Σε «τρέλα» διαρκείας τείνει να καταστεί το πρόβλημα των «τρελών αγελάδων». Οι καταναλωτές το 1996 ήρθαν αντιμέτωποι με ένα ασύλληπτο διατροφικό σκάνδαλο, το οποίο όμως είχε ξεκινήσει 10 χρόνια νωρίτερα - το 1986 - από τα εδάφη της Αγγλίας, για να επεκταθεί σταδιακά στις περισσότερες χώρες της ΕΕ και εν έτει 2000 το ξαναβρίσκουν μπροστά τους.

Ενα μυστικό που κρατήθηκε για 10 χρόνια μακριά από τους καταναλωτές, μετατράπηκε σε εφιάλτη, όταν πριν πέντε περίπου χρόνια οι «τρελές αγελάδες» συνδέθηκαν με τη μετάδοση της νόσου Κρόιτσεφλντ - Γιάκομπς στους ανθρώπους. Κι όταν βγήκε στο φως, κι άρχισαν τα δύσκολα, η απάντηση της ΕΕ ήταν μια συντονισμένη ευρω - επιχείρηση κοροϊδίας για τον κατευνασμό των πνευμάτων στους ανάστατους καταναλωτές. Ετσι, το θέμα «κουκουλώθηκε» αρχικά το 1996 με την επιβολή μιας πρόσκαιρης «καραντίνας» στην Αγγλία, αλλά φαίνεται ξεκάθαρα ότι σε καμία περίπτωση δε δόθηκε αποτελεσματική λύση. Και φτάσαμε στο τέλος του 2000, όπου το επίκεντρο του προβλήματος έγινε η Γαλλία, αλλά από ό,τι δείχνουν τα πράγματα πολλές ακόμα χώρες της ΕΕ, ανάμεσά τους «η μητέρα της νόσου» Αγγλία, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία, Ισπανία, η Ολλανδία, το Βέλγιο, έχουν να επιδείξουν «κρούσματα» σπογγώδους εγκεφαλοπάθειας των βοειδών. Δεν αποκλείεται μάλιστα το πρόβλημα αυτό να «σκάσει» και στις υπόλοιπες χώρες τις ΕΕ που δεν εντοπίστηκαν μέχρι τώρα «τρελές αγελάδες», μηδέ εξαιρουμένης και της Ελλάδας.

Οι νόμοι του κέρδους...

Αν κανείς θελήσει να αναζητήσει τις αιτίες του χρόνιου προβλήματος που λέγεται «τρελές αγελάδες», θα σκοντάψει με μιας πάνω στους «άρρωστους» νόμους του καπιταλιστικού κέρδους. Εδώ βρίσκεται η βασική αιτία του δράματος των «τρελών αγελάδων» και του διατροφικού τρόμου για τους ανθρώπους. Κι εδώ βρίσκεται η αιτία για το ότι 15 χρόνια τώρα δεν έχει παρθεί κανένα ουσιαστικό μέτρο εξάλειψης της νόσου και εγγυημένης προστασίας των καταναλωτών, στην επικράτεια της ΕΕ. Ο καπιταλιστικός τρόπος ανάπτυξης της κτηνοτροφίας, στα πρότυπα των ΗΠΑ, η υποταγή στους ψυχρούς νόμους της ελεύθερης αγοράς και στις κερδοσκοπικές αξιώσεις των πολυεθνικών, που έχουν επιβάλει ένα καθεστώς μονοπωλιακής ζούγκλας, επικράτησαν έναντι της υγείας καταναλωτών, αλλά και των ζώων.

Το αποτέλεσμα είναι οι καταναλωτές να μετατρέπονται σε θύματα με επιπτώσεις στη σωματική και ψυχική υγεία τους. Παρακολουθούν άναυδοι τα τεκταινόμενα μέσα από τα ΜΜΕ και άλλη μια φορά νιώθουν ανήσυχοι και υποψιασμένοι για ό,τι εξαναγκάζονται να αγοράσουν από τις προθήκες και τα ψυγεία των σούπερ μάρκετ και των κρεοπωλείων. Τρώνε και τρέμουν για υγεία τους, για την ίδια τη ζωή τους. Μετά από λίγο πάντως - κι αυτό είναι ένα ζήτημα που δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής - ο πολύς ο κόσμος, ο απλός πολίτης βομβαρδιζόμενος και πάλι από τα ΜΜΕ ξεχνάει το τεράστιο διατροφικό σκάνδαλο που έτσι κι αλλιώς υφίσταται, μέχρι κάποιο νέο κρούσμα από αυτά που συχνά συμβαίνουν ξαναδεί το φως της δημοσιότητας. Αυτό έγινε το 1996 όταν εμφανίστηκαν οι «τρελές αγελάδες», το ίδιο και το 1998 όταν προέκυψαν οι διοξίνες. Ομως το κακό συνεχίζεται. Οι «τρελές αγελάδες» ξανάρχονται στο προσκήνιο, τα μεταλλαγμένα προϊόντα από τις ΗΠΑ τους περιτριγυρίζουν και κανείς δεν ξέρει τι ακόμα «τρελό» και ανθυγιεινό θα προκύψει, εξαιτίας της ελεύθερης αγοράς και της παγκοσμιοποίησης.

Τα παραπάνω έρχονται να «δέσουν» με την υποκριτική πολιτική που ακολουθούν σχετικά οι κυβερνήσεις των χωρών της ΕΕ, και φυσικά της Ελλάδας. Μια πολιτική τυφλής εξυπηρέτησης και στήριξης της ευρω-οικονομίας του κεφαλαίου και των πολυεθνικών, που μπροστά στην εξασφάλιση του κέρδους πάντα βάζει σε δεύτερη μοίρα τα ζητήματα που συνδέονται με τη δημόσια υγεία και την καταλληλότητα των προϊόντων που κυκλοφορούν στην αγορά. Επίσης, φαίνεται πως προβλήματα, σαν και αυτό των «τρελών αγελάδων» βγαίνουν στην επιφάνεια όταν από πίσω υπάρχει όξυνση του ανταγωνισμού ανάμεσα στους εκφραστές του μεγάλου κεφαλαίου ή του εμπορικού πολέμου ανάμεσα στις πολυεθνικές της ΕΕ και ανάμεσα σε πολυεθνικές τις ΕΕ και των ΗΠΑ. Για παράδειγμα, όπως λέγεται, το πρόβλημα των «τρελών αγελάδων» έσκασε το 1996 όταν η αγγλική κυβέρνηση ξεκαθάρισε ότι δε συμμετάσχει στην ΟΝΕ. Το «χτύπημα» έγινε εκεί που πονούσε η Αγγλία: Στα δεκάδες χιλιάδες κρούσματα «τρελών αγελάδων» που υπήρχαν στη χώρα αυτή. Το 1998 βγήκαν οι διοξίνες στο Βέλγιο. Τι έγινε εδώ; Η ΕΕ αποφάσισε να καταργήσει τη χρήση ορμονών στα ζώα και έβαλε εμπόδια στις εισαγωγές ορμονούχων κρεάτων από τις ΗΠΑ. Τότε οι καταναλωτές πληροφορήθηκαν ότι τρώνε διοξίνες. Η άμεση απάντηση των μηχανισμών της ΕΕ στον «ξένο δάκτυλο» ήταν η γνωστοποίηση ότι οι καταναλωτές πίνουν «τοξική» «Κοκά - Κόλα» και άρχισαν να αποσύρονται παρτίδες του αμερικάνικου αυτού προϊόντος από χώρες τις ΕΕ με το χαρακτηρισμό ως επικίνδυνο για τη δημόσια υγεία. Μετά από λίγο ξεχάστηκαν όλα. Τώρα η καμπάνα ξαναχτυπά για τη Γαλλία. Οι λόγοι θα γίνουν γνωστοί μάλλον, λίγο αργότερα... Η ουσία όμως είναι ότι τα σπασμένα τα πληρώνουν πάντα οι λαοί, δηλαδή οι καταναλωτές - εργαζόμενοι.

Ομως υπάρχει και το χρονίζον πρόβλημα των «τρελών αγελάδων». Οι αιτίες της ύπαρξής του βρίσκονται πάλι στον εμπορικό ανταγωνισμό, στον αγώνα δρόμου για τη μείωση του κόστους παραγωγής και της μεγιστοποίησης του κέρδους. «Τεχνικά» πάντως οι ρίζες του προβλήματος βρίσκονται στις ζωοτροφές και την προσπάθεια να είναι όλο και πιο αποδοτικά σε κέρδη τα ζώα. Ετσι, τα μηρυκαστικά άρχισαν να τρέφονται με κρεατάλευρα και οστεάλευρα, που προέρχονταν από απόβλητα σφαγείων και βιομηχανιών κρέατος καθώς και άρρωστων και ψόφιων ζώων. Για λόγους πάλι μείωσης του κόστους, η επεξεργασία των υλικών αυτών δε γινόταν με βάση τα απαιτούμενα στάνταρ παρασκευής. Ετσι μηρυκαστικά έγιναν παρά τη θέλησή τους, κρεατοφάγα. Πάντως, όπως λένε επιστήμονες, το πρόβλημα των «τρελών αγελάδων» προέκυψε επειδή τα βοειδή ταΐστηκαν με ζωοτροφές που περιείχαν κρεατάλευρα από άρρωστα πρόβατα με Scrapie (τρομώδης νόσος των προβάτων) τα οποία δεν είχαν επεξεργαστεί από τις βιομηχανίες ζωοτροφών στις απαιτούμενες θερμοκρασίες. Παρεμπιπτώντος, στις ζωοτροφές εντοπίστηκε και η αιτία του προβλήματος των διοξινών.

Ολα τα προαναφερθέντα φαίνεται να αποτελούν «ψιλά γράμματα» για τα επιτελεία των Βρυξελλών. Αυτό συμπεραίνεται και από τις υποτιθέμενες αποφάσεις που πήρε την περασμένη Τρίτη το Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας της ΕΕ στις Βρυξέλλες για την αντιμετώπιση του προβλήματος της σπογγώδους εγκεφαλοπάθειας των βοειδών. Σε εγχώριο επίπεδο, το αποδεικνύει και η υποτακτική πολιτική της κυβέρνησης, που επιστράτευσε κάθε επικοινωνιακό τέχνασμα για να αποκρύψει το γεγονός ότι σέρνεται πίσω από τις νοσηρές εντολές των επιτελείων των Βρυξελλών και των πολυεθνικών. Και κατάντησε τόσο δουλική η πολιτική της «εκσυγχρονιστικής» κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, που δεν πήρε κανένα εθνικό μέτρο προστασίας των Ελλήνων, μιας και η ΕΕ δεν έκανε τίποτα προκειμένου να μην υπάρχει οικονομικό κόστος στις ευρω - βιομηχανίες κρέατος και ζωοτροφών. Το σχετικό κυβερνητικό ψευτοεπιχείρημα ήταν ότι απαιτείται ενιαία πολιτική και όχι μονομερή μέτρα για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου της μετάδοσης της νόσου σε ζώα και ανθρώπους!

Ακόμα και οι λέξεις που χρησιμοποιούνται δείχνουν την αλήθεια, αφού γίνεται λόγος για ελαχιστοποίηση του κινδύνου και όχι για εξάλειψή του. Η υπάρχουσα «ευρωλογική»... σε συνδυασμό με τον υπολογισμό του οικονομικού κόστους, είχε ως αποτέλεσμα για άλλη μια φορά να μην παρθεί κανένα νέο μέτρο προστασίας των καταναλωτών από τη σπογγώδη εγκεφαλοπάθεια των βοειδών. Στο πρόσφατο Συμβούλιο δεν αποφασίστηκαν ούτε καν άμεσα μέτρα αντιμετώπισης του προβλήματος. Αποφασίστηκε να ξεκινήσουν κάποια δειγματοληπτικά τεστ από 1/1/2001, τα οποία πρόκειται να επεκταθούν σε όλα τα ζώα άνω 30 μηνών που σφάζονται μετά την 1/7/2001. Μέχρι τότε όμως τι; Κάτι ανάλογο ισχύει και με τις ζωοτροφές. Η ΕΕ γνωρίζει ότι το πρόβλημα ξεκίνησε από τις ζωοτροφές. Ομως και σε αυτό το θέμα δε γίνεται τίποτα επί της ουσίας. Αφού το 1998 απαγορεύτηκε η εκτροφή των μηρυκαστικών με ζωοτροφές που περιέχουν κρεατάλευρα και οστεάλευρα, πάρθηκαν τώρα για ψυχολογικούς λόγους μέτρα προσωρινής επέκτασης του μέτρου αυτού - μέχρι τις 4 Δεκέμβρη - και στα υπόλοιπα ζώα (χοιρινά και κοτόπουλα), ενώ επίσης τέθηκε απαγόρευση στη χρησιμοποίηση των ψόφιων ζώων. Ομως καμία απόφαση δεν απαγορεύει στην ΕΕ την παραγωγή κρεατάλευρων και οστεαλεύρων καθώς και τη διακίνησή τους. Σκέτη κοροϊδία δηλαδή. Γιατί ποιος μπορεί να διασφαλίσει και να ελέγξει ότι τέτοιου είδους ζωοτροφές δε δίνονται στα βοειδή. Και αφού πάρθηκαν μέτρα από το 1998 γιατί εξακολουθούν να υπάρχουν και νέα κρούσματα «τρελών αγελάδων». Εκτός αυτών τίθεται και ένα ακόμα ερώτημα: Με τι θα τρέφονται τα μηρυκαστικά στην ΕΕ ώστε παίρνουν πρωτεΐνες, μήπως με μεταλλαγμένη σόγια από τις ΗΠΑ;

Για την κυβέρνηση όμως προέχει η υλοποίηση των εντολών των επιτελείων της ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό ακολουθεί μια εγκληματική πολιτική κοροϊδίας και αποπροσανατολισμού των καταναλωτών. Για παράδειγμα, την περασμένη Τρίτη ανακοινώθηκε ότι απαγορεύεται η εισαγωγή ζώων αναπαραγωγής άνω των 20 μηνών, η εισαγωγή εμβρύων και σπέρματος από τη Γαλλία, πράγμα που ήδη είχε απαγορεύσει η Γαλλία. Αλλά αυτό δεν αφορά άμεσα την κατανάλωση. Οσον αφορά τα T - Bone steak (κρέας με κόκαλο από τη σπονδυλική στήλη) και εντέρων γαλλικής προέλευσης, την εξαγωγή των οποίων επίσης απαγόρευσε η Γαλλία, η κυβέρνηση έσπευσε εκ του ασφαλούς να ανακοινώσει εκ των υστέρων ότι απαγορεύεται η διάθεσή τους. Οσο για τα υπόλοιπα κομμάτια κρέατος και τα ζώντα ζώα πάχυνσης - σφαγής, αυτά μπορούν να εισάγονται ελεύθερα γιατί κατά την κυβέρνηση δεν υπάρχει πρόβλημα... για τους καταναλωτές. Στο μεταξύ η Γαλλία άλλαξε γνώμη και αποφάσισε να κόψει το μέρος του κοκάλου από τη σπονδυλιστική στήλη. Ετσι την περασμένη Πέμπτη η κυβέρνηση επέτρεψε τη διάθεση γαλλικών μπριζόλων χωρίς κόκαλο. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τις ζωοτροφές, όπου απαγορεύτηκε προσωρινά η εκτροφή όλων των ζώων με ζωοτροφές που περιέχουν κρεατάλευρα και οστεάλευρα, αλλά δεν απαγορεύτηκε η παραγωγή και εισαγωγή στη χώρα μας τέτοιων ζωοτροφών.

Ακόμα μεγαλύτερες διαστάσεις λαμβάνει η κυβερνητική κοροϊδία, με τις αναφορές περί εντατικοποίησης των ελέγχων και επέκτασης των τεστ για τον εντοπισμό «τρελών αγελάδων», αφού αποκαλύπτεται ότι τίποτα δε γίνεται και τίποτα ουσιαστικό δεν πρόκειται να γίνει. Και πώς να γίνει άλλωστε; Με βάση το προ αμνημονεύτων ετών οργανόγραμμα προβλέπονται 1.300 θέσεις κτηνιάτρων σε υπουργείο Γεωργίας και Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις και από αυτές είναι καλυμμένες μετά βίας οι 700! Οσο για το πρόγραμμα επιτήρησης της σπογγώδους εγκεφαλοπάθειας των βοειδών στην Ελλάδα, όπως αποκαλύφτηκε, το 1999 έγιναν μόλις 20 εργαστηριακοί έλεγχοι ανίχνευσης της νόσου και μέσα στο 2000 ακόμα λιγότεροι, μόλις 9, σε συνολικό ζωικό πληθυσμό 600.000 κεφάλια. Επιπροσθέτως, πρέπει να σημειωθεί ότι οι εκάστοτε κυβερνήσεις τα τελευταία 20 χρόνια δεν έκαναν τίποτα για τη στήριξη και την ανάπτυξη της ντόπιας παραγωγής και η Ελλάδα κατάντησε από τους καλύτερους «πελάτες» των βορείων χωρών της ΕΕ. Εδώ αποκαλύπτονται και οι ολέθριες επιπτώσεις της ένταξης της χώρας στην ΕΟΚ, μετέπειτα ΕΕ, αφού το 1980 η αυτάρκεια της χώρας σε βόειο κρέας ξεπερνούσε το 60% και τώρα έχει πέσει στο 30%. Το πραγματικό ποσοστό είναι ακόμα μικρότερο, αφού στο 30% υπολογίζεται και το κρέας των ζώων που μαζικά εισάγονται ζωντανά από χώρες της ΕΕ και τρίτες χώρες και λίγο πριν τη σφαγή αποκτούν ελληνική «υπηκοότητα». Σε όλα τούτα προστίθενται και οι εξοντωτικές ποσοστώσεις και πρόστιμα συνυπευθυνότητας της ΕΕ. Πέρσι, η ΕΕ μείωσε τον αριθμό των επιδοτούμενων θηλαζουσών αγελάδων κατά 7% τη στιγμή που η χώρα μας είναι ελλειμματική σε βόειο κρέας, ενώ οι παραγωγοί πληρώνουν από το 1996 και μετά βαριά πρόστιμα συνυπευθυνότητας επειδή οι αγελάδες τους γέννησαν περισσότερα αρσενικά μοσχάρια από όσο επιτρέπει το κοινοτικό πλαφόν!

Γίνεται λοιπόν φανερό ότι στα πλαίσια αυτής της πολιτικής, της πολιτικής του κέρδους και της αισχροκέρδειας, το πρόβλημα όχι μόνο δε χτυπιέται στη ρίζα του, αλλά οι εργαζόμενοι -καταναλωτές θα εξακολουθήσουν να απειλούνται από τους κινδύνους που εγκυμονούν τα ακατάλληλα τρόφιμα. Μέχρι να πάρουν την υπόθεση πραγματικά στα χέρια τους. Γιατί τα προβλήματα των «τρελών αγελάδων», των διοξινών και των μεταλλαγμένων προϊόντων, αποτελούν μερικές μόνο από τις πτυχές του διατροφικού προβλήματος της νεοφιλελεύθερης καπιταλιστικής λογικής, των ενιαίων αγορών και της παγκοσμιοποίησης της δράσης του κεφαλαίου.