Πέμπτη 27 Μάη 2010
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 30
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
ΜΙΚΕΛΑΝΤΖΕΛΟ ΑΝΤΟΝΙΟΝΙ
Zabriskie Point

Το αμφιλεγόμενο, γοητευτικό φιλμ του Αντονιόνι που χαρακτηρίστηκε επίθεση κατά της καπιταλιστικής Αμερικής και παιάνας για τους εξεγερμένους φοιτητές, χλευάστηκε από την αμερικανική κριτική και απορρίφθηκε από το αμερικανικό κοινό. Τα προβλήματα που αναγνώρισαν στην ταινία πηγάζουν από παρανοήσεις και λανθασμένες αντιλήψεις σχετικά με ανεπαίσθητες, και μη, πτυχές της αμερικάνικης πραγματικότητας που όμως δε θα φάνταζαν σοβαρές εάν το φιλμ δεν ισχυριζόταν ότι αναφέρεται στην Αμερική (κατά τον ίδιο τρόπο που το Blow up, γυρισμένο στην Αγγλία, δε διατείνεται ότι αναφέρεται στην Αγγλία). Για την εποχή του υπήρξε από τα ακριβότερα φιάσκα - στοίχισε 7.000.000 δολάρια - και καταχωρήθηκε στη λίστα των 50 χειρότερων ταινιών από γένεσης κινηματογράφου.

Σήμερα, σαράντα χρόνια μετά, θεωρείται ταινία καλτ στη βάση ίσως της νοσταλγίας ή της περιέργειας των νεότερων που αναρωτιούνται σε τι συνίσταται η επαναστατικότητα της δεκαετίας του '60. Το βέβαιο είναι ότι η ταινία διαθέτει στοιχεία με αξία ντοκιμαντέρ, καθώς και αδιαμφισβήτητα ελκυστική αξία σε επίπεδο εννοιολογικό και συμβολικό. Η θεματική της ραχοκοκαλιά διέπεται από τη θέση ότι ένοχοι δεν νοούνται μόνο η αστυνομία και οι μεγάλες μπίζνες, αλλά και τα ΜΜΕ, οι διαφημιστές και ο κιτρινισμός. Αυτή καθαυτή η νιότη, περίλαμπρη από μόνη της, ανεξάρτητα του τι λέει ή τι κάνει συνιστά ένα βασικό θέμα της ταινίας. Το σημαντικό δε βρίσκεται στο γεγονός ότι οι νέοι είναι επαναστάτες αλλά στο ότι είναι νέοι. Εξίσου βασικό καθώς και οικείο θέμα αποτελεί εκείνο της φυγής. Το φιλμ αρχίζει με συνέλευση φοιτητών που συζητά για το πώς θα καταφερθούν αποτελεσματικότερα στο κατεστημένο. Στοιχεία που πρόσκεινται στους Μαύρους Πάνθηρες υπερθεματίζουν για άμεση βία, ενώ οι λευκοί σπουδαστές εμφανίζονται πιο μετριοπαθείς. Ο Μαρκ, μοναχικός τύπος, δηλώνει ότι είναι έτοιμος να πεθάνει γι' αυτήν την υπόθεση, όχι όμως από ανία. Παρατίθεται κατόπιν σειρά σεκάνς παράλληλης αφήγησης της ιστορίας της Ντάρια - φοιτήτριας ανθρωπολογίας και γραμματέα του μεγιστάνα Αλεν, η οποία κατευθύνεται προς την πόλη Φένιξ με την παλιά της Μπουίκ - και του Μαρκ, ύποπτου για φόνο αστυνομικού που όμως δε διέπραξε, που πιλοτάρει το μικρό ιδιωτικό αεροπλάνο Λίλυ 7 και διατείνεται ότι «έχει ανάγκη την απογείωση». Πάνω στο δρόμο συναντιούνται, ο έρωτας έρχεται κεραυνοβόλα και κάνουν έρωτα στο σημείο Ζαμπρίνσκι, σε μια πλαγιά του λόφου. Τον Μαρκ σκοτώνουν αστυνομικοί και η Ντάρια πληροφορείται τον θάνατό του από την τηλεόραση, στην πολυτελή βίλα του εργοδότη της στην έρημο. Εγκαταλείπει τη βίλα. Κοιτώντας πίσω της, το οικοδόμημα εκρήγνυται χωρίς ήχο όμως. Η εικόνα αποδίδει τη φευγαλέα, παρορμητική αντίδραση της Ντάρια για καταστροφή. Κατεβαίνει από το αυτοκίνητο και καρφώνει χαιρέκακα το βλέμμα της στη βίλα που τώρα εκσφενδονίζεται στον αέρα όχι από μια αλλά από δεκατρείς εκρήξεις που παράγουν εκκωφαντικό ορυμαγδό. Οι λεπτομέρειες της έκρηξης αποτυπώνονται σε μια εκπληκτική σύνθεση και η έκρηξη δεν εγγράφεται πλέον σαν παρόρμηση αλλά σαν ενσυνείδητη πρόθεση. Το πολυτελές οικοδόμημα που εκρήγνυται, η κατάρρευση της καπιταλιστικής κοινωνίας, αποτυπώνεται από διαφορετικές γωνίες και αποστάσεις. Κατόπιν η κάμερα πλησιάζει ένα ψυγείο που και αυτό εκρήγνυται και το περιεχόμενό του, ένα πακέτο Kellogg's Special K, ένα κοτόπουλο, ένας αστακός χύνεται και επιπλέει στο γαλάζιο... μια βιβλιοθήκη εκρήγνυται, βιβλία και περιοδικά επιπλέουν κι αυτά... Η εχθρική ματιά της Ντάρια μοιάζει να θέλει να καταστρέψει όχι μόνο τα καταναλωτικά αντικείμενα που εξουσιάζουν την αμερικάνικη κοινωνία αλλά και όλα τα έντυπα ίχνη της ιδεολογίας της.

Παίζουν: Ροντ Τέιλορ, Ντάρια Χάλπριν, Μαρκ Φρέσετ, Πολ Φιξ, κ.ά.

Παραγωγή: ΗΠΑ (1970).


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ