Δική μας είναι τούτη η Κυριακή, δικές μας είναι μερικές ώρες ησυχίας. Τι θα τις κάνουμε; Θα συνταξιδέψουμε με δεκατρείς συγγραφείς. Πάμε;

Δεκατρείς «νουάρ» ιστορίες, δεκατρείς οπτικές γωνίες, δεκατρείς θεωρίες και απόψεις σχετικά με το έγκλημα, τον έρωτα, την απιστία, την ενοχή, την αστυνομία, τη ξενοφοβία, το παρελθόν, την αυτοδικία αλλά και τη... θεία δίκη! Ιστορίες ευχάριστες ή μελαγχολικές, γοητευτικές ή πολύ σκληρές, που δείχνουν εμπιστοσύνη στον αναγνώστη για να του αποκαλύψουν τα πιο βαθιά μυστικά των ηρώων τους.

Πάθη, πόθοι, έρωτες, ζήλιες κ.λπ., που καταλήγουν στην ακραία πράξη του φόνου, συνυπάρχουν ειρηνικά και καθόλου ανταγωνιστικά στα «Ελληνικά Εγκλήματα 3», που μόλις κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις «Καστανιώτη», σε επιμέλεια Ανταίου Χρυσοστομίδη, για τρίτη συνεχή χρονιά.

Μα, ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά:

«Ο Φόνος στο κοτέτσι» της Αθηνάς Κακούρη, μεταφορικά και, σχεδόν, κυριολεκτικά είναι ευφυής. Ενας επιτυχημένος γιατρός, γνωστός για τις επιτυχίες του τόσο στη μαιευτική όσο και στην ερωτική σκηνή, βρίσκεται νεκρός μέσα στο σύγχρονης εργαστήριο γλυπτικής της γυναίκας του. Ο αστυνόμος Γεράκης θεωρεί ως βασικές ύποπτες τη σύζυγό του, μια γλύπτρια, την αδελφή της, τη μητέρα τους και την πρώην σύζυγό του. Η συγγραφέας σκιαγραφεί τα μέλη μιας μεγαλοαστικής οικογένειας, στο εσωτερικό της οποίας κρύβονται άνομα μυστικά και τρομερά ψέματα.

Στο διήγημά του «Ο θάνατος είναι πάντα άδικος» ο Πέτρος Μαρτινίδης έχει ως χώρο δράσης την αγαπημένη του Θεσσαλονίκη. Εκεί, σ' ένα πολυτελές ξενοδοχείο, ένας δημοσιογράφος που είναι ο κεντρικός του ήρωας, επιφορτίζεται από ένα φίλο του να προβεί σε ανταλλαγή μιας βυζαντινής εικόνας. Στην υπόθεση εμπλέκονται ιερωμένοι (η ιστορία απηχεί τα πρόσφατα γεγονότα των ανταλλαγών μεταξύ πολιτείας και μονής Βατοπεδίου) και μια μοιραία γυναίκα.

Το διήγημα του Βασίλη Βασιλικού «Η κασέτα» (το μόνο της συλλογής που δεν αναφέρεται στη σημερινή Ελλάδα), μας πηγαίνει στην εποχή της χούντας. Ηρωας είναι άγνωστος άνδρας, πρώην δεξιός, μετέπειτα κεντρώος, και τελικά αριστερός, πράγμα που του στοίχισε τη ζωή. Βρίσκεται νεκρός το 1968, σε κάποια χώρα του εξωτερικού. Αυτοκτονία ή έγκλημα; Η ιστορία του θύματος ξετυλίγεται μέσα από διαλόγους που ακούγονται σε μια κασέτα.

Ο Ανδρέας Αποστολίδης ξεκινάει τη ιστορία «Η ανεμόσκαλα» από τις φυλακές Κορυδαλλού, όπου πριν λίγους μήνες διαδραματίστηκε μια φαιδρή υπόθεση με κρατούμενους που απέδρασαν για δεύτερη φορά με ελικόπτερο. Με βάση τα ρεπορτάζ του Τύπου για την εγκληματικότητα, ο συγγραφέας μιλάει για τους ανθρώπους της νύχτας, τους μπράβους, τα ναρκωτικά, τα φτηνά τηλεοπτικά σόου, τους σκοτεινούς δικηγόρους και τους διεφθαρμένους δικαστές.

Η Τιτίνα Δανέλλη στο διήγημα «Μεταμεσονύκτιοι ψίθυροι» θίγει ένα ευαίσθητο θέμα: την πολυπλοκότητα των ερωτικών σχέσεων και τα θνησιγενή αισθήματα. Πρωταγωνιστούν ένας άντρας, τρεις γυναίκες η Χριστίνα, η Λίνα, η Μάρα, αλλά και ένα βιβλίο, ένα μυθιστόρημα, το Μοιραίο πάθος, γραμμένο από τον Μάρκο, ο οποίος χάρη σε αυτό κερδίζει δόξα και χρήματα, αλλά χάνει πολλά περισσότερα, σχεδόν τα πάντα. Οταν πεθαίνει κάποιος από τους ήρωες, ο αστυνόμος Αγγελος Βλάχος που, εντελώς συμπτωματικά εμπλέκεται στην υπόθεση, υποψιάζεται ότι δεν πρόκειται για θάνατο αλλά για φόνο. Εκ προμελέτης.

Στην πλατεία Αμερικής που κάποτε ήταν όμορφη εκείνο το σαββατιάτικο πρωινό ο ήρωας του Φίλιππου Φιλίππου δεν ξύπνησε από τα κελαηδίσματα των κορυδαλλών, που επέμεναν να κατοικούν στην περιοχή. Εκείνο το πρωινό ακούγονταν οι σειρήνες των περιπολικών και η διακεκομμένη ανάσα του κόσμου.

Μια διπλή ειδεχθής δολοφονία σκότωσε την επιφανειακή ηρεμία της Ανοιξης. Ποιος και γιατί σκότωσε δύο γυναίκες; Αυτό το ερώτημα βασανίζει τον δημοσιογράφο που αρχίζει να ερευνά το θέμα από προσωπικό ενδιαφέρον. «Οι κορυδαλλοί της Πλατείας Αμερικής» είναι ένα ατμοσφαιρικό αστυνομικό διήγημα που πέρα από το μυστήριο, δίνει ανάγλυφα σε μικρογραφία τη ζωή στην Αθήνα του σήμερα.

Ο Νίκος Γριπιώτης (εμφανίζεται για πρώτη φορά στη λογοτεχνία με αυτό το διήγημα), με το «Επενδύσεις» μας μεταφέρει σ' ένα γραφείο, όπου εργάζονται σύμβουλοι επιχειρήσεων. Εκεί, βρίσκεται νεκρός ο επιχειρηματίας, ο οποίος ναι μεν πάσχει από κάποια ασθένεια αλλά μπορεί ο θάνατος να βρήκε συμπαραστάτη και κάποιον άλλον... Ο συγγραφέας κάνει μια αναδρομή στο παρελθόν των ηρώων του και περιγράφει το πώς οι ήρωες φτάνουν στο έγκλημα, κινούμενοι από το πάθος τους για το χρήμα.

Ο Πέτρος Μάρκαρης στο «Η δολοφονία ενός Αθάνατου» μας μεταφέρει στον κόσμο των συγγραφέων που προσπαθούν να γίνουν μέλη της Ακαδημίας Αθηνών. Κέρδος είναι η δόξα και το χρήμα. Οταν δολοφονείται ο Λάμπρος Σπαχής, ο αστυνόμος Κώστας Χαρίτος αναλαμβάνει να εξιχνιάσει το έγκλημα. Υποπτοι είναι οι δύο συνυποψήφιοί του.

Ο Βασίλης Δανέλλης εμφανίζεται για πρώτη φορά ως συγγραφέας (δύο αστυνομικά του παίχτηκαν σε θεατρική μορφή στην εκπομπή «Κλέφτες και αστυνόμοι» του «902 Αριστερά στα FM»), με το διήγημα «Οταν η πόλη δείχνει τα δόντια της». Ο συγγραφέας μάς ξεναγεί σε γειτονιές μιας άγνωστης και τρομακτικής Αθήνας, όπου οι μετανάστες, οι περιθωριακοί και οι αστυνομικοί, ο καθένας μόνος του ζει τους δικούς του εφιάλτες. Ο φόνος ενός Κινέζου εξοργίζει τον αστυνόμο Ναπολέοντα Ζαβό, μόνο και μόνο γιατί του χαλάει την ησυχία. Την ίδια στιγμή, ο υπαστυνόμος Μπέλης, γνωστός ως Γκίνιας, αναλαμβάνει να λύσει το σκοτεινό αίνιγμα των Αμπελοκήπων, ενώ ένας απολυμένος αυτοκτονεί.

Το διήγημα «Η Γκρουσένκα της Μάρκου Ευγενικού» του Αλέξη Σταμάτη, ο οποίος γράφει για πρώτη φορά αστυνομικό, έχει χώρο δράσης τις ανηφόρες του Λυκαβηττού. Εκεί ο Ηλίας, ένας κλοσάρ, μπλέκει με την Πολίνα, μια αλλοδαπή καλλονή αμφιβόλου ηθικής.

Ο Τεύκρος Μιχαηλίδης με το «Αίμα με άρωμα μαστίχας» μας μεταφέρει στη Χίο, όπου καθημερινά αποβιβάζονται δεκάδες απόκληροι που ψάχνουν τον παράδεισο. Κεντρική ηρωίδα είναι η Ολγα, μια αστυνομικός που καταφεύγει στο νησί λόγω ερωτικής απογοήτευσης. Οταν ανακαλύπτει σε μια παραλία ένα νεκρό, επιχειρεί να διαλευκάνει το έγκλημα. Πρόκειται για μια αστυνομική ιστορία, με μεγάλη δόση οικολογικής ευαισθησίας.

Ο Ιερώνυμος Λύκαρης στο διήγημα «Πάσα θανάτου», ξετυλίγει το κουβάρι της αστυνομικής βίας, της συγκάλυψης, της δικαστικής εθελοτυφλίας και στρεψοδικίας, και της εξαγοράς συνειδήσεων. Ηρωας και αφηγητής είναι ένας δημοσιογράφος, παλιός αριστεριστής, ο οποίος παρακολουθεί τον δράστη, τον (φανταστικό όνομα), Περίανδρο Βεργίδη, ο οποίος δεν έχει τιμωρηθεί. Μιας και δεν υπάρχει δικαιοσύνη, υπάρχει πάντα αυτοδικία.

Στο διήγημα «Γιασεμιών 7» του Σέργιου Γκάκα, ήρωας είναι ο Λευτέρης Βοντετσιάνος, ένας παλιός αριστερός μένει σε μια πολυκατοικία παρέα με τις αναμνήσεις του και με τα φαντάσματά του. Οταν όμως ο διαχειριστής της πολυκατοικίας, πρώην ΕΣΑτζής, ξεπεράσει τα όρια και αψηφήσει το νόμο, τη λογική και την ανθρωπιά, εκείνος αποφασίζει να αποδώσει δικαιοσύνη.

Και τα 13 διηγήματα είναι πολιτικά ή κοινωνικά, αφού τα πλαίσια στα οποία διαδραματίζονται (εκτός εκείνου του Βασιλικού), είναι χώροι, όπου βιώνονται ακραίες ή μη καταστάσεις ανάμεσα σε πολίτες που πιέζονται από την πραγματικότητα.

Οι φωτογραφίες είναι από ταινίες του Αλ. Χίτσκοκ.