Σε ένα γνήσιο λαϊκό και πολύπλευρο καλλιτέχνη - πεζογράφο, ποιητή, ζωγράφο, γλύπτη - αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης και του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας και αταλάντευτο κομμουνιστή, τον Βασίλη Φυτσιλή, ήταν αφιερωμένη η εκδήλωση που διοργάνωσε το Μουσείο Αμπελακίων. Στο προαύλιο του Μουσείου και με την παρουσία πλήθους κόσμου, παρουσιάστηκε το έργο του Β. Φυτσιλή, το οποίο - όπως υπογραμμίστηκε - αποτελεί ένα θαυμάσιο ταξίδι στη γνώση και στην Ιστορία της πατρίδας μας.

Για τα εικαστικά έργα του - έχει δημιουργήσει μνημεία της Εθνικής Αντίστασης, ένα μνημείο του Καπετάν Δίπλα, τοπικού αγωνιστή που έδρασε λίγο πριν την επανάσταση του 1821, ένα ανάγλυφο με θέμα την ειρήνη, ενώ έχει ζωγραφίσει πολλά θέματα κυρίως από τη καθημερινή ζωή του χωριού του - μίλησε η Αννα Σπανοπούλου, φιλόλογος, ιστορικός της Τέχνης και πρόεδρος του Μουσείου Αμπελακίων, υπογραμμίζοντας ότι «έχουν τον αυθορμητισμό και τη δροσιά του νάιφ, αλλά και την παρατηρητικότητα του ντόπιου που λατρεύει τον τόπο του και με ευσυνειδησία τον αναπαριστά, όπως τον ξέρει από τα παιδικά του χρόνια. Ο αυθορμητισμός, αλλά και η πειθαρχημένη σκέψη, το πηγαίο ταλέντο, αλλά και η μελέτη και η εξάσκηση χαρακτηρίζουν, γενικά, τον Φυτσιλή, αγωνιστή στη ζωή και στην τέχνη».

Για το συγγραφικό του έργο, μίλησαν ο Β. Αναγνωστόπουλος, καθηγητής Πανεπιστημίου και ο Παναγιώτης Μανδράκης, φιλόλογος.

Η ομιλία του Β. Αναγνωστόπουλου είχε θέμα «Η αδελφική αγάπη στο έργο του Βασίλη Φυτσιλή», όπως αυτή αναβλύζει, ιδιαίτερα, μέσα από τις «συνομιλίες» με τον αγωνιστή αδελφό του, Γιάννη και, όπως σημείωσε ο ομιλητής, αποτελεί παράδοση μέσα στην ελληνική οικογένεια και, με τον τρόπο που παρουσιάζεται από τον συγγραφέα, έχει παιδαγωγική αξία για τους νέους.

Μελετώντας τα βιβλία του - είπε - μου σχηματίστηκε η εντύπωση ότι είχα να κάνω, όχι με ένα συνηθισμένο συγγραφέα, αλλά με έναν δημιουργό που μέσα στο καμίνι της τέχνης του πλαστουργούσε ωραίες μορφές και ύψωνε ακατάλυτο το συναίσθημα της αδελφικής αγάπης.

Αναφερόμενος στη συλλογή «Φυλακισμένα τραγούδια», που περιλαμβάνει 25 ποιήματα - γράφτηκαν όλα στις φυλακές, όπου ο συγγραφέας τους πέρασε, ως πολιτικός κρατούμενος, 12 χρόνια - σημείωσε ότι κυρίαρχη ιδέα σε όλα σχεδόν τα ποιήματα είναι η Λευτεριά, η οποία κινητοποιεί το «Είναι» του ποιητή, που ονειρεύεται το Αύριο, την Ανοιξη, την Ανάσταση.

Η ποιητική σύνθεση «Ωδή ηρωική και πένθιμη για τον νεκρό καπετάνιο» - επεσήμανε - πέρα από την αισθητική της αξία, αποπνέει δύναμη που πυρώνει το αίμα και τη σκέψη μας. Βγαλμένη από έναν λαϊκό άνθρωπο, γίνεται γλώσσα και ύφος της δημοτικής μας ποίησης.

Στο έργο του «Κουβεντιάζοντας με τον Γιάννη - πικρό οδοιπορικό ενός μικρού αντάρτη», που εικονογραφεί την αιματοβαμμένη μετεμφυλιακή Ελλάδα, ο αναγνώστης παρακολουθεί, όχι μόνο αυτοβιογραφικές σελίδες του συγγραφέα, αλλά και των ανθρώπων εκείνων που έταξαν τον εαυτό τους στον αγώνα της Λευτεριάς. Ολα τα γεγονότα συγκροτούν μια ηρωική αφήγηση με αποδέκτη τον αδελφό του Γιάννη, καπετάνιο του ΔΣΕ.

Στο έργο του «Στους δρόμους του Αγώνα», με τον πικραμένο, αλλά διανθισμένο με καυστικό χιούμορ, λόγο του, εξιστορεί όσα έζησε στη Αθήνα και εν συνεχεία στο χωριό του, καταγράφοντας το πολιτικό και κοινωνικό κλίμα που επικρατούσε μετά τη δεκαετία του '60, μέχρι σήμερα, ολοκληρώνοντας έτσι την «κουβέντα» που άνοιξε με τον Γιάννη.

Με θέμα «Η έννοια της ελευθερίας στο πεζογραφικό έργο του Βασίλη Φυτσιλή», μίλησε ο Παναγιώτης Μανδράκης, επισημαίνοντας ότι η ελευθερία του πνεύματος και η ελευθερία της πατρίδας διατρέχει το πεζογραφικό του έργο, όπως φαίνεται, ιδιαίτερα, στα δυο μυθιστορήματά του - «Το γιοφύρι» και «Γιασμίνα» - και το ιστορικό βιογραφικό με τίτλο «Βαγγελίτσα Κουσιάντζα, μια ηρωίδα του λαού». Πραγματικά ανώτερη ελευθερία - είπε ο ομιλητής - είναι η εσωτερική, η ηθική ελευθερία για τον άνθρωπο. Είναι η απαλλαγή του από στερότυπα, φόβους, μικρότητες, συντηρητισμό, μοιρολατρική αποδοχή καταστάσεων, το να ξεπεράσουμε το «εγώ» και να φτάσουμε στο «εμείς», η συνειδητοποίηση της υπευθυνότητας απέναντι στους συνανθρώπους μας. Ο Φυτσιλής θέλει τον άνθρωπο απελευθερωμένο από τη στέρηση, την εκμετάλλευση και την αδικία, να σπάει τις αλυσίδες του. Θέλει η ελευθερία να στοχεύει στη δημιουργία, στην ολοκλήρωση του ατόμου.

Στο «Γιοφύρι» ο κεντρικός ήρωας, ο Χούλιας ο Γκαρίλας, πολεμάει για τη Λευτεριά της πατρίδας από τους Γερμανούς κατακτητές και αντικρίζοντας το χωριό του, την Πλατανίτσα, στον κάμπο της Καρδίτσας, σκέφτεται: Πολεμάω για να 'χει Λευτεριά τούτο το χωριουδάκι, για να 'χουν λίγο ήσυχο ύπνο ετούτα τα φτωχόσπιτα. Η πραγματική Λευτεριά θα φέρει την Ανοιξη, η οποία θα έρθει κρατώντας δίστομο σπαθί για να θερίσει ό,τι δεν είν' ανάμεσα στους ανθρώπους άξιο να τη δεχτεί.

Και στην «Βαγγελίτσα» - ένα πικρό οδοιπορικό του εμφυλίου πολέμου - αναδεικνύει στο πρόσωπο αυτής της γυναίκας και των συναγωνιστών της τους μάρτυρες που φτάνουν στον ύψιστο βαθμό της ελευθερίας, αφού αψηφούν τα βασανιστήρια των δημίων τους και νικούν τον ίδιο το θάνατο, κάνοντας πράξη το «αληθινός πολίτης είναι αυτός που ζει με ελευθερία, ή πεθαίνει για τη ελευθερία».

Γεννήθηκε, το 1927, στη Σέκλιζα (σημερινό Καλλίθηρο), της Καρδίτσας. Με την είσοδο των Γερμανών στην Ελλάδα, διέκοψε το Γυμνάσιο και γύρισε στο χωριό του, όπου, ως νεαρός ΕΠΟΝίτης, συμμετείχε στη σύνταξη της εφημεριδούλας της ΕΠΟΝ. Μετά την απελευθέρωση, έζησε για λίγο στην Καρδίτσα μέχρι που κατατάχθηκε στον ΔΣΕ. Τον Απρίλη του 1947, συνελήφθη από κυβερνητικές δυνάμεις στη Νιάλα και καταδικάστηκε από το έκτακτο στρατοδικείο της Λαμίας σε ισόβια δεσμά. Εμεινε 12 χρόνια σε φυλακές και εξορίες. Εκεί έγραψε τα δυο πρώτα βιβλία του, τα οποία κρατούσε κρυμμένα από τους δεσμοφύλακες σε ειδική κρύπτη.

Το πρώτο του βιβλίο, «Το Γιοφύρι», εκδόθηκε το 1980 κι ακολούθησαν: «Κουβέντες του Κυνηγιού», «Πληγές του Εμφυλίου», «Φυλακισμένα Τραγούδια», «Φωνές από τα Σίδερα», «Θρήνος και Τραγούδι για τον Νεκρό Καπετάνιο», «Βαγγελίτσα Κουσιάντζα» «Γιασμίνα», «Ο Τσιριφλίνος», «Ο Σιδερής και το Κακό Αφεντικό», «Κουβεντιάζοντας με τον Γιάννη», «Στους δρόμους του Αγώνα», «Διακριτικά».

Είναι μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, μέλος της Κεντρικής Διοίκησης της ΠΕΑΕΑ από την ίδρυσή της μέχρι και σήμερα και διατέλεσε πρόεδρός της από το 2004 έως το 2007.