαδικτύου θα μπορούν να είναι περισσότερα του ενός για κάθε μάθημα». Στο δρόμο της ταξικής διαφοροποίησης βαδίζει η πρόταση του υπουργού Παιδείας: Λίγα μαθήματα κοινά, για όλους τους μαθητές, και από εκεί και πέρα εξατομικευμένο αναλυτικό πρόγραμμα. Ετσι, στο όνομα πάλι των «επιλογών» και των «δυνατοτήτων», οι μαθητές θα ...ξεστραβώνονται μπροστά στους υπολογιστές για να πάρουν «σφαιρική αντίληψη» του μαθήματος, ανατρέχοντας σε διάφορους τίτλους και βγάζοντας τελικά συμπέρασμα ότι τα πάντα (η ιστορία, η φυσική, η δημιουργία του κόσμου) είναι θέμα ...άποψης!

Η προωθούμενη αναμόρφωση του Λυκείου δεν έρχεται να το αναβαθμίσει, όπως θέλει να παρουσιάσει η κυβέρνηση. Οσο το Λύκειο παραμένει μια αυτόνομη βαθμίδα, έξω από την υποχρεωτική εκπαίδευση, θα είναι συνδεδεμένο με τον όποιο τρόπο εισαγωγής στην ανώτατη εκπαίδευση, θα αφορά όλο και λιγότερα παιδιά. Αλλωστε, η τάση στην ΕΕ είναι να σπρώχνονται οι μαθητές όλο και πιο βίαια προς την τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση, προς τα σχολεία «ενός κατώτερου θεού», τα ΕΠΑΛ και τις ΕΠΑΣ. Τάση που επανέρχεται μέσα από τις προτάσεις τόσο της κυβέρνησης, όσο και του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ για ενίσχυση της τεχνικοεπαγγελματικής εκπαίδευσης.

Γι' αυτό άλλωστε και ο Γ. Μπαμπινιώτης ξεκαθαρίζει εξαρχής πως «τελικός στόχος ως προς τα ΑΕΙ δεν μπορεί παρά να είναι η άμεση πρόσβαση με βάση την επίδοση των μαθητών στο Λύκειο», για να διευκρινίσει ότι αυτή «δεν είναι δυνατό να επιτευχθεί από τους τεράστιους αριθμούς, που φτάνουν και τις 100.000 υποψηφίων», όταν τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ «μπορούν να υποδεχτούν γύρω στις 40.000»...

Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι οι προτάσεις τόσο του προέδρου του ΣΠΔΕ και της ΝΔ, όσο και του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, ξεκάθαρα ή συγκαλυμμένα, δίνουν στα ίδια τα πανεπιστήμια ρόλο στην επιλογή των φοιτητών τους. Είναι άλλος ένας τομέας που αποδεικνύει και το ψευδεπίγραφο της «μηδενικής βάσης» του «διαλόγου» αλλά και τη σύγκλιση όλων των κομμάτων του «ευρωμονόδρομου» στην εφαρμογή των επιταγών του κεφαλαίου για ιδιωτικοποίηση των πανεπιστημίων. Γιατί αυτό το «μοντέλο» ταιριάζει στο πανεπιστήμιο της αγοράς, που λειτουργεί με επιχειρηματικά κριτήρια, με μοχλό την αύξηση της ανταγωνιστικότητάς του και έχει απαίτηση να καθορίζει το ίδιο τα κριτήρια επιλογής των φοιτητών του.

Εξετάσεις μέσα στο Λύκειο, εξετάσεις ένα χρόνο μετά το Λύκειο, προπαιδευτικό έτος στο πανεπιστήμιο (προπαρασκευαστικό ή γενικό πρώτο έτος εκτός συνεκτικού επιστημονικού αντικειμένου), σύσταση εθνικού εξεταστικού φορέα όπου οι υποψήφιοι φοιτητές θα δίνουν εξετάσεις όποτε επιλέγουν και όσες φορές θέλουν... Αυτά είναι μερικά μόνο από τα συστήματα πρόσβασης που ισχύουν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και αναφέρθηκαν από τον Γ. Μπαμπινιώτη ως παραδείγματα. Αλλωστε, το ΣΠΔΕ δε θα καταθέσει μία και μοναδική πρόταση, αλλά εναλλακτικές προτάσεις, από τις οποίες τελικά η κυβέρνηση θα επιλέξει ποια θα εφαρμόσει.

Ωστόσο, όποιο σύστημα πρόσβασης τελικά επιλεγεί και όποιες αλλαγές τελικά προκριθούν για το Λύκειο, εκείνο που δε θα αλλάξει είναι η ταξική φύση του εκπαιδευτικού συστήματος, η κάθε φορά μεταρρύθμιση του σχολείου και του πανεπιστημίου ανάλογα με το συμφέρον του κεφαλαίου. Που σημαίνει: Το οικονομικό βάρος που πέφτει στις πλάτες της λαϊκής οικογένειας θα αυξηθεί ακόμα περισσότερο και την ίδια στιγμή η μόρφωση που παίρνουν τα παιδιά θα είναι όλο και λιγότερο μόρφωση και όλο και περισσότερο ληξιπρόθεσμη κατάρτιση.

Ο «διάλογος» αποτελεί το «καρότο» για να αποσπαστεί η συναίνεση της νεολαίας και της λαϊκής οικογένειας στις νέες αντιδραστικές αλλαγές που προωθούνται και θα προωθηθούν με ακόμα μεγαλύτερη ένταση το αμέσως επόμενο διάστημα. Στόχος της κυβέρνησης και συνολικά των δυνάμεων που υπηρετούν το κεφάλαιο είναι να σπρώξουν τη νεολαία και τους εργαζόμενους σε μια κατάσταση αναμονής μέχρι να δοθούν στη δημοσιότητα τα αποτελέσματα του «διαλόγου». Μέχρι τότε, στρώνουν το έδαφος για να πείσουν το λαό ότι τα αντιδραστικά μέτρα είναι προς όφελος «όλων», όπου πίσω από αυτό το «ενωτικό» «όλοι» τσουβαλιάζονται και οι εργοδότες και οι εργαζόμενοι και οι κεφαλαιοκράτες και οι εργάτες. Γιατί εκείνο που οι αστικές δυνάμεις θέλουν να κρύψουν - και είναι απαραίτητο να το κρύψουν προκειμένου να αποσπάσουν τη συναίνεση του λαού - είναι πως τα συμφέροντα του κεφαλαίου και τα συμφέροντα των εργαζομένων είναι σε σύγκρουση και όχι σε αρμονία.