Στον «φωτοδότη, ζωοδότη» Γιάννη Ρίτσο είναι αφιερωμένος ο κύκλος των δέκα μουσικών παραστάσεων του Χρήστου Λεοντή, με αφορμή την επέτειο των 100 χρόνων από τη γέννηση του ποιητή, ο οποίος συνεχίζει να μας δείχνει μέσα από το έργο του το δρόμο του αγώνα. Στις παραστάσεις παρουσιάζονται για πρώτη φορά έξι καινούρια λυρικά τραγούδια του Χρήστου Λεοντή, από το «Πρωινό άστρο» του ποιητή, αλλά και το συγκλονιστικό «Καπνισμένο Τσουκάλι» των Γ. Ρίτσου - Χρ. Λεοντή, ειδικά μεταγραμμένο από τον συνθέτη για μεικτή χορωδία. Επίσης, προβάλλεται δωδεκάλεπτο ντοκιμαντέρ, όπου ο ποιητής μιλά για το έργο και την πολύπαθη ζωή του, ενώ ποιήματα του Γ. Ρίτσου διαβάζει η ηθοποιός Ουρανία Μπασλή.

Η αρχή έγινε τον περασμένο Μάη από το Πανεπιστήμιο στο Ελσίνκι ενώ ακολούθησαν συναυλίες σε Σπάρτη, Αθήνα και Λευκάδα. Σήμερα το αφιέρωμα πραγματοποιείται στο Καρλόβασι Σάμου (Πορφυριάδα Σχολή) με ερμηνευτές τους Κώστα Καράλη, Παντελή Θεοχαρίδη, Ιωάννα Φόρτη και τη Μεικτή Χορωδία «Ηδυλη» Καρλοβάσου, σε μουσική διδασκαλία Γιώργου Κουμαραδιού.

Ακολουθούν: 12/8 Ανώγεια (Θέατρο «Νίκος Ξυλούρης»): Κώστας Καράλης, Παντελής Θεοχαρίδης, Ιωάννα Φόρτη, Παιδική-Νεανική Χορωδία Δήμου Ηρακλείου, Μεικτή Χορωδία Δήμου Ηρακλείου, Μεικτή Χορωδία Δήμου Ρεθύμνης. 25/8 Ηράκλειο (Loggia): Μίλτος Πασχαλίδης, Παντελής Θεοχαρίδης, Σοφία Παπάζογλου, Παιδική-Νεανική Χορωδία Δήμου Ηρακλείου, Μεικτή Χορωδία Δήμου Ηρακλείου. 29/8 Ναύπλιο: Μίλτος Πασχαλίδης, Παντελής Θεοχαρίδης, Σοφία Παπάζογλου, Μεικτή Δημοτική Χορωδία Ναυπλίου. 7/9 Κηφισιά: Μίλτος Πασχαλίδης, Παντελής Θεοχαρίδης, Σοφία Παπάζογλου, Μεικτή Χορωδία Νέων του Πολιτιστικού Κέντρου του Δήμου Κηφισιάς. 16/10 Θεσσαλονίκη - «Δημήτρια»: Μίλτος Πασχαλίδης, Παντελής Θεοχαρίδης, Σοφία Παπάζογλου, Μεικτή Χορωδία Θεσσαλονίκης. 2/11 Αγρίνιο: Μίλτος Πασχαλίδης, Παντελής Θεοχαρίδης, Σοφία Παπάζογλου.

«Με την ευκαιρία της επετείου θέλησα να ξαναεργαστώ πάνω στον Ρίτσο δημιουργικά και όχι κάνοντας μια απλή παράσταση», μας λέει ο Χρήστος Λεοντής. «Αυτό το έκανα με δύο τρόπους. Ο ένας ήταν με το να μεταγράψω και να ολοκληρώσω το "Καπνισμένο Τσουκάλι" σε μορφή χορωδιακή για τετράφωνη χορωδία και σολίστες. Μου άρεσε η ιδέα οργανωμένου ομαδικού τραγουδιού. Γνωρίζω ότι το χορωδιακό τραγούδι στη χώρα μας έχει ανάγκη από ελληνικό ρεπερτόριο, ενώ η ιδέα του να συνεργαστώ με κατά τόπους χορωδίες δημιουργούσε μια επαφή και μια επικοινωνία των τοπικών κοινωνιών με την παράσταση. Στις διάφορες περιοχές που πάμε παίζουμε με ντόπιες χορωδίες και αυτό είναι μια πολύ ωραία κινητοποίηση των ντόπιων δυνάμεων, που έρχονται σε επαφή κυρίως με το έργο του Ρίτσου. Ο άλλος τρόπος αφορά στην τελευταία μου συνθετική εργασία, έξι τραγούδια από το "Πρωινό Αστρο", που είναι γραμμένο από τον ποιητή για την κόρη του, Ερη. Είναι ποιήματα πολύ τρυφερά και διάφανα σαν διάθεση και έκφραση. Αυτή η τρυφερότητα είναι κάτι που μας λείπει σήμερα που όλα τα πράγματα είναι άγρια και βίαια. Και χαίρομαι ιδιαίτερα που ο κόσμος τα δέχτηκε με πολύ μεγάλο ενθουσιασμό. Πιστεύω ότι ο κόσμος είναι πάντα έτοιμος να δεχτεί οτιδήποτε είναι αληθινό... Οταν ξεκινούσα σαν μουσικός αυτή ήταν η πρόθεση και διάθεσή μου: Να γράφω τραγούδια, να τα δοκιμάζω στον κόσμο. Πολλές φορές άλλαζα κάτι ανάλογα με την απήχηση που είχαν. Μου δημιουργούσε ισχυρό προβληματισμό αν αισθανόμουν ότι κάτι δεν είχε όση επικοινωνία περίμενα. Αυτό ήταν μια δημιουργική ενέργεια... Και αυτό το είδα και στις τελευταίες συναυλίες. Ηθελα και θέλω τα έργα πρώτα να παιχτούν μέσα στον κόσμο και να "λιώσουν" και μέσα στη δική μου συνείδηση. Η ανταπόκριση του κόσμου είναι συγκινητική και μου δίνει πολύ μεγάλο κουράγιο. Είναι απ' τα πράγματα που σου τονώνουν το ηθικό μέσα σε μια κοινωνία απαξίας και βιαιότητας...

Κατά τη γνώμη μου ο κόσμος είναι έτοιμος να δεχτεί αυτά τα πράγματα. Η συγκίνηση που αισθάνεται και που μου μεταφέρει και μένα είναι το ουσιαστικό στοιχείο αυτών των παραστάσεων. Γιατί μπορεί οι άνθρωποι να πηγαίνουν πέρα- δώθε, σε παραστάσεις, συναυλίες, ταβέρνες, κλπ., και να περνάνε καλά, αλλά τους λείπει ο κόμπος στο λαιμό, η συγκίνηση, η αισθητική, η ομορφιά. Στις παραστάσεις μας αυτό είναι διάχυτο και το καταλαβαίνουμε. Δυστυχώς, όμως, δε βλέπω ανταπόκριση από τους επίσημους φορείς. Θα πρέπει να δουν αυτά τα πράγματα με περισσότερη σοβαρότητα και περισσότερη αγάπη. Θα πρέπει να αγαπήσουν τον πολιτισμό για να τον υπερασπιστούν...».

Αναφερόμενος στη σχέση του με τον Γιάννη Ρίτσο, ο Χρήστος Λεοντής λέει ότι «ξεκινά ακριβώς την ημέρα που βγήκα σαν μουσικός. Είχε έρθει στην παρθενική συναυλία μας με τον Μάνο Λοΐζο στις 12 Μάρτη 1963, που ήταν η αφετηρία της πορείας μας. Δύο ποιητές ήρθαν τότε στη συναυλία μας, ο Γιάννης Ρίτσος και ο Νικηφόρος Βρεττάκος, και ήταν μεγάλη συγκίνηση και χαρά για μας που πρωτοξεκινούσαμε. Στη συνέχεια συναντιόμασταν κατά καιρούς είτε σπίτι του είτε σε διάφορες γιορτές νεολαίας και σε άλλες περιπτώσεις. Τον Γιάννη Ρίτσο τον αγαπώ ιδιαίτερα γιατί είναι ένας ποιητής φωτοδότης, ζωοδότης... Η ζωή και το έργο του έχουν συνέπεια... Με την ίδια του τη ζωή υποστήριξε το έργο του... Στη σημερινή εποχή της παραίτησης ο Ρίτσος δείχνει ένα δρόμο αγώνα ακριβώς για την κατάκτηση της αξιοπρέπειας και άλλων αξιών, όπως η αλληλεγγύη, η συντροφικότητα, η αδελφοσύνη...».

Μιλώντας για το «Καπνισμένο Τσουκάλι», το έργο που έγραψε ο Γ. Ρίτσος στην εξορία της Λήμνου και μελοποίησε ο συνθέτης το 1973, ο Χρ. Λεοντής υπογραμμίζει τα «συγκλονιστικά και πάντα επίκαιρα μηνύματά του». «Ηταν αυτά που τότε χρειαζόμουν κι εγώ για να εκφράσω τη συμπαράστασή μου σε ανθρώπους που εκείνη τη στιγμή αγωνιζόντουσαν ακριβώς για την αξιοπρέπειά τους... Το έργο το μελοποίησα την επομένη των γεγονότων της Νομικής Σχολής, τον Φεβρουάριο του 1973. Γεγονότα, που εξέφραζαν τη διάθεση του κόσμου να εξωτερικεύσει με έναν τρόπο αρκετά ισχυρό την αντίθεσή του στη χούντα, να δείξει τη διάθεσή του ν' αγωνιστεί. Εκανα τα πρώτα 4-5 τραγούδια και το έργο το ολοκλήρωσα τις μέρες του Πολυτεχνείου. Η πρώτη εκτέλεση των τριών πρώτων τραγουδιών ήταν σε μια μπουάτ. Μετά από μια διαδήλωση που ήμουνα κατέληξα στην μπουάτ που τραγουδούσε ο μακαρίτης Γιώργος Ζωγράφος. Με κάλεσε να παίξω κάτι και εκείνη τη στιγμή μου ήρθαν αυτά τα τραγούδια που μόλις τα είχα κάνει. Τα έπαιξα ενωμένα, το ένα μετά το άλλο, σαν να ήταν ένα τραγούδι. Μόλις τελείωσα δεν χειροκρότησε κανείς. Γυρίζω και κοιτάζω στη μικρή αίθουσα που ήταν γεμάτη νέους και τους βλέπω αγκαλιασμένους να κλαίνε...».

«Είναι από τα πράγματα που δεν παλιώνουν», λέει ο συνθέτης, τονίζοντας ότι «αυτά που μένουν στους ανθρώπους είναι όσα βασίζονται στην αλήθεια και την ειλικρίνεια στην επικοινωνία». Σε μια εποχή απαξίωσης του αληθινού πολιτισμού από τους κρατούντες, ο Χρ. Λεοντής δηλώνει: «Εχω αποφασίσει μέσα μου, έτσι ή αλλιώς, τις δονκιχωτικές πράξεις. Δε με ενδιαφέρει τι λέει ο άλλος. Αυτός λέει εκείνο, εγώ λέω ετούτο. Και όποιος θέλει παίρνει ό,τι θέλει. Δεν περιμένω να με επικροτήσουν οι κρατούντες. Αυτό που περιμένω και το βλέπω είναι η αποδοχή του κόσμου. Από τη στιγμή που υπάρχει αυτή η αποδοχή, είναι μεγάλη κινητήρια δύναμη, αντλείς από αυτήν. Από εκεί και πέρα αν οι κρατούντες ή οι διάφοροι φορείς - κόμματα, σύλλογοι, δήμοι - αποφασίζουν το ένα ή το άλλο, δε με ενδιαφέρει. Ας σκύψουν το κεφάλι στην ουσία του πολιτισμού, στο πλησίασμα με τον κόσμο...».

«Η πολιτιστική άνθιση που υπήρξε παλιότερα ήταν αποτέλεσμα των κοινωνικοπολιτικών συνθηκών», αναφέρει. «Οταν καταφέρεις να συγχνωτισθείς με τον αγώνα του ανθρώπου αυτό βοηθάει και σένα να εκφραστείς με τα όπλα που κατέχεις. Εμάς μας βοήθησε η σύμπνοια με τον περιβάλλοντα ιδεολογικό, πολιτικό και πολιτιστικό χώρο. Η ανάγκη μιας ουσιαστικής έκφρασης. Σήμερα υπάρχει μια παραίτηση. Δε βλέπεις τα τραγούδια; Δεν έχει να κάνει με καλά ή κακά...Αυτή η παραίτηση δεν μπορεί να σε οδηγήσει σε δημιουργικούς χώρους που να αντέχουν. Στο παρελθόν υπήρξαν τραγούδια αριστουργήματα. Ομως, πολλά απ' αυτά ξεχάστηκαν για λόγους ακριβώς επειδή δεν έχουν να κάνουν με μια διαρκή ζωντανή πραγματικότητα, που να μιλάει πάντα στην ψυχή του ανθρώπου».