Motion Team

Το σύνθημα είναι σαφέστατο: Η κοινή αγροτική πολιτική, η περιβόητη ΚΑΠ, στην οποία είναι προσηλωμένες οι κυβερνήσεις και τα κόμματα του «ευρωμονόδρομου», φέρνει «φτώχεια και ξεκλήρισμα»

Τα παραπάνω τονίζονται στο κεφάλαιο για την αγροτική οικονομία και τα προβλήματα της μικρομεσαίας αγροτιάς, της εισήγησης του ΚΚΕ για τον κρατικό προϋπολογισμό του 2010. Ο «Ρ» παρουσιάζει σήμερα αποσπάσματα από το σχετικό κεφάλαιο της εισήγησης του Κόμματος, στο οποίο ανάμεσα στα άλλα σημειώνεται:

«Η καπιταλιστική οικονομική κρίση κάνει εμφανή τα σημάδια της σε όλους τους τομείς, επηρεάζοντας και τον αγροδιατροφικό τομέα, που μαζί με τις επιπτώσεις από την αντιαγροτική πολιτική της ΕΕ οι συνέπειες είναι ακόμη πιο τραγικές.

Η απούλητη παραγωγή που σαπίζει στο χωράφι, οι εξευτελιστικές τιμές παραγωγού για όλα σχεδόν τα προϊόντα, η έλλειψη προστασίας της ντόπιας παραγωγής από τις αθρόες εισαγωγές ομοειδών αγροκτηνοτροφικών προϊόντων, εκτινάσσουν το έλλειμμα στο αγροτικό εμπορικό ισοζύγιο στα 3 δισ. ευρώ για το 2008. Επίσης τα καταχρεωμένα αγροτικά νοικοκυριά και οι πλειστηριασμοί είναι μερικά από τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής. Η εφαρμοζόμενη αγροτική πολιτική έχει σαν πυλώνες της τον ΠΟΕ και την ΚΑΠ. Μέσα από την πλήρη απελευθέρωση των αγορών στον αγροτικό τομέα, στόχος είναι η συγκέντρωση της παραγωγής σε λίγους, εξασφαλίζοντας προκλητικά κέρδη για τους εμποροβιομήχανους και τον πλήρη έλεγχο των σπόρων και των αγροτικών εφοδίων στις πολυεθνικές.

Τα συνολικά κονδύλια που προβλέπονται για την αγροτική οικονομία το 2010 ανέρχονται στα 9.166 εκατ. ευρώ και εμφανίζονται αυξημένα κατά 2,4%, σε σχέση με τον προϋπολογισμό του 2009. Συνήθως όμως τα πραγματοποιηθέντα κονδύλια είναι πολύ χαμηλότερα.

Ωστόσο, αν υπολογίσουμε και τον πληθωρισμό, τότε το ποσοστό αύξησης είναι ελάχιστο. Το βασικότερο είναι ότι τα κονδύλια αυτά είναι ενταγμένα σε μια πολιτική η οποία θα ενισχύσει τη μείωση της αγροτικής παραγωγής που παρατηρείται από τις αρχές της τρέχουσας δεκαετίας και έχει σαν αποτέλεσμα τη μείωση του ποσοστού του Αγροτικού Προϊόντος στο συνολικό ΑΕΠ της χώρας από 5,74% το 2000 κάτω από το 3% το 2008 (2,92%).

Ενα μεγάλο μέρος των κονδυλίων που προβλέπει ο προϋπολογισμός αφορά τις επιδοτήσεις των αγροτικών προϊόντων οι οποίες παραμένουν παγωμένες στα επίπεδα του μέσου όρου των ετών 2000-2002 και είναι 2.755 εκατ. ευρώ από 2.723 εκατ. ευρώ που προβλέπονταν το 2009. Ουσιαστικά, σε σταθερές τιμές (αποπληθωρισμένες) υπάρχει μείωση των επιδοτήσεων. Οι επιδοτήσεις αποτελούν περίπου το 40% του αγροτικού εισοδήματος και ουσιαστικά μειώνονται κάθε χρόνο. Αν συνυπολογίσουμε και τις εξευτελιστικές εμπορικές τιμές παραγωγού μαζί με την αύξηση του κόστους παραγωγής, τότε εξηγείται γιατί το αγροτικό εισόδημα έχει μειωθεί δραστικά και γιατί οι αγρότες αφήνουν τα χωράφια και βγαίνουν στους δρόμους.

Επίσης οι αιτήσεις των αγροτών για τον ΟΣΔΕ από εφέτος θα επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό του υπουργείου Ανάπτυξης και Τροφίμων και αυτό είναι σωστό. Ομως γίνεται διαχωρισμός των αγροτών σε κατά κύριο επάγγελμα και μη, επιβάλλοντας σε μικρούς και φτωχομεσαίους αγρότες, που κάνουν εξωγεωργικά μεροκάματα για να ζήσουν, να πληρώνουν για την αίτηση ενεργοποίησης των δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης και το ποσοστό αυτό των αγροτών είναι πολύ σημαντικό, αγγίζει το 70% των σημερινών αγροτών που είναι στα μητρώα. Συνεπώς η παροχή αφορά κυρίως τους έχοντες και κατέχοντες.

Οι δαπάνες που αναφέρονται στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων είναι μειωμένες κατά 3,6% σε σχέση με το 2009 (από 1.346 εκατ. ευρώ σε 1.299 εκατ. ευρώ), αν και οι ανάγκες είναι ακόμη πιο αυξημένες.

Ακόμη ιδιαίτερη σημασία για το μέλλον της αγροτικής οικονομίας έχουν τα κονδύλια του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ). Αν και συνολικά υπάρχει αύξηση του ΠΔΕ στο 4,2% του ΑΕΠ, ωστόσο στον αγροτικό τομέα υπάρχει μείωση. Οι πόροι ανέρχονται στα 500 εκατ. ευρώ και είναι μειωμένα κατά 5,3% σε σχέση με το 2009 που ανέρχονταν σε 528 εκατ. ευρώ (τρέχουσες τιμές). Για τα έργα της εκτροπής του άνω ρου του Αχελώου, προκειμένου να ποτιστεί και να αποφύγει τον κίνδυνο της ερημοποίησης μια ολόκληρη περιοχή, δε φαίνεται να υπάρχει πρόβλεψη, που δείχνει τις διαθέσεις, αλλά και τη διγλωσσία της κυβέρνησης.

Το ίδιο μειωμένα είναι και για τα κονδύλια που αφορούν τη γεωργία - κτηνοτροφία από το ΠΔΕ κατά 3,8% (από 369 εκατ. ευρώ το 2009 σε 355 εκατ. ευρώ το 2010). Τα κονδύλια αυτά θα ενισχύσουν τη φθίνουσα πορεία της αγροτικής παραγωγής, τη μείωση της παραγωγικότητάς της και την εξαθλίωση των μικρομεσαίων γεωργών και κτηνοτρόφων.

Τα κονδύλια των 240 εκατ. ευρώ που θα διατεθούν το 2010 για εγγειοβελτιωτικά έργα, παρά το γεγονός ότι είναι αυξημένα κατά 4,3% (τρέχουσες τιμές) σε σχέση με τα αντίστοιχα περσινά (230 εκατ. ευρώ το 2009), σε καμιά περίπτωση δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα της λειψυδρίας που επεκτείνονται χρόνο με το χρόνο, αυξάνουν το κόστος παραγωγής και δημιουργούν σημαντικά περιβαλλοντικά προβλήματα, όπως της υφαλμύρωσης και υποβάθμισης του υπόγειου υδροφορέα, της ερημοποίησης των εδαφών όπως έχουμε σε μερικές περιοχές της Θεσσαλίας κ.ά.

Το τμήμα των πιστώσεων του ΠΔΕ για την αλιεία είναι μειωμένο περίπου κατά 40%, ίσως γιατί αποσπάστηκε ο τομέας των δασών από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Ωστόσο και αυτά είναι ανεπαρκή, όταν ξέρουμε ότι υπάρχουν πολλές ελλείψεις σε υποδομές (αλιευτικά καταφύγια, τεχνητοί ύφαλοι, ιχθυόσκαλες κ.ά.), με αποτέλεσμα το μεγαλύτερο ποσοστό στις αγοροπωλησίες αλιευμάτων να γίνονται εκτός αυτών.

Οι κυβερνητικές υποσχέσεις για υποδομές που θα συμβάλουν στη μείωση του κόστους παραγωγής και θα καθιστούν πιο παραγωγικό τον αγροτικό τομέα, τελικά είναι λόγια του αέρα, δίχως αντίκρισμα. Το πιστοποιούν οι μειωμένες συνολικές πιστώσεις του ΠΔΕ για το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Οι δημόσιες επενδύσεις συνολικά στην αγροτική οικονομία κινούνται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, με αποτέλεσμα η «αποεπένδυση» που τρέχει με ετήσιο ρυθμό 2,5% να αυξάνει το κόστος παραγωγής, να μειώνει την παραγωγικότητα του αγροτικού τομέα, να υπονομεύει το μέλλον του.

Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής τα βιώνουμε. Η αγροτική απασχόληση μειώνεται με ρυθμούς που ξεπερνούν τις 20.000 θέσεις εργασίας το χρόνο και αν σε αυτές προστεθούν οι άνεργοι των γεωργικών βιομηχανιών που κλείνουν, η ανεργία στην ύπαιθρο έχει προσλάβει εκρηκτικές διαστάσεις.

Σημαντικό επίσης κομμάτι του προϋπολογισμού θα δοθεί για συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα με την ΕΕ, που κυρίως είναι σε αντιαγροτική κατεύθυνση. Χαρακτηριστικό είναι το πρόγραμμα της πρόωρης συνταξιοδότησης των αγροτών που προωθεί την εγκατάλειψη της αγροτικής δραστηριότητας, με στόχο να επιταχύνει τη συγκέντρωση της γης και της παραγωγής σε λιγότερα χέρια. Τα κοινοτικά κονδύλια των επιδοτήσεων και του ΕΣΠΑΑ (Δ' ΚΠΣ) είναι για το στόχο της ΕΕ και την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ που προέκυψε από την ενδιάμεση αναθεώρηση του 2003 και τα νέα μέτρα του "ελέγχου υγείας". Σημαντικά ποσά των κονδυλίων του Δ' ΚΠΣ, όπως των πρόωρων συντάξεων, των διαλύσεων αλιευτικών σκαφών κ.ά., έχουν στόχο να συγκεντρώσουν την παραγωγή σε λιγότερα χέρια. Αλλα κονδύλια, όπως τα αγροτοπεριβαλλοντικά της "διαφοροποίησης" κ.ά. αποσκοπούν στη συγκάλυψη της συρρίκνωσης της αγροτικής παραγωγής που προκαλεί η νέα ΚΑΠ. Οι προϋποθέσεις όσων κονδυλίων θα μπορούσαν να συμβάλουν στην ενίσχυση της ανάπτυξης και παραγωγικότητας (σχέδια βελτίωσης, νέοι αγρότες κ.ά.) αποκλείουν τους μικρομεσαίους αγρότες και εργατοαγρότες, ενώ το πρόγραμμα ίδρυσης και εκσυγχρονισμού μεταποιητικών βιομηχανιών έχει ως κύριους αποδέκτες το ιδιωτικό κεφάλαιο, με αποτέλεσμα να ενισχύεται η κυριαρχία του σε βάρος των αγροτών, των συνεταιρισμών και των καταναλωτών».