Η πρόσφατα διακηρυγμένη στρατηγική «ΕΕ 2020» αποτελεί συνέχεια της στρατηγικής της Λισαβόνας, με βάση την οποία προωθήθηκαν οι καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις την τελευταία δεκαετία στα κράτη - μέλη της ΕΕ. Υπηρετεί τη διατήρηση και τη διεύρυνση των κερδών του ευρωπαϊκού κεφαλαίου, την ισχυροποίηση των ευρωπαϊκών μονοπωλίων, την ενίσχυση της θέσης της ευρωπαϊκής οικονομίας στο διεθνή ανταγωνισμό. Από το στόχο αυτό υπαγορεύεται η ένταση της επίθεσης στα εναπομείναντα δικαιώματα και κατακτήσεις των εργαζομένων. Απόλυτα ευθυγραμμισμένη με τη στρατηγική «ΕΕ 2020» και τους στόχους της είναι η πολιτική που εφαρμόζεται από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, με τη συμφωνία της ΝΔ και τη στήριξη του ΛΑ.Ο.Σ. Τα αντιλαϊκά - αντεργατικά μέτρα του μνημονίου δεν επιβάλλονται μονομερώς από το ΔΝΤ και την ΕΚΤ, ούτε αφορούν μόνο την Ελλάδα ως ιδιαίτερη περίπτωση, λόγω των ελλειμμάτων και του δημόσιου χρέους. Αντιθέτως, είναι πολιτική πλήρως ενταγμένη στη στρατηγική του κεφαλαίου.

Καθώς ο λεγόμενος «Χάρτης Πορείας για την Ισότητα 2006-2010», που περιείχε τους βασικούς άξονες της ευρωενωσιακής πολιτικής στα ζητήματα ισότητας των φύλων, πλησιάζει στη λήξη του, προετοιμάζεται η πολιτική που θα τον διαδεχτεί. Στα πλαίσια της στρατηγικής «ΕΕ 2020» και ως αναπόσπαστο μέρος των κατευθύνσεων που αυτή θέτει, η ΕΕ επεξεργάζεται τη «νέα Στρατηγική για την Ισότητα». Τα βασικά σημεία της «νέας Στρατηγικής» έχουν ήδη τεθεί από το ψήφισμα της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων, που συζήτησε και υιοθέτησε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η ΕΕ επεξεργάζεται και χρησιμοποιεί τις «πολιτικές ισότητας των φύλων» ως εργαλείο για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας. Οι «πολιτικές για την ισότητα» συνιστούν, με άλλα λόγια, όχημα της αντεργατικής - αντιλαϊκής πολιτικής, λειτουργούν ως άλλοθι της επίθεσης που εξαπολύει το κεφάλαιο σε κάθε πτυχή της ζωής των γυναικών της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων.

Η συμμετοχή των γυναικών στην παραγωγή είναι πρωταρχικής σημασίας για το κεφάλαιο. Η μισθωτή εργασία, η εκμετάλλευση ξένης εργατικής δύναμης, η απομύζηση δηλαδή της υπεραξίας που αυτή παράγει, είναι η πηγή από την οποία αντλεί τα κέρδη του. Το προηγούμενο διάστημα η ΕΕ με τη στρατηγική της Λισαβόνας και το «Χάρτη Πορείας» έθετε στόχο να ανέλθει το ποσοστό της γυναικείας απασχόλησης στο 60% (στις ηλικίες 20-64 ετών). Σήμερα, εκτιμώντας ότι το ποσοστό αυτό έχει προσεγγιστεί, καθορίζει ως νέο στόχο να φτάσει η απασχόληση των γυναικών το 75% έως το 2020. Αυτό ασφαλώς δε συνεπάγεται την εξασφάλιση εργασίας για περισσότερες γυναίκες. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι η εργασία έχει αντικατασταθεί στο λεξιλόγιο της ΕΕ από την απασχόληση. Στην προσέγγιση του στόχου του 75% θα συμβάλει η εξίσωση των ηλικιακών ορίων συνταξιοδότησης των δύο φύλων, η «ενεργός γήρανση», η παράταση του εργάσιμου βίου ακόμα και μέχρι την ηλικία των 70 ετών. Παράλληλα, η ανεργία θα παραμένει και θα αυξάνεται. Απλά θα διακόπτεται από διαστήματα περιστασιακής και εποχιακής απασχόλησης και θα «μοιράζεται» σε μεγαλύτερο αριθμό γυναικών.

Ο καπιταλισμός επιδιώκει να συμμετέχουν οι γυναίκες στην παραγωγή, να παράγουν υπεραξία και να αυξάνουν τα κέρδη του κεφαλαίου. Παράλληλα όμως επιδιώκει να βρίσκονται και στο σπίτι, να ασχολούνται με την κάλυψη των αναγκών της οικογένειας, με τη φροντίδα των παιδιών και των ηλικιωμένων, να καλύπτουν την έλλειψη των αντίστοιχων κοινωνικών υποδομών και υπηρεσιών, τα κενά από την εμπορευματοποίηση και ιδιωτικοποίησή τους. Προκύπτουν λοιπόν αναπόφευκτα αντιφάσεις, που η ΕΕ προσπαθεί να διαχειριστεί προς όφελος του κεφαλαίου, προτείνοντας το συνδυασμό της επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής, το «συγκερασμό» των υποχρεώσεων και των πολλαπλών καθηκόντων που προκύπτουν. Στο όνομα αυτού του συνδυασμού και της ισορροπίας προωθούνται τα ευέλικτα μοντέλα δουλειάς, γενικεύονται οι ελαστικές εργασιακές σχέσεις. Στο όνομα της διευκόλυνσης των γυναικών εντείνεται ο βαθμός της εκμετάλλευσης, καταργούνται και τα πιο στοιχειώδη συλλογικά δικαιώματά τους. Οι αντιφάσεις που δημιουργούνται ανάμεσα στην εργασία και τη μητρότητα διευθετούνται και αυτές στην κατεύθυνση που εξυπηρετεί το κεφάλαιο. Η στρατηγική «ΕΕ 2020» παρουσιάζει ως λύση την πλήρη απαλλαγή του εργοδότη από το κόστος της μητρότητας και τη μεταφορά του στο κοινωνικό σύνολο, στις ίδιες δηλαδή τις εργαζόμενες και τις οικογένειές τους.

Η εργασία των γυναικών της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων προσανατολίζεται από την ΕΕ στους τομείς εκείνους που υπόσχονται τη μεγαλύτερη κερδοφορία για το κεφάλαιο. Ενας τέτοιος τομέας είναι αυτός της «πράσινης οικονομίας». Προκειμένου να διευκολύνει το σχεδιασμό των ευρωπαϊκών μονοπωλίων για επενδύσεις στην «πράσινη ανάπτυξη», η στρατηγική «ΕΕ 2020» προβάλλει ως ζητούμενο την επιμόρφωση και την επανακατάρτιση των γυναικών ώστε να καταλάβουν «πράσινες θέσεις εργασίας». Παρουσιάζει μάλιστα τη ληξιπρόθεσμη κατάρτιση και την εργασιακή περιπλάνηση, που υπαγορεύεται από τις ανάγκες του κεφαλαίου, σαν συμβολή στην κατάκτηση της ισότητας, με το πρόσχημα ότι βοηθά τις γυναίκες να καταλάβουν θέσεις εργασίας στο «ανδροκρατούμενο» πεδίο της «πράσινης οικονομίας».

Αλλο ένα πεδίο στο οποίο η ΕΕ στρέφει τη γυναικεία εργασία είναι αυτό της «κοινωνικής οικονομίας» και της «άτυπης μέριμνας». Επιδιώκει να την αξιοποιήσει στη δημιουργία ενός δικτύου από υποτυπώδεις προνοιακές υποδομές και υπηρεσίες. Τόσο η ΕΕ όσο και οι αστικές κυβερνήσεις γνωρίζουν πως η πολιτική που εφαρμόζουν οξύνει τις αντιθέσεις και λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να αποφύγουν τις λαϊκές αντιδράσεις που είναι πιθανό να δημιουργήσουν οι αντιθέσεις αυτές. Με τη «Νέα Στρατηγική για την Ισότητα» θέτουν στόχο να περιοριστεί ο αριθμός των 85 εκατομμυρίων ανθρώπων που ζουν σε κατάσταση φτώχειας και είναι στην πλειοψηφία τους γυναίκες και παιδιά. Επιδιώκουν να καταπολεμήσουν την έσχατη φτώχεια και την εξαθλίωση, να δημιουργήσουν ένα «δίχτυ ασφαλείας» που θα προσφέρει στοιχειώδη προστασία στην απόλυτη εξαθλίωση και θα διαφυλάσσει την πολυπόθητη για το σύστημα «κοινωνική συνοχή». Στη συγκρότηση και τη λειτουργία αυτού του δικτύου θα εμπλέκονται η Τοπική Διοίκηση, Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και ιδιωτικές επιχειρήσεις με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ και άλλα κοινοτικά προγράμματα. Η δραστηριότητα και η σύμπραξή τους θα γίνεται υπό τη «σημαία» του «εθελοντισμού», της «φιλανθρωπίας» και της «κοινωνικής εργασίας», δηλαδή με τη χρησιμοποίηση επιδοματούχων ανέργων (κυρίως γυναικών) ή εργαζόμενων που έχουν απολυθεί και είναι άνω των 45-50 ετών, που θα πληρώνονται με ψίχουλα και θα έχουν μειωμένα ασφαλιστικά δικαιώματα.

Οι γυναίκες που ανήκουν στην εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα τους είναι χρήσιμες ως φθηνό εργατικό δυναμικό, δεδομένου ότι από τις ευθύνες τους στα πλαίσια της οικογένειας, στη φροντίδα των παιδιών, των ηλικιωμένων και των αρρώστων, έχουν αποκτήσει την εμπειρική γνώση και τις απαιτούμενες «δεξιότητες». Είναι σε μεγάλο βαθμό εξοικειωμένες με το περιεχόμενο της εργασίας αυτής και αρκεί μια στοιχειώδης ταχύρρυθμη κατάρτισή τους. Από την «άτυπη μέριμνα» προσδοκούν πολλαπλά οφέλη. Πρώτα απ' όλα την πλήρη απαλλαγή του αστικού κράτους από την υποχρέωση να παρέχει ενιαία και σε όλους χωρίς εξαίρεση σύγχρονες, ποιοτικές, δημόσιες και δωρεάν υπηρεσίες Υγείας και Πρόνοιας και όχι υποτυπώδεις, υποβαθμισμένες υπηρεσίες σε όσους βρίσκονται στα όρια της εξαθλίωσης. Επιπλέον, προσβλέπουν στη μείωση (έστω και πλασματική) της γυναικείας ανεργίας, κυρίως της χρόνιας, μέσα από την κακοπληρωμένη, ανασφάλιστη και ελαστική εργασία στον τομέα αυτό. Στην ουσία πειθαναγκάζουν τις γυναίκες να συμβιβαστούν με αυτού του είδους την απασχόληση, τους χρυσώνουν το χάπι με το επιχείρημα ότι με την «εθελοντική» τους δραστηριότητα συμβάλλουν στον κοινό υποτίθεται στόχο της «κοινωνικής συνοχής».

Η ΕΕ, ως ένωση του κεφαλαίου, ούτε μπορεί ούτε θέλει να συμβάλει στην υπόθεση της ισοτιμίας των δύο φύλων. Οι ευρωενωσιακές «πολιτικές ισότητας» έχουν περιεχόμενο αντιδραστικό, χρησιμοποιούνται ως αιχμή της επίθεσης του κεφαλαίου, ως εργαλείο για να αυξάνουν τα κέρδη του. Η «ισότητα» της «νέας Στρατηγικής» σημαίνει στην πράξη ισοπέδωση των ιδιαίτερων αναγκών των γυναικών, οδηγεί στην ακόμα πιο σκληρή εκμετάλλευσή τους. Η ικανοποίηση των σημερινών αναγκών και η κατοχύρωση σύγχρονων δικαιωμάτων απαιτεί να λαμβάνονται υπόψη οι βιολογικές διαφορές και οι ανάγκες που προκύπτουν από αυτές, αλλά και οι κοινωνικές συνθήκες που επιβαρύνουν ιδιαίτερα τις εργαζόμενες γυναίκες. Απαιτεί λαϊκή συμμαχία, ιδιαίτερη συμβολή των εργαζόμενων γυναικών στο κοινό μέτωπο της εργατικής τάξης και των σύμμαχων λαϊκών στρωμάτων, που θα έρθει σε ρήξη με την ΕΕ, με τα μονοπώλια και την εξουσία τους και θα παλέψει για τον άλλο δρόμο ανάπτυξης, για ριζικές αλλαγές που θα φέρουν στην εξουσία την εργατική τάξη και τους συμμάχους της, με κοινωνικοποίηση των συγκεντρωμένων μέσων παραγωγής και κεντρικό σχεδιασμό, εργατικό και λαϊκό έλεγχο της οικονομίας. Οσο το καπιταλιστικό σύστημα σαπίζει, όσο βαθαίνουν οι αντιθέσεις του, τόσο η ανισοτιμία των γυναικών της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων θα οξύνεται. Για να τεθούν οι βάσεις για την ισοτιμία των δύο φύλων, δεν υπάρχει άλλος δρόμος εκτός από την ανατροπή του καπιταλισμού και την οικοδόμηση της σοσιαλιστικής - κομμουνιστικής κοινωνίας. Μιας κοινωνίας δηλαδή απαλλαγμένης από την ταξική εκμετάλλευση και από κάθε μορφής κοινωνική καταπίεση, συνεπώς και από τη φυλετική.